Những người biểu tình từ các quốc gia khác nhau đã tham gia để thể hiện sự ủng hộ đối với các cuộc biểu tình phản đối các lệnh phong tỏa nghiêm ngặt ngừa đại dịch COVID-19 và các biện pháp hà khắc khác của chế độ cộng sản Trung Quốc vốn đã làm rung chuyển nước này.

Các cuộc biểu tình ở Trung Quốc nổ ra sau khi ít nhất 10 người ở thành phố Ô Lỗ Mộc Tề (Urumqi), Tân Cương, đã thiệt mạng một cách kinh hoàng do cháy chung cư. Những nhân viên cứu hộ đã không thể đến hiện trường đúng giờ vì các chốt chặn và rào chắn do COVID-19 khắp nơi trong toàn bộ khu dân cư. Sau khi đoạn video về vụ hỏa hoạn được lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc, vụ việc đã làm giấy lên sự phẫn nộ. Tại Urumqi, nhiều cuộc biểu tình đã nổ ra hôm 25/11, với việc người dân yêu cầu dỡ bỏ lệnh phong tỏa. Các nhà chức trách đã tuyên bố nới lỏng các hạn chế vào ngày hôm sau.

Theo Reuters, để thể hiện sự hiệp trợ với các cuộc biểu tình ở Trung Quốc, các cuộc biểu tình và cầu nguyện quy mô nhỏ đã được tổ chức tại các thành phố trên khắp thế giới, trong đó có Sydney, London, Paris, và Tokyo. Các nhà bất đồng chính kiến và sinh viên ngoại quốc đã tổ chức những cuộc biểu tình này.

Tại lãnh sự quán Trung Quốc ở London, hàng ngàn sinh viên quốc tế đã tề tựu để tưởng nhớ các nạn nhân của vụ hỏa hoạn Urumqi, hô vang những khẩu hiệu như “ĐCSTQ hãy hạ đài” và “Tập Cận Bình hãy từ chức.” Tại Tokyo, người dân tập trung tại nhà ga xe lửa Shinjuku để phản đối chính quyền Trung Quốc.

Tại Thượng Hải, hàng trăm người biểu tình đã tập trung trên một con đường vào cuối ngày thứ Bảy (26/11), thắp nến và cầu nguyện cho những người thiệt mạng trong vụ hỏa hoạn. Một số người kêu gọi chính phủ phải xin lỗi công khai về những ca tử vong này.

Một người dân tộc Duy Ngô Nhĩ nói với AP, “Ai cũng đều nghĩ rằng người Trung Quốc sợ phải ra ngoài để biểu tình, rằng họ không có dũng khí gì hết.”

“Thực ra trong thâm tâm tôi cũng nghĩ như vậy. Nhưng sau đó khi tôi đến đó, tôi thấy rằng với môi trường như thế thì mọi người ở đó đã rất can đảm.”

Hôm Chủ Nhật (27/11), các cuộc biểu tình lại nổ ra ở Thượng Hải một lần nữa, với việc người dân yêu cầu chấm dứt xét nghiệm PCR và nhất định yêu cầu quyền tự do cơ bản của họ.

Trong các video từ những nơi như Quảng Châu, Nam Kinh, và những nơi khác, người ta thấy những người biểu tình chống lại cảnh sát và tháo dỡ các chướng ngại vật. Được biết, các cuộc biểu tình đã được tổ chức tại 50 trường đại học tại Bắc Kinh.

Tại trường đại học Thanh Hoa, ngôi trường cũ của nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, khoảng 2,000 sinh viên đã kêu gọi “quyền tự do ngôn luận” và yêu cầu nới lỏng các biện pháp kiểm soát COVID-19.

Người biểu tình nêu ra nhiều vấn đề

Một số cuộc biểu tình hiệp trợ được tổ chức ở ngoại quốc cũng tập trung vào các vấn đề nhân quyền khác. Trong các cuộc biểu tình ở London, những người biểu tình đã hô vang các khẩu hiệu, “Sát cánh với Tân Cương,” “Ủng hộ Tây Tạng,” “Sát cánh với Hồng Kông,” “Ủng hộ Đài Loan,” “Chống lại chế độ độc tài,” và “Chống lại bạo lực.”

