Cao Dương
Chỉ 43% số người trưởng thành có việc làm, trong lúc lạm phát tăng vọt lên trên 60%.
Các cuộc biểu tình đã nổ ra ở thủ đô Buenos Aires trong 90 ngày qua và tiếp tục gia tăng, khi người dân đấu tranh với chính phủ trung tả của mình về những sửa đổi đáng kể đối với các chương trình phúc lợi xã hội.
Việc cắt giảm trợ cấp trong mảng năng lượng dựa trên thu nhập hộ gia đình đã bắt đầu vào tháng Sáu.
Các khoản trợ cấp khác — bao gồm cả chương trình phúc lợi khét tiếng của Argentina — cũng đang bị cắt giảm, khiến hàng nghìn người dân tức giận xuống đường.
Trợ cấp của nhà nước cho dân thường đã tăng vọt trong 20 năm qua, khiến 22 triệu người Argentina phụ thuộc vào các hình thức hỗ trợ của chính phủ.
Quý 1 năm 2022, tỷ lệ có việc làm trên toàn quốc là 43%, theo số liệu của chính phủ Argentina.
Các chương trình từ tiền của nhà nước mở rộng đến hầu hết mọi khía cạnh của nền kinh tế, từ tiền lương đến tiện ích, giáo dục và chăm sóc sức khỏe.
Argentina đã chi khoảng 800 triệu peso/ngày — hơn 6 triệu USD/ngày — cho các chương trình phúc lợi của nhà nước.
Đồng thời, lạm phát ở quốc gia Nam Mỹ này đạt 58% trong tháng 5/2022, và tăng vọt lên trên 60% vào tháng 7/2022. Trong khi đó, lạm phát cả nước chỉ hơn 14% vào năm 2015.
Harry Lorenzo — giám đốc tài chính của Income Based Research — chia sẻ với tờ Epoch Times rằng, thói quen chi tiêu của chính phủ Argentina là gốc rễ của vấn đề leo thang.
“Chính phủ Argentina đã phải vật lộn với một nền kinh tế đang sụp đổ một thời gian rồi. Lý do chính cho điều này là chi tiêu không bền vững của chính phủ, một phần đã được tài trợ bởi các chương trình phúc lợi hào phóng”, ông Lorenzo giải thích.
Lún sâu hơn vào hỗn loạn kinh tế
Những lời kêu gọi nhà nước cấp thêm tiền, đòi độc lập khỏi Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), và yêu cầu Tổng thống Alberto Fernandez từ chức đã vang lên trong đám đông giận dữ tập trung gần văn phòng tổng thống — Casa Rosada — trong lễ kỷ niệm ngày độc lập quốc gia hôm 9/7/2022.
Kể từ đó, các cuộc biểu tình theo lịch trình vẫn tiếp tục, do những người tổ chức biểu tình chuyên nghiệp hay còn gọi là “piqueteros” dẫn đầu, yêu cầu tăng lương và bãi bỏ các đề xuất cắt giảm trợ cấp.
“Đây là điên rồ rồi. Những gì các piqueteros đang yêu cầu là điên rồ”, Alvaro Gomez chia sẻ với tờ Epoch Times.
Ông Gomez đã sống và làm việc tại thủ đô Buenos Aires hơn 15 năm qua, và hiện đang làm tài xế taxi. Nhiều năm trôi qua, ông chứng kiến đất nước mình ngày càng chìm sâu vào hỗn loạn kinh tế.
“Tôi đã thấy 5 tổng thống đến và đi trong thời gian đó; không có gì được cải thiện. Một nửa đất nước của chúng ta không muốn có việc làm, và những người muốn có việc làm thì lại không muốn trả thuế cho những người khác”, ông nói.
Bộ trưởng Kinh tế Argentina và đồng minh thân cận của Tổng thống Alberto Fernandez — Martin Guzman — đã từ chức hôm 2/7 trong bối cảnh có nhiều khiếu nại rằng xung đột nội bộ đã ngăn cản ông thực hiện công việc của mình.
Martin Guzman là động lực đằng sau một thỏa thuận quan trọng mới giữa Argentina và IMF. Ông cũng được cho là đã xung đột với phó tổng thống đương nhiệm và cựu tổng thống hai nhiệm kỳ Cristina Fernandez de Kirchner về việc xử lý cuộc khủng hoảng kinh tế ngày càng xấu đi của Argentina.
Cristina Fernandez de Kirchner là một người ủng hộ mạnh mẽ cho trợ cấp, và trước đây đã phản đối sự phụ thuộc của Argentina vào IMF.
