Bộ Ngoại giao Việt Nam mới đây xác nhận việc 42 ngư dân Quảng Nam đã bị cảnh sát biển Malaysia bắt giữ từ hồi tháng 6 vì bị cáo buộc “vượt quá ranh giới cho phép” trong khi đi đánh bắt.
Thông tin được đưa ra tại cuộc họp báo thường kỳ chiều 25/8, khi phóng viên đề cập tới việc tàu cá Quảng Nam cùng 42 ngư dân bị Cảnh sát biển Malaysia bắt giữ, đề nghị Bộ Ngoại giao cập nhật tình hình cũng như biện pháp bảo hộ các công dân này.
Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng cho biết theo các cơ quan chức năng và Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia, vụ việc xảy ra vào ngày 11/6/2022. Tàu cá Việt Nam mang số hiệu QNa 95005 TS cùng 42 ngư dân bị lực lượng chức năng của Malaysia ngăn chặn và bắt giữ với cáo buộc vi phạm Luật Thủy sản của Malaysia.
Tàu QNa 95005 TS do ông Trần Văn Mạnh (SN 1980, trú xã Bình Minh, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam) làm thuyền trưởng, hành nghề câu mực, xuất bến vào ngày 25/4.
Trong 42 ngư dân bị bắt, có 5 người đã được trả tự do, về nước hồi giữa tháng 7. Đây là các trường hợp thuộc diện trẻ vị thành niên và người có bệnh nền, được phía Malaysia cho về.
Đối với 37 ngư dân còn lại, bà Hằng cho biết đã chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia tiếp tục theo dõi, giữ liên lạc thường xuyên với ngư dân cũng như liên hệ với các cơ quan chức năng của Malaysia.
Vẫn theo đại diện Bộ Ngoại giao, tại Hà Nội, Cục Lãnh sự đã giao thiệp với đại diện Đại sứ quán Malaysia về việc này, đề nghị phía Malaysia đối xử nhân đạo với các ngư dân, sớm xử lý vụ việc phù hợp với quan hệ hữu nghị giữa hai nước và tạo điều kiện cho các ngư dân sớm được trả tự do và về nước.
Vào tháng 6/2020, Tuần duyên Malaysia tuyên bố chính quyền Malaysia sẽ bắt giữ và buộc tội các ngư dân Việt Nam vì “đánh bắt trái phép” trong vùng biển của họ, chứ không thả như những lần làm trước.
Reuters dẫn lời Tổng giám đốc Cơ quan Thực thi Hàng hải Malaysia (MMEA) Mohd Zubil Mat Som cho biết nước này thường hay trả tự do cho các ngư dân Việt Nam bị phát hiện đánh bắt cá trong vùng biển của họ, nhưng từ nay, chính quyền sẽ bắt giam họ, sau khi có nhiều người hơn bị truy đuổi kể từ khi dịch COVID-19 (viêm phổi Vũ Hán) bùng phát vào giữa tháng 3/2020.
Theo một tổng hợp của Bộ NN-PTNT Việt Nam, công bố hồi tháng 6/2022, tính riêng từ đầu năm 2022 tới thời điểm trên, cả nước đã ghi nhận 32 vụ/52 tàu/453 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý. Trong đó chủ yếu là do Malaysia bắt giữ với 23 vụ/38 tàu/367 ngư dân.
Trong vụ bắt giữ ngày 22/4/2022 đối với tàu cá Cà Mau CM 93839 TS, có 1 ngư dân bị lực lượng chức năng Malaysia điều tra hình sự do không hợp tác và có hành vi chống đối khiến cho 1 người phía Malaysia bị thương.
Thống kê theo tỉnh thành, những địa phương có tàu cá và ngư dân bị bắt giữ, xử lý nhiều là Kiên Giang (9 vụ/13 tàu/114 ngư dân), Cà Mau (4 vụ/8 tàu/28 ngư dân, vẫn đang tiếp tục xác minh số lượng ngư dân bị bắt giữ), Bình Định (4 vụ/6 tàu/38 ngư dân). Kiên Giang, Cà Mau còn 7 vụ/11 tàu cá/122 ngư dân đang chờ xác minh, nghi ngờ tàu cá thuộc hai tỉnh này.
Nguyễn Minh