Tuy nhiên, một số người biểu tình muốn tập trung vào vụ hỏa hoạn ở Urumqi và các biện pháp hạn chế COVID-19. Một người tổ chức cuộc biểu tình đã được lên kế hoạch vào thứ Hai (28/11) ở New York nói với Reuters rằng cuộc biểu tình này sẽ tránh các vấn đề như việc giam giữ người Duy Ngô Nhĩ và nền độc lập của Đài Loan.

“Chúng tôi đã nói chuyện với một số nhà hoạt động từ Đài Loan và Tân Cương … Chúng tôi đã đồng ý kiềm chế (điều đó),” ông nói. “Chúng tôi biết điều đó có thể khiến nhiều người không tham gia cuộc biểu tình.”

Trong khi đó, cảnh sát Trung Quốc cũng đang đàn áp báo chí. Tại Thượng Hải, một ký giả của BBC đã bị các sĩ quan cảnh sát đánh đập và bị bắt giữ trong thời gian ngắn vì đưa tin về những cuộc biểu tình này.

Theo BBC, cảnh quay trên mạng xã hội cho thấy một số sĩ quan cảnh sát túm lấy ký giả Ed Lawrence và đè anh xuống đất. Các hãng truyền thông tuyên bố rằng các sĩ quan đã đá ký giả này sau đó còng tay và đưa anh đi.

BBC cho biết trong một tuyên bố, “Rất đáng lo ngại khi một trong những ký giả của chúng tôi bị tấn công theo cách này khi đang thực hiện nhiệm vụ của mình. Chúng tôi không nhận được lời giải thích hay lời xin lỗi chính thức nào từ các nhà chức trách Trung Quốc, ngoài một tuyên bố của các quan chức sau đó đã thả anh ấy rằng họ đã bắt giữ anh vì lợi ích của chính anh phòng khi anh bị lây nhiễm Covid từ đám đông.”

Trong một lần đưa tin về những cuộc biểu tình này, một ký giả của đài truyền hình quốc gia RTS của Thụy Sĩ đã bị ba cảnh sát bao vây.

Theo Reuters, ký giả này đã nói với máy quay trực tiếp rằng anh sẽ bị đưa đến đồn cảnh sát. Nhưng sau khi anh nói mình là một ký giả, thì các sĩ quan đã rời đi.

Naveen Athrappully

Thanh Nhã biên dịch

Toronto: Gần 1,000 sinh viên tập hợp để ủng hộ người biểu tình Trung Quốc chống lại chính sách zero COVID

TORONTO — Tối Chủ Nhật (27/11), gần 1,000 sinh viên đã tập trung bên ngoài lãnh sự quán Trung Quốc ở Toronto, kêu gọi chấm dứt Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) khi họ bày tỏ sự ủng hộ của mình với những người biểu tình ở Trung Quốc sau khi có ít nhất 10 người thiệt mạng trong một vụ hỏa hoạn ở thủ phủ Ô Lỗ Mộc Tề (hay Urumqi) của Tân Cương.

“Đả đảo Đảng Cộng sản Trung Quốc!” những người biểu tình hô vang hai bên đường trước tòa lãnh sự. Những tấm biển ghi “Tự do hay là Chết” và “Trả lại Công lý cho các Nạn nhân ở Ô Lỗ Mộc Tề & của COVID” đã được các sinh viên cầm trong suốt cuộc biểu tình.

Sự phẫn nộ này đã bùng lên sau thảm kịch ở Ô Lỗ Mộc Tề, khi những nhân viên ứng phó khẩn cấp không thể tiếp cận vụ hỏa hoạn chung cư đã bị để yên cho bốc cháy hàng giờ do tình trạng phong bế cũng như các cuộc phong tỏa vì COVID-19 trong toàn bộ khu dân cư xuất phát từ chính sách “zero COVID” của ĐCSTQ.

