Bộ tư pháp Iran hôm Chủ nhật (13/11) cho biết đã đưa ra bản án tử hình đầu tiên liên quan đến các cuộc biểu tình gây chấn động giới lãnh đạo giáo sĩ của đất nước, trong khi một nhóm nhân quyền cảnh báo những người bị kết án khác có nguy cơ bị hành quyết “vội vàng”.
Các cuộc biểu tình vẫn kéo dài gần hai tháng sau cái chết của cô Mahsa Amini đã khiến chính quyền tiến hành đàn áp mạnh tay, với hàng nghìn người bị giam giữ.
Một số người đã bị buộc tội với những tội danh có thể khiến họ phải đối mặt với án tử hình.
Bị cáo không rõ danh tính đã bị tòa án Tehran kết án tử hình vì các tội danh “phóng hỏa đốt tòa nhà chính phủ, gây rối trật tự công cộng, tụ tập và âm mưu phạm tội chống lại an ninh quốc gia”, cũng như bị kết tội là “kẻ thù của Chúa và đồi bại”, trang web tư pháp Mizan Online đưa tin.
Một tòa án khác ở Tehran đã kết án 5 người khác từ 5 đến 10 năm tù vì tội “tụ tập, âm mưu phạm tội chống an ninh quốc gia và gây rối trật tự công cộng”, Mizan báo cáo.
Đầu tháng này, 272 trong số 290 nhà lập pháp của Iran đã yêu cầu cơ quan tư pháp áp dụng hình phạt tử hình đối với những người biểu tình bị kết tội “gây hại cho tính mạng và tài sản của người dân bằng vũ khí có lưỡi và súng”.
Mahmood Amiry-Moghaddam, giám đốc tổ chức phi chính phủ Nhân quyền Iran có trụ sở tại Na Uy, cho biết theo thông tin chính thức, có ít nhất 20 người phải đối mặt với tội danh án tử hình.
Ông nói với AFP: “Chúng tôi rất lo ngại rằng các bản án tử hình có thể được thực hiện một cách vội vàng.”
Ông nói thêm: “Cộng đồng quốc tế phải gửi lời cảnh báo mạnh mẽ tới các nhà chức trách Iran rằng việc thi hành án tử hình đối với những người biểu tình là không thể chấp nhận được và sẽ gây ra những hậu quả nặng nề.”
Hôm Chủ nhật, Mizan và các phương tiện truyền thông địa phương khác cũng cho biết cơ quan tư pháp đã buộc tội hơn 750 người ở ba tỉnh vì liên quan đến “các cuộc bạo động gần đây”.
Hơn 2.000 người đã bị buộc tội, trong đó gần một nửa ở thủ đô Tehran, kể từ khi các cuộc biểu tình bắt đầu, theo các số liệu tư pháp.
Cuộc đàn áp cũng chứng kiến việc bắt giữ hàng chục nhà hoạt động, nhà báo và luật sư, gây ra làn sóng phản đối kịch liệt ở nước ngoài.
Chính quyền Iran hôm Chủ nhật đã chuyển đến bệnh viện nhà bất đồng chính kiến nổi tiếng Hossein Ronaghi, người đã bị bắt vào tháng 9 và đã tuyệt thực hơn 50 ngày, anh trai của ông cho biết.
Ông Ronaghi bị đưa đến nhà tù Evin sau khi bị bắt vào ngày 24 tháng 9. Gia đình của ông nói rằng ông có nguy cơ chết vì bệnh thận, và cả hai chân của ông đã bị gãy trong tù.
Theo IHR, ít nhất 326 người đã bị lực lượng an ninh giết hại trong một cuộc trấn áp các cuộc biểu tình trên toàn quốc.
Con số này bao gồm ít nhất 123 người thiệt mạng ở tỉnh Sistan-Baluchistan, tại biên giới đông nam của Iran với Pakistan.
Hầu hết những người này đã thiệt mạng vào ngày 30 tháng 9 khi lực lượng an ninh nổ súng vào những người biểu tình sau các buổi cầu nguyện hôm thứ Sáu ở Zahedan, thủ đô của Sistan-Baluchistan – mà các nhà hoạt động gọi là “Ngày thứ Sáu đẫm máu”.
Những cuộc biểu tình đó diễn ra sau vụ cưỡng hiếp một cô gái 15 tuổi trong khi bị giam giữ bởi một chỉ huy cảnh sát ở thành phố cảng Chabahar của tỉnh.
Ngân Hà (theo AFP)