Tóm lại, một nửa số người trong liên minh cầm quyền muốn có nhiều gói cứu trợ nước ngoài hơn như một giải pháp cho lạm phát và ngân khố cạn kiệt.
Nửa còn lại thì muốn duy trì các chương trình phúc lợi xã hội hiện có và không phụ thuộc vào viện trợ nước ngoài, trong khi tăng thuế đối với dân số ngày càng nghèo.
Hiện tại, một số vùng của Argentina có hơn 40% dân số sống dưới mức nghèo.
Niềm tin của nhà đầu tư ở mức thấp
Phó tổng thống Kirchner gọi việc ông Guzman từ chức đột ngột là “một động thái chính trị vô trách nhiệm” trong một cuộc họp báo ở tỉnh Santa Cruz.
Tổng thống Fernandez nhanh chóng bổ nhiệm Silvina Batakis vào chức Bộ trưởng Kinh tế hôm 3/7 để lấp đầy khoảng trống trong văn phòng trụ cột.
Không lãng phí chút thời gian nào, Bộ trưởng Batakis đã gặp Giám đốc điều hành IMF là Kristalina Georgieva vào ngày 25/7, nhằm thảo luận về một thỏa thuận tiềm năng mới cho khoản nợ 44 tỷ USD đang tồn đọng của Argentina.
Robert Donnelly — quản lý tài chính tại Marketplace Fairness — chia sẻ với tờ Epoch Times rằng, việc Argentina phụ thuộc vào các gói cứu trợ nước ngoài không phải là một giải pháp, mà là một biện pháp giải phóng áp lực kinh tế trong ngắn hạn.
“Mặc dù điều này đã phần nào thành công, nhưng nó vẫn chưa giải quyết được vấn đề cơ bản”, ông Donnelly cho biết.
Ông giải thích rằng chính quyền của Tổng thống Fernandez có thể làm một số việc để giảm bớt phụ thuộc của đất nước vào các khoản vay bên ngoài, như là tăng cường xuất khẩu và thu hút nhiều đầu tư nước ngoài hơn.
Tuy nhiên, với sự sụp đổ của đồng peso, lạm phát cao, và chính quyền không có chiến lược rõ ràng cho con đường phía trước, thì niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài vẫn rất thấp.
Harry Lorenzo — giám đốc tài chính của Income Based Research — tin rằng, việc cắt giảm chi tiêu của chính phủ là điều tối quan trọng. “Điều này sẽ cần thu nhỏ lại các chương trình phúc lợi, vốn là yếu tố đóng góp chính vào nợ của đất nước”.
Tuy nhiên, với 1,2 triệu người phụ thuộc vào chương trình phúc lợi xã hội Empower Work — một chương trình trợ cấp thu nhập cung cấp mức lương đủ sống trong một khoảng thời gian không xác định — thì việc đi làm một công việc bình thường là hoàn toàn không thể được.
“Chính phủ kỳ vọng chúng tôi làm việc từ 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều, để có được cùng một số tiền”, một nữ cư dân Buenos Aires đồng thời là người tổ chức biểu tình chuyên nghiệp (piquetero) phẫn nộ than thở với các phóng viên trong một buổi phát sóng tin tức trực tiếp.
Khi người phụ nữ này được hỏi đã kiếm thu nhập từ đâu cho gia đình mình, bà trả lời, “chính phủ”.
Tức giận vì phải làm việc
Một người biểu tình khác — một người đàn ông trưởng thành — cũng chỉ trích những thay đổi được đề xuất của chương trình phúc lợi. Ông nói với các phóng viên địa phương: “Cristina [Kirchner] nói với chúng tôi rằng, chúng tôi phải đi làm thay vì nhận trợ cấp xã hội. Đi làm, đó là chính sách của một người theo cánh phải”.
Những người biểu tình tiếp tục yêu cầu thêm tiền trợ cấp hoặc để Tổng thống Fernandez từ chức.
Trong khi đó, Tổng thống Fernandez đã kêu gọi đoàn kết trong quốc gia bị tàn phá về kinh tế vào lễ kỷ niệm 206 năm độc lập. Trong cùng bài phát biểu, Tổng thống Fernandez đã đả kích các nhóm đang tấn công chính phủ và muốn “giữ riêng tất cả thu nhập”.
Về cuộc khủng hoảng kinh tế ngày càng sâu sắc của đất nước và sự bất ổn kéo theo đó, Tổng thống Fernandez nói, “Sự đoàn kết luôn là kết quả của sự sẵn lòng từ những người liên quan để củng cố nó”.
“Lịch sử dạy chúng ta rằng, đó là một giá trị mà chúng ta phải gìn giữ trong những thời khắc khó khăn nhất”.
Cao Dương
Theo The Epoch Times