ISW: Những dấu hiệu cho thấy Matxcova tự biên tự diễn vụ tấn công Điện Kremlin
Liên Thành
Liên quan đến vụ một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào Điện Kremlin hôm 3 tháng 5. Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh ISW, Nga có thể đã dàn dựng cuộc tấn công này nhằm cố gắng đưa cuộc chiến đến với khán giả trong nước Nga và tạo điều kiện cho một cuộc vận động xã hội rộng lớn hơn. Một số dấu hiệu cho thấy cuộc tấn công được tiến hành nội bộ và được dàn dựng có mục đích.
Như đã đưa tin, Nga cáo buộc Ukraina tiến hành một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào Điện Kremlin vào ngày 3 tháng 5. Đoạn phim được lan truyền trên mạng xã hội vào ngày 3 tháng 5 cho thấy một máy bay không người lái phát nổ gần cột cờ trên đỉnh tòa nhà Cung điện Thượng viện Kremlin ở Matxcova khi hai người không rõ danh tính trèo lên mái vòm của tòa nhà. Điện Kremlin cáo buộc Ukraina dàn dựng “một cuộc tấn công khủng bố có kế hoạch” với mục đích ám sát Tổng thống Nga Vladimir Putin và làm rõ rằng ông Putin không có mặt tại Điện Kremlin vào thời điểm xảy ra vụ tấn công và do đó không hề hấn gì. Các quan chức Ukraina, trong đó có Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky, nhấn mạnh rằng Ukraina không tiến hành vụ tấn công.
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh ISW, Nga có thể đã dàn dựng cuộc tấn công này nhằm cố gắng đưa cuộc chiến đến với khán giả trong nước Nga và tạo điều kiện cho một cuộc vận động xã hội rộng lớn hơn. Một số dấu hiệu cho thấy cuộc tấn công được tiến hành nội bộ và được dàn dựng có mục đích.
Theo đó, các nhà chức trách Nga gần đây đã thực hiện các bước để tăng cường khả năng phòng không nội địa của Nga, bao gồm cả trong chính Matxcova, và do đó, rất khó có khả năng hai máy bay không người lái có thể xuyên thủng nhiều lớp phòng không và phát nổ hoặc bị bắn hạ ngay trên trung tâm của Điện Kremlin. Thêm vào đó lại có hình ảnh ngoạn mục được ghi lại một cách độc đáo trên máy quay.
Hình ảnh định vị địa lý từ tháng 1 năm 2023 cho thấy các nhà chức trách Nga đã đặt các hệ thống phòng không Pantsir gần Matxcova để tạo ra các vòng phòng không xung quanh thành phố. Một cuộc tấn công tránh được sự phát hiện và phá hủy của các khí tài phòng không như vậy và thành công trong việc đánh trúng mục tiêu nổi tiếng như Cung điện Thượng viện Kremlin sẽ là một sự bối rối đáng kể đối với Nga.
Theo ISW, việc Nga phản ứng ngay lập tức, mạch lạc và có phối hợp đối với vụ việc cho thấy rằng cuộc tấn công đã được chuẩn bị nội bộ, theo cách mà các tác động chính trị dự kiến của nó vượt trội hơn sự xấu hổ của nó.
Điện Kremlin ngay lập tức cáo buộc Ukraina tiến hành một cuộc tấn công khủng bố, và các phản ứng chính thức của Nga đã nhanh chóng tập hợp lại xung quanh cáo buộc này. Nếu cuộc tấn công bằng máy bay không người lái không được dàn dựng nội bộ thì đó sẽ là một sự kiện bất ngờ. Rất có khả năng phản ứng chính thức của Nga ban đầu sẽ hỗn loạn hơn nhiều khi các quan chức Nga cố gắng tạo ra một câu chuyện mạch lạc và bù đắp cho những hàm ý tu từ của một sự lúng túng thông tin rõ ràng. Đáng chú ý là Điện Kremlin đã thất bại trong việc tạo ra phản ứng thông tin mạch lạc và kịp thời đối với các hành vi sỉ nhục quân sự khác không phải do chính họ gây ra, theo ISW.
