Nick Ciolino
Hôm thứ Hai (03/01), chính phủ Tổng thống (TT) Joe Biden đã công bố một sáng kiến mới nhằm giải quyết tình trạng giá thịt tăng cao mà người Mỹ đang phải trả.
Giá thực phẩm trên toàn quốc tăng đều trong năm qua là do [giá của] các loại thịt và gia cầm tăng mạnh.
Trong 12 tháng qua tính đến tháng 11/2021, giá thịt bò đã tăng 20.9% đồng thời giá của tất cả các loại thực phẩm trong nước đã tăng 6.4%, theo Bộ Lao động (DOL).
Trong tháng Mười Một, giá thịt lợn đã tăng 2.2% so với mức tăng 0.8% của tất cả các loại thực phẩm trong nước.
Chính phủ cho biết họ sẽ chuyển 1 tỷ USD từ Kế hoạch Giải cứu Nước Mỹ để mở rộng năng lực của các nhà chế biến thực phẩm độc lập.
Theo Tòa Bạch Ốc, một số ít các công ty kiểm soát ngành công nghiệp đóng gói và chế biến thịt đang tạo ra một điểm nghẽn trong chuỗi cung ứng thực phẩm và tăng lợi nhuận của họ đánh vào hầu bao của nông dân và chủ trang trại.
Họ cho biết bốn công ty đóng gói thịt lớn đang kiểm soát 85% thị trường thịt bò. Đối với gia cầm, bốn nhà chế biến hàng đầu này kiểm soát 54% thị trường. Và đối với thịt lợn, bốn công ty chế biến hàng đầu này cũng đang kiểm soát khoảng 70% thị trường.
“Nông dân và chủ trang trại của chúng ta phải trả bất cứ khoản chi phí nào mà bốn công ty lớn này nói rằng họ phải trả,” ông Biden cho biết tại cuộc họp hôm thứ Hai với các nhà lãnh đạo trong ngành trồng trọt và chăn nuôi gia súc.
Bốn nhà chế biến lớn trong lĩnh vực thịt bò của Hoa Kỳ là Cargill, một nhà kinh doanh hàng hóa toàn cầu có trụ sở tại Minnesota; Tyson Foods Inc, nhà sản xuất thịt gà này là công ty thịt lớn nhất của Hoa Kỳ tính theo doanh số bán hàng; JBS SA có trụ sở tại Brazil, công ty đóng gói thịt lớn nhất thế giới; và Công ty Đóng gói Thịt bò Quốc gia (National Beef Packing Co), vốn được kiểm soát bởi nhà sản xuất thịt bò Brazil Marfrig Global Foods SA.
“Nếu chúng tôi có thể chế biến các loại thịt này ở cấp địa phương và bán trực tiếp đến tay người tiêu dùng, thì đó chính là đôi bên cùng có lợi,” ông Scott Blubaugh, chủ tịch của cả mạng lưới Trang trại & Nông nghiệp Hoa Kỳ lẫn Công đoàn Nông nghiệp Oklahoma cho biết tại cuộc họp hôm thứ Hai.
Một góc nhìn khác
Viện Thịt Bắc Mỹ (NAMI), hiệp hội thương mại lâu đời nhất và lớn nhất đại diện cho các nhà chế biến và đóng gói thịt của Hoa Kỳ, đã bác bỏ nỗ lực của Hội đồng Kinh tế Tòa Bạch Ốc nhằm chuyển nguyên nhân gây ra thổi phồng giá thực phẩm sang ngành đóng gói thịt.
Hôm 10/12, trong một tuyên bố, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành NAMI Julie Anna Potts đã cáo buộc hội đồng này về việc che giấu dữ liệu và loại trừ dữ liệu về việc tăng chi phí đầu vào, tăng chi phí nhiên liệu, những khó khăn trong chuỗi cung ứng, và tình trạng thiếu lao động ảnh hưởng đến giá thịt trên các kệ bán lẻ ..
Vào tháng Mười Một, giá tiêu dùng cho tất cả các sản phẩm đã tăng lên mức kỷ lục trong 31 năm là 6.8%.
“Lấy ngành sản xuất thịt bò làm ví dụ, tỷ lệ tập trung bốn công ty giống nhau đã hoạt động trên thị trường gần 30 năm. Tại sao lại có sự tăng giá đột ngột như vậy?” bà Potts hỏi trong tuyên bố.
“Câu trả lời,” bà tiếp tục, “là nhu cầu của người tiêu dùng đối với các sản phẩm thịt và gia cầm chưa bao giờ cao hơn thế. Các thành viên của Viện Thịt đang sản xuất nhiều thịt hơn bao giờ hết trong những trường hợp đặc biệt để giữ cho nền kinh tế trang trại của chúng ta phát triển và đưa thực phẩm đến bàn ăn của người dân Mỹ.”
Kế hoạch của TT Biden sẽ phân bổ 800 triệu USD cho các khoản tài trợ và cho vay đối với các dự án nhà máy chế biến độc lập, 100 triệu USD bảo đảm cho khoản vay và 100 triệu USD để giảm chi phí giám định đối với các cơ sở chế biến nhỏ.
Hành động này diễn ra như một phần của sắc lệnh hành pháp của TT Biden nhằm thúc đẩy cạnh tranh trong nền kinh tế Mỹ đã được ký hồi tháng Bảy.
Thanh Tâm biên dịch