Ba nước Baltic rút khỏi cơ chế hợp tác giữa ĐCSTQ với Trung và Đông Âu
Latvia và Estonia đã nối gót Lithuania vào thứ Năm (11/8) khi thông báo rằng họ sẽ ngừng tham gia vào Diễn Đàn Hợp Tác Trung Quốc với Trung và Đông Âu. Quyết định của Latvia và Estonia là một thất bại mới của Trung Quốc trong ý đồ được cho là ‘chia để trị’ nhắm vào Liên Hiệp Châu Âu.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ bày tỏ sự ủng hộ và tôn trọng quyết định của hai quốc gia vùng Baltic, lưu ý rằng ngày càng có nhiều quốc gia quan tâm sâu sắc đến liên minh chiến lược giữa Trung Quốc và Nga.
Nhóm quốc gia mà cả ba nước Baltic rời bỏ mang tên chính thức là Diễn Đàn Hợp Tác Trung Quốc với Trung và Đông Âu (Cooperation between China and Central and Eastern European Countries), được Bắc Kinh thành lập vào năm 2012, thoạt đầu được gọi là 16+1, sau đó trở thành 17+1 khi Hy Lạp tham gia vào năm 2019.
Lithuania đã nổ phát súng đầu tiên vào tháng Năm năm ngoái và đi đầu trong việc rút khỏi cơ chế hợp tác.
Theo Reuters, Bộ Ngoại giao Estonia trong một tuyên bố hôm 11/8 cho biết, Estonia sẽ vẫn cố gắng duy trì mối quan hệ mang tính xây dựng với Trung Quốc, bao gồm cả việc thúc đẩy “một trật tự quốc tế dựa trên luật lệ” và tôn trọng các giá trị như nhân quyền.
Bộ Ngoại giao Estonia cũng đề cập rằng sau “Hội nghị thượng đỉnh các nước Trung Quốc – Trung và Đông Âu” được tổ chức trực tuyến hồi tháng Hai vừa qua, Estonia đã không tham gia bất kỳ cuộc họp nào được tổ chức trong khuôn khổ cơ chế này.
Điều đáng chú ý là theo kế hoạch ban đầu của ĐCSTQ, hội nghị thượng đỉnh lần này là cuộc gặp cấp cao nhất kể từ khi thiết lập cơ chế hợp tác vào năm 2012, và phía Trung Quốc có sự tham dự của Chủ tịch Tập Cận Bình. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, 6 quốc gia tham gia cơ chế hợp tác không cử nguyên thủ quốc gia hay lãnh đạo chính phủ cấp cao nhất mà các quan chức cấp bộ trưởng tham dự cuộc họp, điều này làm dấy lên sự bất mãn của ĐCSTQ.
Hội nghị thượng đỉnh ban đầu được kỳ vọng sẽ tạo động lực giúp chính quyền Bắc Kinh thúc đẩy Hiệp định Đầu tư Trung Quốc-EU có hiệu lực càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, hội nghị thượng đỉnh đã kết thúc do EU và Bắc Kinh liên quan đến các vấn đề nhân quyền. Tranh chấp về các vấn đề chính trị đã bị Nghị viện châu Âu đóng băng vô thời hạn.
Với việc cả ba quốc gia Baltic bỏ đi, nhóm 17+1 như vậy chỉ còn là 14+1, trong đó vẫn có 9 nước Liên Âu là Ba Lan, Bulgari, Croatia, Cộng Hòa Séc, Hy Lạp, Hungary, Rumani, Slovakia và Slovenia, cùng với 5 nước ngoài Liên Âu là Albani, Bosnia và Herzegovina, Montenegro, Bắc Macedonia và Serbia.
Ông Vedant Patel, Phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, bày tỏ sự ủng hộ và tôn trọng đối với các quyết định của Latvia và Estonia vào thứ Năm. Ông cũng nhấn mạnh rằng, trong năm qua, nhiều quốc gia đã quan tâm sâu sắc đến liên minh chiến lược giữa Trung Quốc và Nga, cũng như sự ủng hộ của Bắc Kinh đối với Nga.