Những người biểu tình, chủ yếu là sinh viên Trung Quốc ở hải ngoại, cho biết họ cảm thấy có trách nhiệm phải tham gia cuộc biểu tình này, và họ không sợ bị ĐCSTQ trả đũa.

Những chiếc xe đi ngang qua bấm còi để thể hiện sự ủng hộ của họ. Những người lái xe và hành khách được nhìn thấy đang giơ nắm đấm, hô vang khẩu hiệu của những người biểu tình. Một tấm biển ghi “Urumqi Rd (M)” được treo trên một cột điện trước lãnh sự quán nơi những người ủng hộ xếp hàng để đặt hoa tưởng niệm cho các nạn nhân của vụ hỏa hoạn tử thần này.

Các cuộc biểu tình tương tự đã được tổ chức cùng ngày tại các thành phố lớn của Canada bao gồm Vancouver, Calgary, Halifax, Ottawa, và Montreal, nơi những người biểu tình, chủ yếu là du học sinh Trung Quốc ở hải ngoại, đã xuống đường, công khai chỉ trích sự chuyên chế của ĐCSTQ và bày tỏ lòng tiếc thương đối với các nạn nhân ở Tân Cương.

Các cuộc biểu tình quy mô lớn ở Trung Quốc

Anh Lâm Lập Đồng (Lin Litong), đại diện của tổ chức du học sinh Trung Quốc có tên là Hiệp hội Công dân, đã tham gia cuộc biểu tình ở Toronto, cho biết ĐCSTQ chưa bao giờ quan tâm đến người dân kể từ khi đảng này lên nắm quyền ở Trung Quốc.

“Hôm nay, chúng tôi ở đây không chỉ để thương tiếc các nạn nhân, mà còn để đặt câu hỏi về các chính sách ‘phong tỏa và xóa sổ dịch bệnh,’” anh nói. “Và để bày tỏ sự ủng hộ của chúng tôi đối với phong trào này, điều chưa từng thấy ở Trung Quốc trong nhiều thập niên.”

Các cuộc biểu tình rầm rộ đã nổ ra khắp Trung Quốc sau khi đoạn video về sự cố ở Ô Lỗ Mộc Tề lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc. Các cuộc biểu tình đã nổ ra ở nhiều nơi trên khắp Ô Lỗ Mộc Tề hôm 25/11, trong đó người dân bày tỏ sự giận giữ của mình và đề nghị chính quyền dỡ bỏ lệnh phong tỏa toàn thành phố, vốn đã kéo dài suốt 3, 4 tháng nay.

Những cư dân ở đó đã phá các vật chắn và xô đổ các hàng rào, hô vang “Đả đảo Đảng Cộng sản” và “Bãi nhiệm ông Tập Cận Bình.”

Sau các cuộc biểu tình ở Tân Cương, nhiều cư dân ở Bắc Kinh, Quảng Châu, Thượng Hải, Trịnh Châu, và các thành phố khác đã vượt qua các khu vực phong tỏa COVID-19, xuống đường biểu tình bất chấp vi phạm lệnh phong tỏa của nhà cầm quyền.

Hồi cuối tuần qua, tại Vương quốc Anh, những người biểu tình được cho là đã tập trung bên ngoài Đại sứ quán Trung Quốc ở London, nhằm lên án nhà lãnh đạo Trung Quốc.

Cô Abby Fu, một nhà nghiên cứu về Trung Quốc tại Viện Hudson, cho biết trong một bài đăng trên Twitter hôm 27/11, “Ngay cả ở hải ngoại, quy mô của các cuộc biểu tình [cho] Trung Quốc này cũng rất lớn. Mọi người đang theo dõi sát sao nhất cử nhất động của ĐCSTQ đối với các cuộc biểu tình, xem họ sẽ ứng phó ra sao.”

Isaac Teo
Thanh Tâm biên dịch