Trong nỗ lực để kiềm chế giá xăng tăng cao, Tổng thống Biden đã giải phóng thêm 15 triệu thùng dầu từ kho dự trữ chiến lược của Mỹ. Đây là động thái được cho là có ý nghĩa chính trị, nhằm tìm kiếm sự ủng hộ cho đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ sắp tới.
Giá xăng cao là vấn đề mà Tổng thống Joe Biden vẫn đang cố gắng khắc phục. Tuy nhiên những nỗ lực trong suốt một năm của ông vẫn chưa thể giúp giảm đáng kể chi phí.
Với động thái mới nhất của ông Biden hôm thứ 4 (19/10) là giải phóng 15 triệu thùng dầu từ kho dự trữ chiến lược của Mỹ và xem xét giải phóng thêm vào mùa đông này, Tổng thống Biden đang nói với các cử tri bị thất vọng trước cuộc bầu cử giữa kỳ rằng Tòa Bạch Ốc vẫn chưa từ bỏ nỗ lực trong việc này.
Ông bác bỏ quan điểm cho rằng chính trị đóng một vai trò quan trọng trong động thái mới nhất của ông. Nhưng vấn đề này có ý nghĩa chính trị rõ ràng vì tỷ lệ ủng hộ Tổng thống đang thay đổi theo hướng ngược lại với những thay đổi trong giá xăng dầu, vốn vẫn ở mức cao mặc dù đã giảm kể từ mức đỉnh tháng 6.
“Chúng không giảm đủ nhanh”, ông Biden phát biểu tại Tòa Bạch Ốc. “Các gia đình đang bị tổn thương. Bạn đã từng nghe tôi nói điều đó trước đây, nhưng tôi hiểu điều đó”.
Ông Biden đã liên tục nói rằng giá cả tăng cao là do của Nga xâm lược Ukraine vào đầu năm nay. Bất kỳ sự sụt giảm nào về giá xăng – với bất kể mức độ nào – Tổng thống đều lý giải là do các chính sách của mình. Ông Biden phủ nhận động thái mới nhất của ông là để phục vụ cuộc bầu cử sắp tới, mặc dù ông nói với Associated Press trong một cuộc phỏng vấn hồi đầu năm rằng tỷ lệ ủng hộ của ông dường như đi ngược chiều với giá xăng.
“Nó không có động cơ chính trị nào cả”, ông Biden cho biết hôm thứ 4 khi trả lời câu hỏi của các phóng viên.
Ý nghĩa chính trị của xăng dầu
Câu hỏi mở ở đây là liệu thông báo giải phóng dầu của ông Biden có tạo ra sự khác biệt với các cử tri trong các cuộc đua sít sao vào Thượng viện và Hạ viện vào tháng 11 hay không. Thông báo của Biden được đưa ra khi giá xăng đã giảm trong hai tuần qua. Tuy nhiên, một gallon xăng vẫn ở mức trung bình 3,85 USD, tăng cao hơn so với một năm trước khi ông Biden gọi 3,35 USD một gallon là một sự căng thẳng đối với các gia đình. Giá xăng đã ở mức khoảng 2,40 USD một gallon trong thời điểm nhậm chức năm 2021 của ông Biden.
Thông báo giải phóng dầu hôm thứ 4 hoàn tất việc giải phóng 180 triệu thùng dầu dưới sự cho phép của ông Biden vào tháng 3, ban đầu được cho là diễn ra trong sáu tháng. Ông Biden cũng đã ra lệnh giải phóng 50 triệu thùng vào tháng 11/2021 và hứa sẽ điều tra khả năng giá cả bị đẩy lên quá cao.