Xuất khẩu của Lithuania sang khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương đã tăng trưởng nhanh chóng. Sau khi Lithuania rút khỏi cơ chế hợp tác vào năm ngoái, nước này đã liên tục kêu gọi các quốc gia liên quan tham gia cơ chế tương tác với Trung Quốc như một khối để tránh bị chính quyền Bắc Kinh chia rẽ và phá vỡ.
Lithuania cũng thông báo thành lập văn phòng đại diện với Đài Loan vào năm ngoái, và cho phép Đài Loan mở văn phòng tương đương với một đại sứ quán tại thủ đô Vilnius. Sau đó, nước này tiếp tục phải đối mặt với áp lực ngoại giao, kinh tế và thương mại mạnh mẽ từ ĐCSTQ, thương mại xuất nhập khẩu song phương gần như đi vào bế tắc. Tuy nhiên, áp lực và sự ép buộc của ĐCSTQ đã kích thích Lithuania thay đổi cơ cấu xuất khẩu.
Bộ trưởng Ngoại giao Lithuania Gabrielius Landsbergis đã tweet vào hôm thứ Tư (10/8) rằng theo dữ liệu, các sản phẩm từ Lithuania đã được xuất khẩu sang 10 quốc gia Ấn Độ – Thái Bình Dương bao gồm Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan từ tháng 1 đến tháng 6 năm nay. Đây là ví dụ thuyết phục nhất về cách những nỗ lực của chính phủ Lithuania đang phát huy tác dụng.
Khi so sánh số liệu từ tháng 1 đến tháng 6 năm nay, các thị trường xuất khẩu hàng hóa của Lithuania tăng trưởng nhanh nhất ở các quốc gia: Singapore (khoảng 160%), Úc (khoảng 110%), Indonesia (khoảng 84%), Hàn Quốc (khoảng 48%), Đài Loan cũng tăng trưởng 30%, với tổng cộng 11,5 triệu euro.
Bộ trưởng Ngoại giao Lithuania chỉ ra rằng, chính sách đối ngoại kinh tế và thương mại chủ động, đi kèm với việc mở rộng triển khai các đơn vị ở nước ngoài đã góp phần đa dạng hóa các hoạt động thương mại và nâng cao khả năng phục hồi kinh tế của nước này. Cộng hòa Séc có thể là quốc gia tiếp theo tuyên bố rút khỏi cơ chế hợp tác giữa ĐCSTQ với Trung và Đông Âu.
Ông Pavel Fischer, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện của Quốc hội Séc, cho biết trong một bài đăng trên Facebook hôm thứ Năm rằng bây giờ là thời điểm tốt để Cộng hòa Séc gia nhập ba nước Baltic và rút khỏi cơ chế này, chưa kể Cộng hòa Séc hiện đang giữ chức chủ tịch luân phiên của Liên minh châu Âu. Ông Fisher nói rằng Cộng hòa Séc lẽ ra không nên mong đợi bất kỳ lợi ích nào từ cơ chế này, nhưng tiếc là chính phủ Séc, vốn tự hào về việc tuân theo các giá trị và nguyên tắc ngoại giao của cựu Tổng thống Václav Havel, đã chọn cách im lặng.
Kể từ đầu năm nay, sự chỉ trích ĐCSTQ ở châu Âu ngày càng lớn hơn. Tôi đã phạm sai lầm tương tự khi đối phó với Nga trong quá khứ, khi nghĩ rằng ĐCSTQ là một đối tác đáng tin cậy. Ông Beck nói rằng Tổng thống Séc Milos Zeman được biết đến với quan điểm thân Trung Quốc-Nga và chống Mỹ. Nhiều người Séc cho rằng Trung Quốc hoạt động rất tích cực vì Zeman. Thực tế, ảnh hưởng của tư bản Trung Quốc là rất nhỏ so với Đài Loan là một đối tác kinh tế quan trọng hơn nhiều.
Tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục
Vào ngày 15/8, Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố dữ liệu kinh tế và tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên một lần nữa tăng vọt lên 19,9%, thiết lập một mức kỷ lục mới. Điều này phản ánh trực tiếp tình hình khó khăn của thị trường việc làm Trung Quốc.
