Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ, cựu Chủ tịch Ngân hàng Trung ương, bà Janet Yellen cho biết các nước phương Tây đang làm việc để cơ cấu giá trần đối với các sản phẩm dầu mỏ tinh chế của Nga để vừa đảm bảo trừng phạt kinh tế với Nga vừa có thể đảm bảo dòng dầu diesel của Nga vẫn lưu thông. Nhưng bà Yellen thừa nhận “vấn đề rất phức tạp”, mọi thứ có thể không diễn ra như tính toán của phương Tây.
Áp đặt giá trần với các sản phẩm dầu xuất khẩu của Nga được xem như một trong những biện pháp cắt giảm nguồn tài chính mà Nga dùng cho cuộc xâm lược ở Ukraine. Tuy nhiên, trong suốt năm 2022, giá dầu chỉ thực sự giảm do cầu tiêu dùng toàn cầu suy giảm bởi tình trạng tăng trưởng đình trệ; bắt đầu từ nửa cuối năm 2022.
Việc áp đặt trần giá dầu của phương Tây đã mang lại rất nhiều lợi ích cho Trung Quốc và Ấn Độ; các nền kinh tế tiêu tốn năng lượng này đã nhập lượng dầu lớn từ Nga với giá rẻ hơn trong khi cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine tiếp tục leo thang thảm khốc hơn.
Hiện tại, theo Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen, các nước phương Tây đang làm việc để cơ cấu trần giá đối với các sản phẩm dầu mỏ tinh chế của Nga. Đây là một quyết định khó khăn, một công việc rất phức tạp. Phương tây vừa muốn các dòng dầu tinh chế của Nga tiếp tục lưu thông trong khi vẫn cắt giảm được lợi nhuận USD đổ vào Nga nhờ xuất khẩu các dòng sản phẩm này.
Nói cách khác, EU phụ thuộc vào năng lượng Nga nhưng lại tính tới việc trừng phạt nguồn cung của họ. Việc này giống như đánh chuột nhưng không thể để vỡ bình. Việc trừng phạt quá mạnh có thể dẫn tới EU không đủ năng lượng để tiêu dùng, thúc đẩy cuộc khủng hoảng năng lượng của EU đi xa hơn. Việc trừng phạt quá nhẹ lại khiến các đòn trừng phạt trở nên vô nghĩa và Nga sẽ tiếp tục hung hăng hơn.
Bà Janet Yellen cũng nhận định rằng “mọi việc có thể không diễn ra theo tính toán của phương Tây”, theo Reuters.
Nhóm Bảy quốc gia (G7) và Úc đã thực hiện trần giá đối với dầu của Nga vào ngày 5/12, cấm sử dụng bảo hiểm hàng hải, tài chính và các dịch vụ khác do phương Tây cung cấp đối với các hợp đồng mua bán dầu với Nga có giá trên 60 USD/thùng.
Giá dầu này hiện thấp hơn giá dầu thế giới 27 USD mỗi thùng. Hiện tại, giá dầu thô tương lai đã tăng hai tuần liên tiếp; giá dầu Brent hiện ở mức 87,7 USD/thùng, giá dầu WTI ở mức 81,64 USD/thùng.
Bà Yellen nói với các phóng viên ở Dakar, Senegal rằng phương Tây hiện đang hoàn thiện hai mức giá trần riêng biệt đối với các sản phẩm dầu mỏ tinh chế của Nga, chẳng hạn như dầu diesel và dầu nhiên liệu, sẽ có hiệu lực vào ngày 5/2. Mức giá trần trừng phạt dầu tinh chế của Nga sẽ ban hành cùng với lệnh cấm nhập khẩu dầu diesel của Liên minh châu Âu.
Trần giá dầu tinh chế sẽ bao gồm hai loại; một loại gồm các sản phẩm có giá trị cao thường được bán với giá cao hơn dầu thô, trong khi một loại khác sẽ áp dụng cho các sản phẩm có giá trị thấp như dầu nhiên liệu, bà Yellen nói với các phóng viên đi cùng bà trong chuyến công tác ở Châu Phi, theo Reuters.
Bà Yellen thừa nhận rằng việc thiết lập các mức trần cho sản phẩm dầu tinh chế là “phức tạp hơn” so với tính toàn giá trần cho dầu thô. Lý do là có nhiều loại sản phẩm dầu tinh chế khác nhau, cơ cấu giá khác nhau.
Bà nói: “Điều đó phức tạp hơn, nhưng chúng tôi đang nỗ lực để tìm ra cách đạt được các mục tiêu tương tự”. Bà mô tả giải pháp mà phương Tây nhắm tới có thể là mức giá trần rộng hơn đối với dầu thô của Nga.
“Bạn biết đấy, luôn có khả năng mọi thứ có thể không diễn ra theo đúng kế hoạch nhưng chúng tôi đã nghiên cứu rất kỹ những thị trường này và chúng tôi tin rằng chúng tôi sẽ tung ra một bộ giá trần phù hợp với mục tiêu phương Tây mong muốn”, bà Yellen nói.
Quang Nhật