Vũ Tuấn
Ngày 7-11-2020, Rudy Kurniawan bị các nhân viên của Cục Di trú Mỹ áp giải ra sân bay Los Angeles, bang California để trục xuất về Indonesia sau khi đã chấp hành án phạt tù 8 năm vì tội làm rượu giả. Theo Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI), Rudy được xem là một trong những kẻ lừa đảo hàng đầu ở nước Mỹ…
Đầu năm 2000, thị trường mua bán những loại rượu vang siêu quý hiếm, siêu đắt tiền ở tiểu bang California, Mỹ, xuất hiện một khuôn mặt mới, đó là Rudy Kurniawan, người Indonesia. Chẳng ai biết Rudy giàu đến cỡ nào nhưng trong các buổi bán đấu giá, Rudy sẵn sàng bỏ ra vài trăm nghìn USD để giành quyền sở hữu những chai rượu vang của các nhà sản xuất lừng danh thế giới như Burgundy, Chateau Le Pin, Domaine Ponsot, Spectrum Wine Auctions, Domaine de la Romanee-Conti…
Bên cạnh đó, Rudy còn tổ chức những buổi tiệc nếm thử rượu vang để giới thiệu những loại rượu đang nằm trong kho ở nhà anh ta. Trong một buổi nếm thử, Rudy đã mời những người có mặt, mỗi người 1 ly Domaine de la Romanee-Conti 25 năm tuổi, bán trên thị trường với giá 90,000 USD nên cũng từ đó, Rudy còn có biệt danh là “Tiến sĩ Conti”.
Sinh ngày 10-10-1976 ở Jakarta, Indonesia, Rudy có cha là người Trung Quốc, mẹ là người Indonesia. Lúc mới chào đời, Rudy được đặt tên là Zhen Wang Huang nhưng với mong muốn con mình sau này sẽ là người tự chủ và thành công về mọi mặt nên trong khai sinh, cha Zhen Wang Huang lấy tên Rudy Kurniawan đặt cho anh ta.
Sau khi tốt nghiệp bậc trung học tại Jakarta, năm 1994 Rudy đến Mỹ để theo học ngành kế toán ở Đại học Northridge, tiểu bang California. Học xong, Rudy xin được ở lại Mỹ nhưng Cục Di trú Mỹ từ chối, và bị buộc phải rời nước Mỹ trước ngày 25-4-2003.
Tuy nhiên, ngay từ năm 2000, Rudy đã tham gia vào việc mua bán các loại rượu vang quý hiếm nên anh ta quyết định ở lại Mỹ, chấp nhận cư trú bất hợp pháp bởi lẽ thời điểm này, Rudy đã là chủ của một căn biệt thự trị giá 8 triệu USD ở Arcadia, California, 1 xe hơi hiệu Mercedes, 1 xe Land Rover và 1 xe Lamborghini.
Mỗi lần di chuyển trên 500km, anh ta đều thuê máy bay riêng và cứ mỗi lần đến nhà hàng ăn tối, Rudy thường làm tròn hóa đơn thanh toán thành con số nghìn. Patrick Rice, quản lý nhà hàng sang trọng Longer Buff ở Holywood, Los Angeles cho biết nếu hóa đơn là 1.215 USD thì Rydy đưa luôn 2.000, khỏi trả lại tiền thừa.
Sự nghiệp của Rudy bắt đầu từ năm 1999 trong một bữa ăn tại nhà hàng Bến tàu ngư dân ở San Francisco. Đọc xong bảng kê các loại rượu vang, Rudy chọn chai Opus One của nhà sản xuất Cabernet Sauvignon với giá 300 USD. Ngay sau lần nếm thử đầu tiên, Rudy nghĩ ra một kế hoạch lừa đảo nên những ngày tiếp theo, anh ta lùng mua những chai Opus One bán trên thị trường.
Phải thừa nhận rằng Rudy là thiên tài bẩm sinh về vị giác và khứu giác. Chỉ cần ngửi và nếm thử một loại rượu vang, Rudy có thể biết nó được sản xuất vào năm nào, ủ trong thời gian bao lâu, hương vị của nó ra sao, kể cả độ chát và độ ngọt.
Larry Stone, người được trao giải Sommelier (người nếm rượu vang giỏi nhất thế giới) cũng phải thừa nhận rằng cái lưỡi của Rudy cực kỳ tinh tế. Ông nói: “Khi vụ lừa đảo của Rudy bị phanh phui, tôi mới thấy anh ta là bậc thầy. Tôi phải mất hơn 10 năm mới phân biệt được các loại rượu còn anh ta chỉ mất vài tháng. Đã từng có lần tôi nếm thử một ly vang của nhà sản xuất Burgundy do anh ta mời nhưng thú thật, lúc ấy tôi không hề biết nó là giả”.
Sau khi mua được hơn 60 chai Opus One, Rudy bắt tay vào việc làm giả. Trước tiên, anh ta quan sát chi tiết của chai rượu, từ vỏ chai đến nhãn mác, nắp chai, nút bần. Tiếp theo, anh ta đặt một hãng thủy tinh sản xuất vỏ chai, một nhà máy rượu whisky sản xuất nắp chai còn nhãn mác và vỏ hộp thì Rudy nhờ 2 người anh ruột ở Jakarta, Indonesia in giúp (2 người anh này sau đó cũng bị cảnh sát Indonesia bắt và cũng bị kết án tù).