Tỷ lệ thất nghiệp đối với thanh niên từ 16-24 tuổi đạt mức kỷ lục 19,9%
Theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, từ tháng 1 đến tháng 7, có 7,83 triệu việc làm mới đã được tạo ra ở các khu vực thành thị trên cả nước. Trong tháng Bảy, tỷ lệ thất nghiệp của cuộc điều tra thành thị toàn quốc là 5,4%. Tỷ lệ thất nghiệp được khảo sát của nhóm tuổi 16-24 và 25-59 lần lượt là 19,9% và 4,3%. Tỷ lệ thất nghiệp được khảo sát ở 31 thành phố và thị trấn lớn là 5,6%. Giờ làm việc bình quân hàng tuần của người lao động trong các doanh nghiệp trên toàn quốc là 48 giờ.
Thống kê phân khúc thanh niên 16-24 tuổi là do ngoài những người tốt nghiệp đại học, có rất nhiều người đã có việc làm sau khi tốt nghiệp trung cấp. Ví dụ, năm 2000, có 17,71 triệu sinh viên và 10,76 triệu sinh viên tốt nghiệp đại học trong năm nay, loại trừ tử vong và các yếu tố khác, hàng triệu người vẫn cần việc làm. Đặc biệt, những người chính thức được gọi là việc làm linh hoạt không được đưa vào thống kê thất nghiệp.
Từ tháng 1 đến tháng 7, 7,83 triệu việc làm mới đã được tạo ra tại các thành phố và thị trấn trên cả nước, trong khi số sinh viên tốt nghiệp đại học đạt 10,76 triệu người. Điều này phản ánh trực tiếp tình hình khó khăn của thị trường việc làm.
Chính sách phòng chống dịch bệnh “Zero COVID” của chính quyền Bắc Kinh đã dẫn đến việc đóng cửa các thành phố trên quy mô lớn, xét nghiệm virus và kiểm dịch trên khắp Trung Quốc, hạn chế sự di chuyển của người dân, các hoạt động sản xuất và tiêu dùng, đình trệ nền kinh tế, tiêu dùng chậm chạp và thất nghiệp ở một số lượng lớn người.
Tờ Bloomberg trước đây cho rằng các nhà chức trách giờ đây đã rơi vào vòng luẩn quẩn của việc tự hủy bỏ chính sách phòng chống dịch và làm tan biến nó một cách vô hình.
Theo tờ China Caixin.com, ông Lu Feng, giáo sư kinh tế tại Trường Phát triển Quốc gia thuộc Đại học Bắc Kinh, đã chỉ ra tại một cuộc hội thảo do trường này tổ chức vào ngày 18/5 rằng tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên ở Trung Quốc vượt quá cả Châu Âu và Hoa Kỳ.
Ông Lu Feng than thở rằng không thể tưởng tượng được tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên ở châu Âu và một số nền kinh tế mới nổi lên tới 20% vài năm trước.
Các chỉ số thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đã chậm lại
Mặc dù các quan chức Trung Quốc tuyên bố rằng “sản xuất và nguồn cung tiếp tục phục hồi, giá cả việc làm nhìn chung ổn định… nền kinh tế hồi phục”, song theo số liệu kinh tế do Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố ngày 15/8, nhiều chỉ số đã bị chậm lại.
Tổng mức bán lẻ hàng tiêu dùng, chỉ số chính của chi tiêu hộ gia đình, tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước trong tháng Bảy, giảm 0,4 % so với mức 3,1% trong tháng Sáu. Các nhà kinh tế đã dự đoán doanh số bán lẻ sẽ tăng 5% trong tháng Bảy.
Đối với sản xuất công nghiệp, các số liệu cho thấy giá trị gia tăng công nghiệp của Trung Quốc đã tăng 3,8% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 7, giảm từ 3,9% trong tháng 6 và thấp hơn kỳ vọng của các nhà kinh tế là tăng 4,6%.
Dữ liệu cho thấy đầu tư vốn cố định của Trung Quốc đã giảm thêm trong tháng 7 xuống còn 5,7%. Đây là tháng giảm thứ năm liên tiếp và một dấu hiệu khác cho thấy triển vọng kinh tế vẫn còn ảm đạm.
