Liên Thành
Để tăng cường quản lý truyền thông và tư tưởng, chính quyền Trung Quốc mới đây đã ban hành quy định mới, kể từ tháng 7 trở đi sẽ áp dụng Kỳ thi kiểm tra trình độ chuyên môn thống nhất toàn quốc đối với các nhà báo, chỉ những người đạt tiêu chuẩn mới được cấp thẻ nhà báo.
Theo trang web của Cục Xuất bản và Báo chí quốc gia Trung Quốc, “Cách thức kiểm tra trình độ chuyên môn nghiệp vụ của các nhà báo” và “Quy định chi tiết hướng dẫn kiểm tra trình độ chuyên môn của các nhà báo” đã được công bố vào ngày 10/1.
Trong đó đề cập rằng, để tăng cường công tác tuyên truyền tư tưởng, và “thực hiện yêu cầu về quản lý tuyên truyền, quản lý tư tưởng và quản lý các phương tiện truyền thông của ĐCSTQ, và lập ra các quy định liên quan “cách thức kiểm tra” và “quy định chi tiết” nói trên. Đồng thời, sẽ được áp dụng bắt đầu từ ngày 1 tháng 7 năm nay.
“Cách thức kiểm tra” chỉ ra rằng các cuộc kiểm tra có liên quan được áp dụng cho những nhân viên đã làm việc trong các cơ quan tin tức và đánh giá xem họ có đủ “trình độ chính trị, năng lực chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp” cần thiết cho công việc thu thập và biên tập tin tức hay không.
Cơ quan thông tấn chính thức của chính quyền TQ là đơn vị được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và nằm trong phạm vi cấp chứng chỉ nhà báo, nhân viên làm công việc thu thập và biên tập tin tức phải tham gia kỳ thi và vượt qua bài kiểm tra thì mới được cấp chứng chỉ nhà báo. Tổng cục Xuất bản và Báo chí quốc gia sẽ thống nhất cấp chứng chỉ nhà báo.
“Cách thức kiểm tra” đề cập rằng những người đăng ký dự thi phải ủng hộ “sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc và hệ thống xã hội chủ nghĩa”, “tuân thủ đường lối chính trị đúng đắn và dẫn dắt dư luận”, v.v.
Chính quyền TQ luôn kiểm soát chặt chẽ ngành báo chí, chứng chỉ nhà báo được cấp mới 5 năm một lần, mỗi năm phải kiểm tra lại một lần, nếu không đạt sẽ bị thu hồi.
Về “cách thức kiểm tra” và “quy định chi tiết” do chính quyền Trung Quốc ban hành, tờ Minh Báo của Hồng Kông ngày 11/1 dẫn lời một phóng viên của cơ quan truyền thông nhà nước Trung Quốc thẳng thắn nói: “Kỳ thi (nhà báo) rất đơn giản, chỉ là thể hiện lòng trung thành.”
Theo báo cáo năm 2022 của Cục Xuất bản và Báo chí Quốc gia Trung Quốc, tính đến ngày 30 tháng 4 năm 2022, tổng cộng 3.676 cơ quan tin tức và 180.750 nhà báo ở Trung Quốc đã vượt qua kỳ thi sát hạch chứng chỉ nhà báo năm 2021.
Theo Sohu, dữ liệu từ Hiệp hội Nhà báo Trung Quốc cho thấy, tính đến tháng 12 năm 2021, có tổng cộng 194.263 nhà báo ở Trung Quốc có thẻ nhà báo hợp lệ, điều này cho thấy số lượng nhà báo được cấp phép “hợp pháp” ở Trung Quốc vẫn tiếp tục giảm.
Ngoài ra, trang web của Tổng cục Phát thanh Truyền hình Quốc gia Trung Quốc đã ban hành cái gọi là “Kế hoạch 5 năm lần thứ 14” vào ngày 10/1, yêu cầu các diễn viên trẻ và “các ông bầu” phải tiến hành đào tạo “tư tưởng chính trị” và các quy định của pháp luật. Tài liệu cũng yêu cầu người học giữ vững vai trò lãnh đạo toàn diện của ĐCSTQ, “tăng cường thu hút nhân tài chính trị”, tuyên bố bảo đảm rằng quyền lãnh đạo công tác phát thanh và truyền hình “nắm chắc trong tay những người trung thành với đảng”, v.v. .
Theo Vision Times, một số nhà bình luận chỉ ra rằng chính quyền TQ đặc biệt lo lắng về những người trẻ tuổi ở Trung Quốc, điều này không chỉ bởi vì những lực lượng chính trong trong phong trào sinh viên “ngày 4 tháng 6” năm 1989 là sinh viên, mà còn bởi vì các cuộc biểu tình gần đây phản đối “chính sách zero covid” cũng lại là những người trẻ tuổi, khiến cho chính quyền thận trọng hơn. Trước bối cảnh đó, chính phủ đã ban hành hàng loạt quy định mới nhằm kiểm soát hơn nữa tư tưởng của giới trẻ Trung Quốc.