Tạ Linh
Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương (Qin Gang), người đã đến thăm Philippines từ ngày 21/04 đến 23/04, cho biết Trung Quốc sẵn sàng hợp tác để giải quyết những khác biệt giữa hai quốc gia về vùng biển đang bị tranh chấp gay gắt.
Thế nhưng, các chuyên gia tin rằng chính quyền ông Tập Cận Bình sẽ rất chật vật để khôi phục lại mối bang giao với Philippines.
Lý do, trái với người tiền nhiệm Rodrigo Duterte hướng về Bắc Kinh, tổng thống Ferdinand Marcos Jr đã hướng về Washington sau khi nhậm chức, khi tuyên bố rằng Philippines sẽ không từ bỏ dù chỉ một inch vuông lãnh thổ cho bất kỳ thế lực ngoại quốc nào.
Ông Tống Quốc Thành (Song Guocheng), một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Quan hệ Quốc tế của Đại học Quốc lập Chính Trị, nói với ấn bản Anh ngữ của Đại Kỷ Nguyên rằng có hai lý do chính dẫn đến sự thay đổi mạnh mẽ trong chính sách của Philippines đối với Trung Quốc.
“Trong những ngày đầu, ông Marcos Jr. đã đưa ra một số nhận định tương đối ủng hộ Trung Quốc với hy vọng rằng Trung Quốc sẽ gia tăng đầu tư hay cái gọi là các khoản vay cho Philippines. Nhưng Trung Quốc đã không thực hiện lời hứa của mình nên ông Marcos Jr. cảm thấy có đôi chút bị lừa dối”.
Philippines hầu như không được hưởng lợi từ các chính sách thân Trung Quốc của ông Duterte. Hãng thông tấn Nhật Bản Nikkei đưa tin, tuy rằng ông Duterte đã thường xuyên đến thăm Trung Quốc trong bối cảnh chế độ Bắc Kinh hứa hẹn đầu tư hàng chục tỷ USD vào Philippines, nhưng chỉ có chưa đến một nửa khoản tiền đó được thực hiện.
Về lý do thứ hai, ông Tống nói: “Trong một thời gian dài, Trung Quốc đã sách nhiễu ngư dân Philippines trên những đảo và bãi đá ngầm mà Philippines tuyên bố chủ quyền, đặc biệt là một thời gian trước Trung Quốc đã sử dụng tia laser quân sự để gây mù tạm thời cho các thuyền viên Philippines. Đây là một cuộc tấn công quân sự”.
“Hai lý do này đã dẫn đến quyết tâm của ông Marcos Jr. và ông quyết định hướng đến Hoa Kỳ”.
Chuyến thăm của Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương trùng khớp với cuộc tập trận quân sự chung lớn nhất giữa Hoa Kỳ và Philippines trong nhiều thập niên, với sự tham gia của hơn 17.000 binh sĩ từ cả hai nước.