Dữ liệu về giá trị gia tăng công nghiệp, đầu tư, chi tiêu và bất động sản cho thấy sự suy giảm trên diện rộng trong hoạt động kinh tế trong tháng 7, nhấn mạnh mức độ lớn của những thách thức kinh tế mà các nhà hoạch định chính sách phải đối mặt trong một năm nhạy cảm về chính trị đối với nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, người được kỳ vọng sẽ vượt qua vào mùa thu này.
Bằng chứng mới này về sự suy thoái của nền kinh tế Trung Quốc cũng đang làm tăng thêm tình trạng tồi tệ của nền kinh tế toàn cầu. Việc Nga xâm lược Ukraine, châu Âu, Hoa Kỳ và các ngân hàng trung ương khác trước đó để kiềm chế lạm phát tăng vọt bằng cách đẩy chi phí đi vay lên cao đã giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế toàn cầu.
Đầu tư phát triển bất động sản của Trung Quốc đã giảm 6,4% trong tháng Bảy, và sự sụp đổ của bong bóng thị trường nhà ở sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng kinh tế ở Trung Quốc.
Giá nhà tại nhiều thành phố của Trung Quốc hiện đang sụt giảm, theo dữ liệu từ các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc và số liệu thống kê chính thức. Theo China Real Estate Information Corp., một nhà cung cấp dữ liệu ngành bất động sản, doanh số bán bất động sản trên toàn quốc của một số nhà phát triển lớn nhất Trung Quốc đã giảm 13 tháng liên tiếp so với một năm trước đó.
Thêm vào đó, hàng triệu suất bán trước vẫn chưa hoàn thiện, gây ra làn sóng “cắt lỗ bất động sản” của những người đã trả tiền mua nhà trước đó. Các nhà phân tích ước tính rằng người mua nhà có thể từ chối trả các khoản thế chấp với tổng trị giá lên tới 2,5 nghìn tỷ nhân dân tệ nếu bất động sản họ mua chưa được hoàn thành.
Huyền Anh
Ukraina đang thay đổi chiến lược quân sự với vũ khí mới?
Trang New York Times của Mỹ đánh giá, sau khi nhận được vũ khí tầm xa mới, Ukraine đang thay đổi chiến lược quân sự.
Ấn phẩm lưu ý rằng từ mùa xuân đến mùa hè, quân đội Ukraine, phải hứng pháo kích của Nga ở miền đông Ukraine, thiệt hại về quân sự có khi lên đến 200 quân mỗi ngày trong các trận chiến không cân xứng.
New York Times cho biết: “Nhưng trong những tuần gần đây, Ukraine đã thay đổi chiến lược của mình với các loại vũ khí mới và đã thành công, ít nhất là ở thời điểm hiện tại, trong việc làm chậm bước tiến của Nga”.
“Bằng cách tấn công sâu vào hậu phương của kẻ thù, Ukraine đang làm suy giảm tiềm năng chiến đấu của Nga, làm chậm bước tiến của họ ở phía đông và tạo ra những lỗ hổng mới ở phía nam.”
New York Times cũng đề cập đến vụ nổ tại một căn cứ không quân ở Crimea và các vụ phá hủy cầu ở vùng Kherson.
“Chiến lược này dường như đang mang lại một số kết quả nhất định. Mặc dù quân đội Ukraine chưa giành lại được lãnh thổ một cách đáng kể, nhưng họ đã cố gắng làm chậm bước tiến của Nga, ít nhất là vào thời điểm hiện tại và ngăn chặn những tổn thất nặng nề mà Ukraine phải gánh chịu trong những tháng gần đây, “
Đồng thời, New York Times lưu ý rằng quân đội Nga vẫn có đủ lực lượng để tiếp tục các hoạt động tấn công. Do đó, các lực lượng vũ trang Ukraine phải được đổi mới và linh hoạt
Các tác giả của bài báo lưu ý rằng Ukraine hy vọng sẽ bắt đầu một bước ngoặt trong cuộc chiến ở miền nam, đặc biệt là tại khu vực Kherson.
Ấn phẩm viết: “Cách thức của Ukraine, ngày càng trở nên rõ ràng hơn mỗi ngày, bao gồm những đòn giáng mạnh làm suy yếu khả năng của Matxcơva trong việc duy trì các lực lượng do nước này triển khai ở mặt trận”.