Việc giải phóng dầu đã khiến kho dự trữ chiến lược của Mỹ rơi xuống mức thấp nhất kể từ năm 1984. Chính quyền gọi đó là “cầu nối” cho đến khi sản xuất trong nước có thể được tăng lên. Kho dự trữ hiện chứa khoảng 400 triệu thùng dầu, mức mà những người phản đối cho rằng có liên quan nhiều hơn đến nỗ lực của ông Biden nhằm giúp đỡ những người cùng đảng Dân chủ của mình (trong đợt bầu cử giữa nhiệm kỳ) hơn là việc thúc đẩy sản xuất dầu nhiều hơn ở Mỹ.
Trong cuộc tranh luận tại Thượng viện Florida vào tối thứ 3 (18/10) giữa Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio và Dân biểu Đảng Dân chủ Hoa Kỳ Val Demings, ông Rubio đã phàn nàn rằng Mỹ đang “cầu xin” các quốc gia khác cung cấp dầu và làm cạn kiệt nguồn dự trữ của mình để giúp các ứng cử viên Đảng Dân chủ.
“Dự trữ dầu của chúng ta không tồn tại để phục vụ việc giành chiến thắng giữa kỳ”, ông Rubio nói. “Chúng tồn tại để giúp đất nước này trong trường hợp khẩn cấp hoặc trong một cơn bão”.
Vận may chính trị của Tổng thống dường như thực sự gắn liền với giá xăng. Trong cuộc thăm dò của Trung tâm Các vấn đề công của AP-NORC, sự ủng hộ dành cho ông Biden đã phục hồi từ mức thấp 36% vào tháng 7 lên 45% vào tháng 9. Khoảng thời gian đó phần lớn trùng khớp với sự sụt giảm giá từ mức kỷ lục. Giá bắt đầu tăng trở lại vào cuối tháng 9, chỉ giảm nhẹ trong những tuần gần đây.
Ông Biden cũng muốn tạo điều kiện cho các đợt giải phóng dầu bổ sung vào mùa đông năm nay trong nỗ lực giảm giá. Nhưng các quan chức chính quyền sẽ không nêu chi tiết về việc Tổng thống sẽ sẵn sàng lấy ra bao nhiêu, cũng như về việc họ muốn sản xuất trong nước tăng bao nhiêu để chấm dứt việc giải phóng dầu.
Ông Biden cho biết chính phủ Mỹ sẽ bổ sung kho dự trữ chiến lược khi giá dầu ở mức bằng hoặc thấp hơn từ 67 USD đến 72 USD / thùng, điều mà theo các quan chức chính quyền sẽ hỗ trợ sản xuất trong nước bằng cách đảm bảo mức cầu cơ bản. Đồng thời, ông Biden tiếp tục chỉ trích về lợi nhuận mà các công ty dầu mỏ thu được. Ông Biden đang lặp lại một cuộc đánh cược đã được đưa ra vào mùa hè này rằng đối với các công ty này, sự lên án của công chúng sẽ quan trọng hơn sự tập trung của cổ đông vào lợi nhuận.
Đề nghị mua lại dầu để lấp đầy kho dự trữ có thể có ý nghĩa đối với các cử tri, vì nó có thể dẫn đến sản lượng sản xuất dầu lớn hơn tại Mỹ. Điều đó có thể làm giảm bớt những lời chỉ trích của Đảng Cộng hòa rằng Biden nên tăng sản lượng bằng cách cung cấp nhiều đất liên bang hơn để khoan dầu và phê duyệt việc xây dựng các đường ống vận chuyển.
Một phân tích hôm thứ 2 (17/10) của ClearView Energy Partners, một công ty nghiên cứu năng lượng độc lập có trụ sở tại Washington, gợi ý rằng hai bang có thể quyết định quyền kiểm soát Thượng viện vốn được chia đều cho hai đảng — Nevada và Pennsylvania — là các bang nhạy cảm với giá năng lượng. Phân tích lưu ý rằng giá khí đốt trong tháng qua đã tăng cao hơn mức trung bình quốc gia ở 18 bang, nơi có 29 ghế Hạ viện chứa “rủi ro” tiềm ẩn.
Bảo Nguyên