Việc trình bày nhanh chóng và mạch lạc một tường thuật chính thức của Nga xung quanh cuộc tấn công cho thấy, rằng Nga đã dàn dựng vụ việc này gần với ngày lễ Ngày Chiến thắng 9 tháng 5 để biến cuộc chiến thành hiện thực đối với khán giả trong nước.
Điện Kremlin có thể sử dụng cuộc tấn công để biện minh cho việc hủy bỏ hoặc hạn chế hơn nữa các lễ kỷ niệm ngày 9 tháng 5, những hành động có thể sẽ làm tăng nỗ lực thông tin định khung cuộc chiến ở Ukraina là đe dọa trực tiếp đến việc Nga tuân thủ các sự kiện lịch sử được tôn kính. ISW trước đây đã đánh giá rằng Nga đang sử dụng một loạt các biện pháp để biến cuộc chiến ở Ukraina thành hiện thực đối với khán giả trong nước của Nga và để chuẩn bị cho việc huy động xã hội rộng lớn hơn.
Liên Thành
Đại biểu Ukraina đánh Nga tại hội nghị thượng đỉnh Biển Đen ở Thổ Nhĩ Kỳ
Liên Thành
ABC News đưa tin các đại biểu của Ukraina và Nga đã phải bị tách ra sau một vụ ẩu đả trong cuộc họp của các quốc gia Biển Đen ở thủ đô Ankara của Thổ Nhĩ Kỳ.
Ông Oleksandr Marikovski, một thành viên quốc hội Ukraina, đã giáng nhiều đòn vào đầu một quan chức Nga sau khi lá cờ Ukraina của ông này bị giật khỏi tay trong cuộc họp thượng đỉnh tại tòa nhà quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ hôm thứ Năm (04/05).
Một video được đăng trên trang Facebook cho thấy ông vẫy cờ sau đại biểu Nga Ola Timofeeva khi bà quay video bằng điện thoại. Một người đàn ông đến gần, giật lấy lá cờ và bị ông Marikovski đuổi theo.
Trong một cuộc xung đột ngắn tại hành lang của quốc hội, ông Marikovski giật lại lá cờ, đẩy vào mặt người đàn ông. Những người khác tách những người đàn ông ra và cầu xin “làm ơn, không đánh nhau”.
Marikovski trả lời: “Đó là lá cờ của chúng tôi. Chúng ta sẽ chiến đấu vì lá cờ này”.
Trong phần chú thích cho video trên Facebook của mình, Marikovski đã viết: “Bỏ lá cờ của chúng tôi ra, hãy từ bỏ Ukraina đi, lũ Nga xấu xa!”
Sự bùng nổ này đã xảy ra tại Hội đồng Nghị viện của Hợp tác Kinh tế Biển Đen, một nhóm gồm 13 quốc gia. Hội nghị này diễn ra một ngày trước khi các quan chức Nga, Ukraina và Thổ Nhĩ Kỳ dự kiến gặp nhau tại Istanbul để thảo luận về việc gia hạn thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc và phân bón qua các cảng Biển Đen, vốn sẽ hết hạn vào ngày 18/5.
Thỏa thuận này, lần đầu tiên được thống nhất hồi tháng 7 năm ngoái, đã cho phép các tàu chở hàng vận chuyển hàng triệu tấn thực phẩm xuất khẩu qua Biển Đen một cách an toàn, bất chấp chiến tranh ở Ukraina.
Hội nghị thượng đỉnh hôm thứ Năm trước đó đã bị xáo trộn khi các đại biểu Ukraina làm gián đoạn bài phát biểu của bà Timofeeva trước hội đồng, vẫy lá cờ màu vàng và màu xanh của Ukraina bên cạnh khi bà trình bày.
Mustafa Sentop, phát ngôn viên quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ, đã lên án “các hành động khiêu khích và tấn công thân thể của một số thành viên trong phái đoàn quốc hội Ukraina” trong một bài đăng trên Twitter.
Ông nói thêm: “Tôi lên án hành vi phá vỡ môi trường hòa bình mà Thổ Nhĩ Kỳ đang cố gắng đạt được”.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Hoa Kỳ nói Mỹ và Nhật nên tiến hành trò chơi mô phỏng chiến tranh hạt nhân với Trung Quốc
Nhà lập pháp hàng đầu của Đảng Cộng hòa Michael McCaul trong một cuộc phỏng vấn gần đây với tờ Nikkei cho biết Hoa Kỳ và Nhật Bản nên tiến hành các trò chơi mô phỏng chiến tranh hạt nhân với Trung Quốc để bảo đảm rằng họ có thể sẵn sàng đáp trả.
