Nhà Trắng cho biết hôm thứ Sáu (12/8), Hoa Kỳ sẽ thúc đẩy thương mại với Đài Loan để đáp lại hành vi “khiêu khích” của Trung Quốc. Mỹ cũng đồng thời khẳng định quyền đi lại đường hàng không và đường biển qua eo biển Đài Loan.
Kurt Campbell, điều phối viên Nhà Trắng về các vấn đề châu Á – Thái Bình Dương và là cố vấn của Tổng thống Joe Biden, cho biết một kế hoạch thương mại mới sẽ được công bố trong vòng vài ngày tới, trong khi các lực lượng Mỹ sẽ quá cảnh eo biển Đài Loan trong vài tuần tới.
Tuyên bố được đưa ra sau khi Bắc Kinh nổi giận trong chuyến đi tuần trước của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi tới thăm hòn đảo. Chuyến đi đã khiến Trung Quốc phát động cuộc tập trận quân sự lớn nhất từ trước đến nay xung quanh Đài Loan.
Đài Loan đã cáo buộc Trung Quốc sử dụng chuyến thăm của bà Pelosi, quan chức cấp cao nhất được bầu chọn của Mỹ đến thăm trong nhiều thập kỷ, như một cái cớ để khởi động các cuộc tập trận mà Đài Bắc gọi là một cuộc diễn tập để xâm lược.
Ông Campbell nói rằng chuyến thăm của bà Pelosi là “phù hợp” với chính sách hiện có của Washington và rằng Trung Quốc đã “phản ứng thái quá”.
Ông nói, Bắc Kinh lấy cớ “phát động một chiến dịch gây áp lực tăng cường chống lại Đài Loan để cố gắng thay đổi hiện trạng, gây nguy hiểm cho hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan và trong khu vực rộng lớn hơn”.
“Trung Quốc đã phản ứng thái quá và các hành động của họ tiếp tục khiêu khích, gây mất ổn định và chưa từng có”.
Để đối phó với các cuộc tập trận của Trung Quốc, Hoa Kỳ đang tái khẳng định sự can dự của mình trong khu vực, đồng thời nhắc lại chính sách “mơ hồ chiến lược” – công nhận Trung Quốc về mặt ngoại giao đồng thời ủng hộ quyền tự trị của Đài Loan.
Ông Campbell cho biết chính quyền sẽ tiếp tục “làm sâu sắc hơn mối quan hệ của chúng tôi với Đài Loan, bao gồm cả việc tiếp tục thúc đẩy mối quan hệ kinh tế và thương mại”.
Ông nói: “Ví dụ, chúng tôi đang phát triển một lộ trình đầy tham vọng cho các cuộc đàm phán thương mại mà chúng tôi dự định sẽ công bố trong những ngày tới.”
Ông Campbell nói rằng Hoa Kỳ cũng sẽ khẳng định lại quyền sử dụng không gian trên không và trên biển quốc tế giữa Đài Loan và Trung Quốc.
Các lực lượng Hoa Kỳ “sẽ tiếp tục bay, đi thuyền và hoạt động ở nơi luật pháp quốc tế cho phép, phù hợp với cam kết lâu dài của chúng tôi về tự do hàng hải.”
Bộ Ngoại giao Đài Loan cảm ơn Washington vì “sự ủng hộ vững chắc” trong một tuyên bố hôm thứ Bảy.
Chỉ trích quyết định của Trung Quốc ngừng hợp tác với Washington trong các vấn đề bao gồm cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, ông Campbell nói “chúng tôi đã và sẽ tiếp tục giữ các đường dây liên lạc cởi mở với Bắc Kinh”.
Quan chức này lưu ý rằng Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã yêu cầu nhân viên sắp xếp một cuộc gặp thượng đỉnh trực tiếp, nhưng ông từ chối bình luận về các báo cáo rằng điều này có thể diễn ra trong cuộc họp nhóm G20 ở Bali vào tháng 11 này.
Lê Vy (theo AFP)