Một người Iran, gốc Anh, bị chế độ Iran cáo buộc là gián điệp cho Anh quốc, người từng giữ chức Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nước này, đã bị hành quyết. Tuyên bố được đưa ra bởi cơ quan tư pháp của Iran, bất chấp các kêu gọi từ London đòi trả tự do cho tù nhân này.
Theo nguồn tin từ Reuters, một công dân gốc Anh, người Iran, từng giữ vị trí Thứ trưởng Bộ Quốc phòng trong chính quyền Iran, đã bị chế độ này tuyên bố hành quyết với tội danh làm gián điệp. Hãng thông tấn Mizan của cơ quan tư pháp Iran đã đưa tin về vụ hành quyết vào đầu ngày thứ Bảy nhưng không cho biết nó diễn ra khi nào.
Người đàn ông có tên Alireza Akbari, bị bắt vào năm 2019 với cáo buộc đã nhận khoản thanh toán 1,805,000 euro, 265,000 bảng Anh và 50,000 đô-la để làm gián điệp.
Nước Anh tuyên bố vụ án có động cơ chính trị và đã lên án gay gắt vụ hành quyết, gọi đó là hành vi man rợ.
Thủ tướng Rishi Sunak gọi đó là “một hành động nhẫn tâm và hèn nhát được thực hiện bởi một chế độ man rợ không tôn trọng nhân quyền của chính người dân của họ”.
Hãng thông tấn Mizan đưa tin, “Alireza Akbari, người bị kết án tử hình vì tội tham nhũng và làm tổn hại an ninh trong và ngoài quốc gia thông qua hoạt động gián điệp cho cơ quan tình báo của chính phủ Anh … đã bị hành quyết”.
Trong một bản ghi âm được cho là từ Akbari và được BBC tiếng Ba Tư phát sóng hôm thứ Tư, ông nói rằng ông đã thú nhận những tội ác mà ông không hề thực hiện sau khi bị tra tấn nhiều lần.
“Với hơn 3,500 giờ tra tấn, dùng thuốc gây ảo giác và các biện pháp áp lực sinh lý và tâm lý, chúng đã lấy đi ý chí của tôi. Chúng đẩy tôi đến bờ vực của sự điên loạn… và buộc tôi phải thừa nhận tội lỗi mà mình không phạm phải” ông Akbari nói trong bản ghi âm.
Thủ tướng Anh, ông Sunak cho biết trên Twitter rằng ông “kinh hoàng trước vụ hành quyết”.
Quan chức chính phủ Anh cho biết họ sẽ triệu tập Đại diện lâm thời của Iran tại Anh để “bày tỏ rõ sự ghê tởm của chúng tôi trước hành động của Iran”. Cho tới nay, các tuyên bố của chính phủ Anh không đề cập đến cáo buộc của Iran rằng liệu ông Akbari có làm gián điệp cho Anh hay không.
Truyền thông nhà nước Iran hôm thứ Năm đã phát một đoạn video, mà theo họ, là bằng chứng cho thấy ông Akbari đã đóng một vai trò trong vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran, ông Mohsen Fakhrizadeh, bị giết trong một cuộc tấn công năm 2020 bên ngoài Tehran. Thời điểm đó chính quyền Iran đổ lỗi cho Israel.
Trong video, Akbari không thú nhận có liên quan đến vụ ám sát nhưng cho biết một đặc vụ Anh đã hỏi thông tin về Fakhrizadeh.
Các phương tiện truyền thông nhà nước của Iran thường phát sóng những lời thú tội có mục đích của các nghi phạm trong các vụ án chính trị.
Reuters không thể xác định tính xác thực của video và âm thanh của phương tiện truyền thông nhà nước, cũng như thời gian và địa điểm chúng được ghi lại.
Ông Akbari là đồng minh thân cận của Ali Shamkhani, hiện là thư ký của Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran, người từng là bộ trưởng quốc phòng từ năm 1997 đến 2005. Ông Akbari là cấp phó của ông Ali Shamkhani, Thứ trưởng Bộ quốc phòng.
Sự kiện đã phản ánh mối quan hệ ngày càng xấu đi giữa Iran và phương tây nói chung và Iran – Anh nói riêng. Thoả thuận hạt nhân khởi xướng từ thời Tổng thống Mỹ Barrack Obama đã làm Iran ngày một coi thường Mỹ, phương tây, trở nên hung hăng hơn.
Chỉ 4 năm dưới thời ông Trump tại nhiệm, Mỹ đơn phương rút khỏi thoả thuận này, thay vào đó là đòn trừng phạt nặng lên chế độ Iran đã buộc chế độ này phải kiềm chế sự hung hăng. Nhưng sự hung hăng của chế độ Iran đã phục hồi kể từ khi ông Joe Biden bước chân vào Nhà Trắng, khôi phục lại hầu hết cách chính sách của thời tổng thống Obama, trong đó có thoả thuận hạt nhân Iran đang rơi vào bế tắc.
Anh cũng chỉ trích cuộc đàn áp của chế độ này đối với các cuộc biểu tình chống chính phủ. Làn sóng biểu tình dâng cao sau cái chết của một phụ nữ trẻ người Iran gốc Kurd vào tháng 9/2022.
Bộ trưởng ngoại giao Anh cho biết hôm thứ Năm rằng Anh đang tích cực xem xét coi Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran là một tổ chức khủng bố nhưng chưa đi đến quyết định cuối cùng.
Theo Reuters, Iran đã ban hành hàng chục bản án tử hình như một phần của cuộc đàn áp tình trạng bất ổn, xử tử ít nhất bốn người.
Quang Nhật
Theo Reuters