Hôm thứ Hai (21/11), Đại sứ phụ trách tư pháp hình sự toàn cầu của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết, Washington đã chứng kiến “tội ác chiến tranh có hệ thống” do các lực lượng Nga gây ra tại Ukraine và gọi tình hình hiện tại là “thời khắc mới của phiên tòa Nuremberg”.
Đại sứ lưu động của Mỹ phụ trách công lý hình sự toàn cầu, Beth Van Schaack đã đưa ra nhận xét trên trong một cuộc họp báo đặc biệt.
Bà Van Schaack nói rằng, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine đang “đi kèm với các tội ác chiến tranh có hệ thống được thực hiện ở những nơi mà các lực lượng Nga đặt chân tới”. Bà nhấn mạnh rằng, các tội ác này bao gồm “những cuộc tấn công có chủ ý, bừa bãi và không cân xứng nhắm vào dân thường và các cơ sở hạ tầng dân sự”.
Bà Van Schaack cho biết “việc Nga gây hấn chống lại Ukraine” rõ ràng là vi phạm Hiến chương Liên Hợp Quốc.
“Chúng tôi đang chứng kiến sự lạm dụng giam giữ đối với dân thường và tù nhân chiến tranh, cũng như các nỗ lực che đậy những tội ác này”, bà nhấn mạnh.
Cuộc họp báo hôm thứ Hai diễn ra ngay sau lễ kỷ niệm phiên tòa đầu tiên trong lịch sử được thành lập nhằm xét xử tội phạm chiến tranh của Tòa án Nuremberg. Tại đây, những tên phát xít Đức đã bị đem ra xét xử vì tội ác chống lại loài người trong Thế chiến II.
Các phiên tòa diễn ra từ năm 1945 đến năm 1956 và chứng kiến hơn 160 bị cáo người Đức còn sống sót bị kết án về các tội ác chiến tranh, tội ác chống lại hòa bình và tội ác chống lại loài người. Trong khi đó, có 37 người bị kết án tử hình.
Bà Van Schaack cho biết “đây chắc chắn là một khoảnh khắc mới của phiên tòa Nuremberg”. Theo đó, bà cho rằng các cá nhân liên quan phải chịu trách nhiệm về những hành động của họ, cũng như những tội ác mà họ đã gây ra ở Ukraine.
“Cũng giống như quân Đồng minh vào cuối Thế chiến thứ II đã tập hợp lại với nhau để thúc đẩy mệnh lệnh của công lý và mở ra một kỷ nguyên mới về trách nhiệm giải trình đối với tội ác tồi tệ nhất có thể tưởng tượng ra lúc bấy giờ, giờ đây, tất cả chúng ta phải đảm bảo rằng, tất cả những kẻ đã gây ra tội ác chiến tranh và những tội ác tàn bạo khác tại Ukraine đều phải chịu trách nhiệm”, bà nói.
Vị Đại sứ cũng lưu ý rằng, thật khó để tưởng về những tội ác như vậy lại có thể được thực hiện mà không có sự chỉ đạo từ “cấp chỉ huy”.
Tù binh của cả Nga và Ukraine đều chịu cảnh tra tấn
Đầu tháng 11, Liên Hợp Quốc cho biết trong một tuyên bố rằng, các tù nhân chiến tranh từ cả Nga và Ukraine đã nói với các nhà điều tra nhân quyền của Liên Hợp Quốc rằng, họ đã bị tra tấn hoặc chịu nhiều hình thức bạo lực tình dục khác nhau trong khi bị giam giữ.
Các tù binh Nga bị lực lượng Ukraine giam giữ cho biết, họ đã bị tấn công vào mặt và cơ thể sau khi đầu hàng. Thậm chí, có một số trường hợp đã bị đâm hoặc bị giật điện.
Các tù binh Ukraine do lực lượng Nga giam giữ cũng đưa ra tuyên bố tương tự.
Hôm thứ Hai, các quan chức Ukraine cho biết, họ sẽ điều tra đoạn video mà Moscow cáo buộc quân nhân Ukraine đã sát hại các binh sĩ Nga đang bị bắt giữ. Những người này được cho là đang cố gắng đầu hàng tại làng Makiivka ở vùng Luhansk, miền đông Ukraine.
Đoạn video cho thấy hình ảnh một nhóm khoảng 10 nam giới mặc quân trang và đeo dải màu đỏ ở cẳng chân – một dấu hiệu để nhận biết quân đội Nga và các lực lượng liên kết với Nga.
Vài người trong số này đã nằm úp xuống đất trong khi những người khác chui ra từ một tòa nhà gần đó và giơ hai tay lên cao. Họ dường như không có vũ khí trong khi di chuyển tới chỗ những người lính khác đang nằm trên mặt đất.
Người quay lại tình huống này là một nam giới đeo băng tay màu vàng, thường được lực lượng Ukraine đeo để dễ nhận diện. Vào phút chót, một người đàn ông xuất hiện từ phía sau tòa nhà và dường như được trang bị vũ khí. Tiếng súng vang lên trước khi video bị cắt.
‘Họ phải bị trừng phạt’
Các cảnh quay bằng máy bay không người lái dường như cho thấy hình ảnh những người lính Nga nằm bất động trên mặt đất và bê bết máu.
The Epoch Times đã không thể xác minh đoạn video trên.
Các quan chức Nga tuyên bố, đoạn video cho thấy các lực lượng Ukraine đã bắn các tù nhân chiến tranh Nga không có vũ trang. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên: “Không còn nghi ngờ gì nữa, chính Nga sẽ truy tìm thủ phạm đứng sau tội ác này. Họ phải bị tìm ra và bị trừng phạt”.
Tuy nhiên, Ủy viên Quốc hội Ukraine về Nhân quyền, Dmytro Lubinets, tuyên bố rằng, những người lính Nga bị bắt giữ đã nổ súng vào những người Ukraine khi họ đang đầu hàng. Điều này đã dẫn đến việc quân nhân Ukraine nổ súng.
Bà Olha Stefanishyna, Phó Thủ tướng Ukraine phụ trách hội nhập châu Âu và châu Âu – Đại Tây Dương, nói với đài NBC News hôm thứ Hai rằng, Ukraine đang tiến hành điều tra về vụ việc.
Cùng ngày, bà Van Schaack cho biết, các quan chức cũng đang theo dõi chặt chẽ tình hình liên quan đến các đoạn video trên.
“Điều quan trọng cần phải nhấn mạnh là luật chiến tranh áp dụng bình đẳng cho tất cả các bên, cả bên xâm lược và bên phòng vệ, và điều này là bình đẳng”, bà Van Schaack nói.
“Khi xem xét quy mô tội phạm do lực lượng Nga gây ra đối với Ukraine, nó lớn hơn nhiều so với những cáo buộc mà chúng tôi đã chứng kiến”, bà nói trong khi lưu ý thêm rằng, Nga đã phản ứng lại những cáo buộc như vậy bằng cách “phủ nhận và tuyên truyền thông tin sai lệch”. Trong khi đó, chính quyền Ukraine nhìn chung đã thừa nhận các hành vi lạm dụng và lên tiếng tố cáo những hành vi đó, cũng như cam kết sẽ tiến hành điều tra các tội ác này.
Huyền Anh