Cuối cùng, Rudy mua một số loại rượu vang bình dân giá mỗi chai chỉ từ 3 đến 7 USD rồi đem về pha trộn. Chỉ sau vài lần nếm thử, Rudy đã cho ra lò hàng nghìn chai Opus One với hình thức và hương vị giống như chính hãng! Nó chỉ có thể bị phát hiện là đồ giả nếu người uống đem đi kiểm nghiệm nhưng Rudy thừa biết chẳng ai rỗi hơi để làm việc này.
Thế rồi từ những chai Opus One ban đầu, Rudy chuyển sang làm giả loại rượu vang cao cấp của hai nhà sản xuất Bordeaux và Burgundy. Vẫn với công thức pha trộn theo một tỉ lệ nhất định các loại rượu rẻ tiền với nhau, Rudy còn tinh vi đến mức ngâm tờ giấy in nhãn mác trên thân chai vào nước cà phê pha loãng để biến nó thành màu nâu cũ như đã trải qua hàng chục năm, thậm chí anh ta còn dùng bùn tạo ra những vết bẩn, hoặc cố tình làm sờn, rách một số nơi trên tờ nhãn hiệu.
Với chiếc nút bần ở miệng chai, một số hãng rượu in con số ghi năm sản xuất để khẳng định độ “già” của rượu thì với Rudy, nó là chuyện nhỏ! Chả thế mà trong một cuộc đấu giá do nhà môi giới Acker Merrall&Condit có trụ sở tại New York tiến hành, những chai rượu giả đã đem về cho Rudy 35 triệu USD, trong đó đắt nhất là chai rượu vang của nhà sản xuất Burgundy, ra lò năm 1971, được ông trùm bất động sản Michael Fascitelli mua với giá 85,000 USD.
Danh tiếng và sự thành công của Rudy vang lừng đến nỗi từ năm 2006, anh ta được các nhà sưu tập rượu vang ở Mỹ xem là “người sở hữu căn hầm chứa rượu vĩ đại nhất thế giới” mặc dù chưa ai nhìn thấy căn hầm đó ở đâu, ngang dọc thế nào, mà họ chỉ chứng kiến Rudy thu được 10,6 triệu USD (tương đương 13,6 triệu USD năm 2020) trong cuộc bán đấu giá rượu vang do nhà môi giới Acker Merrall& Condit tổ chức.
Cũng trong năm này Rudy còn kiếm được 24.7 triệu USD (tương đương 31.7 triệu USD năm 2020) khi tổ chức bán đấu giá lần thứ hai. Trong cả 2 cuộc đấu giá, Rudy đưa ra 8 chai rượu vang Chateau Lafleur sản xuất năm 1947. Nó thành công đến nỗi nhà môi giới Acker Merrall&Condit đã không ngần ngại cấp cho Rudy một khoản vay 8,84 triệu USD (tương đương 11,3 triệu USD năm 2020) mặc dù anh ta chỉ hứa sẽ thế chấp bằng một số những chai rượu vang trong bộ sưu tập của mình.
Theo các đặc vụ thuộc Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) từ năm 2004 đến năm 2011, Rudy đã sử dụng thẻ tín dụng American Express mua một số lượng rượu vang đắt tiền trị giá 40 triệu USD ở thị trường Mỹ và châu Âu mà sau này, FDA mới biết Rudy mua chỉ với mục đích dùng nó làm mẫu để chế tạo rượu giả. Tiếng tăm của Rudy lớn đến nỗi anh ta được giới thượng lưu, chuyên sưu tập những loại rượu vang cao cấp, nồng nhiệt chào đón mỗi khi anh ta xuất hiện trong những tiệc nếm thử rượu.
Ngay cả Huges Hill, một người nổi tiếng trong giới nhà giàu Mỹ, sở hữu 12 chai rượu vang Domaine de la Romanee-Conti Romanee-Conti Grand Cru của nhà sản xuất Cote de Nuits, Pháp, mỗi chai có giá 130.000 USD cũng phải thừa nhận rằng ông ta “không có cửa” nếu so với Rudy. Khách hàng của Rudy hầu hết là những nhân vật tầm cỡ và sự hãnh diện của họ là trong những buổi tiệc, được chính Rudy mang rượu đến.
Người gian mắc nạn
Cuối năm 2011, nguồn rượu vang cao cấp chính hãng càng lúc càng hiếm nên Rudy cải tạo căn bếp trong ngôi biệt thự của mình ở Arcadia, California làm nơi pha chế rượu giả. Vẫn với công thức rượu vang Pháp rẻ tiền pha trộn với rượu vang Mỹ mới ra lò vài tháng, Rudy biến nó thành những nhãn hiệu huyền thoại.
