Đoàn làm việc của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính vừa có cuộc gặp với lãnh đạo các công ty Trung Quốc vào ngày 25/6 và bày tỏ mong muốn được Bắc Kinh giúp đỡ về vốn ODA, thiết kế, xây dựng các tuyến đường sắt cho Việt Nam, bao gồm tuyến đường sắt cao tốc Bắc – Nam trong khuôn khổ kết nối “Hai hành lang, một vành đai” với “Vành đai và con đường”.
Truyền thông Nhà nước đưa tin cuộc gặp giữa đoàn Việt Nam và các công ty nhà nước của Trung Quốc diễn ra bên lề Diễn đàn Kinh tế Thế giới đang diễn ra ở thành phố Đại Liên, Trung Quốc.
Tại cuộc gặp với ông Lâu Tề Lương – Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Thông tin tín hiệu đường sắt Trung Quốc (CRSC), Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết Việt Nam đang có kế hoạch phát triển hệ thống đường sắt cao tốc Bắc – Nam dài hơn 1.500 km, dự kiến triển khai trước năm 2030, cụ thể vào giai đoạn 2026-2027. Ông Thắng nói, Việt Nam muốn hợp tác với Trung Quốc về lĩnh vực đường sắt, toa xe và tín hiệu để thực hiện dự án này.
Người đứng đầu Bộ GTVT cũng đồng thời nhấn mạnh rằng Trung Quốc có công nghệ tốt về phát triển đường sắt, giá thành hợp lý, nên đây là cơ hội tốt để hai bên hợp tác thông qua cơ chế hỗ trợ như vay vốn ODA, tín dụng xuất khẩu.
Cũng tại cuộc gặp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ mong muốn được Trung Quốc hỗ trợ về thiết kế, thi công, chuyển giao công nghệ, trong đó phát triển các dự án đường sắt từ Vân Nam qua Lào Cai đi Hải Phòng, tuyến Lạng Sơn đi Hà Nội và tuyến Đông Hưng đi Móng Cái, về Hải Phòng. Ba tuyến đường sắt này có chiều dài hơn 700km và đóng vai trò thúc đẩy giao thương giữa hai nước.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết Chính phủ Việt Nam – Trung Quốc đang chỉ đạo triển khai ba dự án đường sắt kết nối hai nước, dự kiến giữa năm 2025 hai bên sẽ làm dự án đầu tiên là Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng.
Việt Nam hiện có hơn 2.000km đường xe lửa với hơn 300 trạm đỗ nhưng hệ thống xe lửa của đất nước được đánh giá là chưa đạt được phía Trung Quốc đánh giá là chưa thực sự hiệu quả.
Trong tuyên bố chung Việt Nam – Trung Quốc được công bố hồi tháng 12 năm 2023 nhân chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận Bình tới Hà Nội, hai bên cam kết làm sâu sắc hơn mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện và xây dựng cộng đồng chia sẻ tương lai, đồng thời đồng ý thúc đẩy việc kết nối tuyến đường sắt tiêu chuẩn xuyên biên giới.
Việt Nam đã có kinh nghiệm hợp tác với Trung Quốc trong dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông. Đây là dự án bị dư luận chỉ trích nhiều vì bị đội vốn từ 553 triệu USD lên đến hơn 868 triệu USD và nhiều lần bị trì hoãn, chậm tiến độ. Dự án được phê duyệt vào năm 2008 và dự kiến đưa vào hoạt động vào năm 2015 nhưng mãi đến tháng 11/2021 mới chính thức đi vào hoạt động. Những người quan tâm đến dự án này còn bày tỏ lo lắng vì Việt Nam đã vay 669 triệu USD từ Trung Quốc cho dự án này.
Khánh Vy