Một thẩm phán tại Illinois hôm thứ Tư (28/2) chiếu theo Tu chính án 14 đã ra lệnh loại cựu Tổng thống Donald Trump khỏi lá biểu bầu cử tổng thống 2024 tại tiểu bang này. Illinois là tiểu bang thứ ba sau Colorado và Maine đưa ra động thái này đối với ông Trump.
Theo The Hill, lệnh của thẩm phán sẽ có hiệu lực vào ngày 1/3, khiến cho đội ngũ pháp lý của ông Trump chỉ còn một khoảng thời gian ngắn để kháng cáo. Cuộc bầu cử tổng thống sơ bộ 2024 của Đảng Cộng hòa tại Illinois sẽ được tổ chức vào ngày 19/3.
Thẩm phán Quận Cook Tracie Porter đã đưa ra quyết định nêu trên vào thứ Tư (28/2), tuyên bố rằng những hành động của ông Trump xung quanh vụ bạo động ngày 6/1/2021 tại Điện Capitol đã khiến ông không đủ điều kiện tái tranh cử tại Illinois. Bà Tracie Porter dẫn Điều khoản Nổi dậy của Tu chính án 14, trong đó cấm các cựu quan chức Mỹ quay lại làm việc ở cơ quan quân sự hoặc dân sự nếu họ đã “tham gia vào cuộc nổi dậy hoặc bạo loạn”.
Phán quyết của Thẩm phán Tracie Porter được đưa ra sau khi một nhóm cử tri Illinois nộp đơn kiện chính thức tư cách ứng viên của ông Trump lên ủy ban bầu cử tiểu bang, viện dẫn lý do ông “tham gia vào các sự kiện 6/1/2021”. Mặc dù các quan chức ủy ban bầu cử tiểu bang sau đó đã bỏ phiếu nhất trí duy trì ông Trump trên lá phiếu bầu cử của Đảng Cộng hòa, nhưng các luật sư của nhóm cử tri nêu trên tiếp tục kiện lên tòa án.
Theo CNN, Thẩm phán Tracie Porter đã tạm dừng lệnh vừa ban hành để cho phép ông Trump có thời gian kháng cáo.
Vụ việc tại Illinois là nỗ lực thứ ba nhằm ngăn chặn ông Trump giành đề cử tổng thống 2024 của Đảng Cộng hòa sau các vụ kiện tại Colorado và Maine. Hai quyết định loại ông Trump tại Colorado và Maine cũng đang được tạm dừng thi hành chờ phân xử của Tối cao Pháp viện.
Đầu tháng này, Tối cao Pháp viện đã nghe các bên tranh biện miệng trong vụ Colorado, nhưng chưa đưa ra phán quyết cuối cùng.
Trong phiên tranh biện đó, đa số các thẩm phán Tối cao Pháp viện đã đặt nghi vấn liệu các quan chức tiểu bang có thẩm quyền để áp dụng Điều khoản Nổi dậy của Tu chính án 14 đối với các ứng viên tổng thống liên bang hay không. Thẩm phán cánh tả Elena Kagan đặt câu hỏi rằng: “Tại sao một tiểu bang đơn nhất nên được quyết định ai có thể là tổng thống Mỹ”. Trong khi, thẩm phán cánh hữu Amy Coney Barret cũng đưa ra ý kiến tương tự rằng: “Đây dường như không giống như lệnh của tiểu bang”.
Về phần ông Trump, bất chấp gặp phải những cản trở pháp lý, cựu tổng thống cho đến nay vẫn đang toàn thắng trong các cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa, với những chiến thắng áp đảo, dễ dàng tại Iowa, New Hampshire, Nevada, Nam Carolina và Michigan.
Hải Đăng