Việc làm rượu giả của Rudy bắt đầu tạo ra mối nghi ngờ khi anh ta ký gửi 1 thùng 24 chai rượu vang của nhà sản xuất danh tiếng Chateau Le Pin, Pháp, ra lò năm 1962 cho nhà tổ chức bán đấu giá Christie’s ở Los Angeles, Mỹ. Khi Christie’s in hình những chai rượu ấy lên các tờ bướm quảng cáo thì người đại diện của Chateau Le Pin liên hệ với Christie’s, nói rằng Chateau Le Pin có nhiều nghi vấn về loại rượu này bởi lẽ số rượu do Rudy ký gửi thì mãi đến năm 1982, Chateau Le Pin mới xuất xưởng.
Trước tình hình này, nhà bán đấu giá Christie’s vẫn không dám kết luận rượu của Rudy là rượu giả mà có thể do một sự nhầm lẫn nào đó bởi lẽ tất cả mọi chai rượu Rudy đã bán từ năm 1999 đến thời điểm ấy, chưa bị ai than phiền hay có điều tiếng gì. Vì thế, Christie’s chỉ rút 24 chai rượu ra khỏi cuộc đấu giá rồi gửi trả lại Rudy với lý do đây là thời điểm chưa thích hợp với những loại rượu siêu đắt tiền.
Chưa hết, tại một hội nghị về rượu vang tổ chức ở Napa, California, trưởng bộ phận rượu vang của nhà đấu giá Sotheby’s là ông David Molyneux Berry khi nghe tin Rudy đã bán một bình rượu vang Lafleur, ra lò năm 1947 thì ông lưu ý rằng chỉ có 5 bình rượu vang Lafleur 1947 được sản xuất, và ông biết rõ những ai là người đã mua nên bình rượu của Rudy chưa chắc là đồ thật!
Sự việc càng trở nên rõ ràng hơn khi Rudy gửi một số chai rượu vang của nhà sản xuất Domaine Ponsot, ra lò từ năm 1945 đến năm 1971 lên con tàu viễn dương Clos St. Denis Grand từ California đi New York. Khi nghe được tin này của bộ phận hải quan cảng San Francisco, tiểu bang California, ông Laurent Ponsot, người đứng đầu nhà sản xuất Domaine Ponsot cho biết trước năm 1982, Domaine Ponsot chưa bao giờ sản xuất rượu Clos St. Denis. Liên hệ với Rudy, ông Laurent Ponsot nghe anh ta trả lời: “Tôi mua số rượu này từ một người khác. Có điều gì không đúng đã xảy ra ư? Nhưng ông cũng biết đấy, trong làm ăn thỉnh thoảng ta vẫn gặp những điều tồi tệ”.
Sau vụ vận chuyển lô rượu vang giả danh nhà Ponsot đổ bể, Rudy ngày càng bị nghi ngờ. Đỉnh điểm của vụ việc là tháng 2-2012, nhà sản xuất Spectrum Wine Auctions phát hiện một lô rượu vang trị giá 785,000 USD của Rudy trong một cuộc bán đấu giá. Kết quả kiểm nghiệm cho thấy tất cả đều là đồ giả. Những thông tin do Spectrum Wine Auctions công bố đã làm bùng lên một trận mưa đơn khởi kiện bới những người đã từng mua rượu của Rudy, chưa kể nhà môi giới Acker Merrall&Condit yêu cầu Rudy trả lại khoản vay 8,84 triệu USD.
Sáng ngày 8-3-2012, FBI bắt Rudy. Khám nhà anh ta, họ tìm thấy cả chục thùng rượu vang rẻ tiền đã pha trộn và hàng nghìn vỏ chai cùng nhãn mác, nút bần, nắp chai…, tất cả đều giả loại rượu Bordeaux lâu năm. Phiên tòa xét xử Kurniawan bắt đầu vào ngày 9-12-2013 và kết thúc vào ngày 18-12-2014 sau khi phía công tố đã bổ sung vào bản cáo trạng, rằng năm 2006, Rudy đã bán 1 chai Chateau Mouton-Rothschild giả, ra lò năm 1945 với giá 69,000 USD và 6 chai Domaine Georges Roumier Bonnes Mares giả, ra lò năm 1923 với giá mỗi chai là 48,259 USD trong lúc Domaine Georges Roumier không sản xuất rượu vang trước năm 1924. Kết quả Rudy bị bồi thẩm đoàn kết án 10 năm tù về 2 tội làm rượu giả và lừa đảo. Bên cạnh đó, anh ta còn phải bồi thường 30 triệu USD cho một số nạn nhân, cộng với khoản vay 8.84 triệu USD của nhà môi giới Acker Merrall&Condit.
Ngày 7-11-2020, Rudy được tha sau 8 năm ngồi tù. Cũng trong ngày ấy, anh ta bị trục xuất về Indonesia. Ông Mike Ferguson, nhà sưu tập rượu vang nói: “Có những chai rượu giả mà Rudy đã bán sẽ còn sống lâu hơn cuộc đời anh ta bởi lẽ một số người mua chọn cách im lặng, một phần vì tiếng tăm, danh dự, phần khác là vì sĩ diện. Chẳng phải ai cũng đủ can đảm để thừa nhận mình đã bị lừa…”.
Vũ Tuấn