McCaul, một người có quan điểm diều hâu nổi tiếng với Trung Quốc, là chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Hạ viện. Vị chủ tịch đóng vai trò lớn trong việc giám sát chính sách đối ngoại của Tổng thống Joe Biden, bao gồm các vấn đề như tình trạng hỗn loạn rút quân đội Mỹ khỏi Afghanistan và làn sóng di cư gia tăng ở biên giới phía nam.
McCaul đã dẫn đầu một phái đoàn quốc hội lưỡng đảng đến Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan vào tháng trước.
Vị dân biểu bày tỏ quan ngại sâu sắc về khả năng hạt nhân ngày càng mở rộng của Trung Quốc. Ông nói: “Kho vũ khí hạt nhân của họ rất lớn, và đó là điều đáng lo ngại”.
McCaul đánh giá nó mang lại cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình “rất nhiều đòn bẩy” để ngăn chặn Mỹ, Nhật Bản và các nước khác can thiệp vào cuộc xung đột quân sự ở Đài Loan, mặc dù ông cho rằng ít có khả năng Tập Cận Bình sẽ sử dụng vũ khí hạt nhân.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đe dọa tiến hành các cuộc tấn công hạt nhân trong cuộc chiến Ukraina. Lời lẽ hiếu chiến của ông được cho là nhằm mục đích một phần khiến Mỹ và các đồng minh NATO miễn cưỡng gửi quân tới Ukraina để thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu.
Khi được hỏi liệu Washington và Tokyo có nên thực hiện các cuộc tập trận hạt nhân được mô phỏng trên game để chuẩn bị cho hành động cưỡng ép hạt nhân của Trung Quốc hay không, McCaul đã trả lời “chắc chắn”. Ông nói điều đó có lợi “bất cứ lúc nào chúng tôi có thể tập trận chung với Nhật Bản để đối phó với bất kỳ mối đe dọa nào, cho dù đó là hạt nhân hay chỉ là một cuộc tấn công tên lửa hoặc trong một cuộc xâm lược”.
Trong một báo cáo thường niên được quốc hội ủy quyền về sức mạnh quân sự của Trung Quốc được công bố vào tháng 11, Ngũ Giác Đài ước tính rằng Trung Quốc sẽ sở hữu 1.500 đầu đạn hạt nhân vào năm 2035. Điều đó sẽ tăng gấp ba tổng số đầu đạn của Bắc Kinh và đưa nước này tiến gần hơn đến ngang bằng hạt nhân với Mỹ.
Quân đội Trung Quốc tập trận chung hiếm hoi ở Lào
Tạ Linh
Trung Quốc sẽ tổ chức một cuộc tập trận quân sự chung hiếm hoi với nước láng giềng Lào trong tháng này khi Bắc Kinh cố gắng tăng cường quan hệ an ninh với các đồng minh khu vực để chống lại sự hiện diện ngày càng mở rộng của Hoa Kỳ ở Đông Nam Á.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết hôm thứ Sáu (05/05) trong một tuyên bố ngắn gọn rằng Bộ Tư lệnh Chiến khu phía Nam, một trong năm bộ tư lệnh của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, sẽ gửi quân tới Lào để tham gia cuộc tập trận chung “Lá chắn Hữu nghị 2023”.
Cuộc tập trận được tổ chức từ ngày 9 đến 28/5, sẽ mô phỏng các cuộc tấn công vào các nhóm tội phạm có vũ trang xuyên quốc gia và có sự tham gia của hơn 900 nhân viên, trong đó có hơn 200 binh sĩ Trung Quốc.
Cuộc tập trận đánh dấu một bước tiến so với cuộc tập trận cứu hộ y tế nhân đạo chung trước đó giữa quân đội Trung Quốc và Lào tại Lào.
Năm nay, Trung Quốc và Campuchia lần đầu tiên tổ chức các cuộc tập trận ở vùng biển của Campuchia, cũng có sự tham gia của Bộ Tư lệnh Chiến khu phía Nam, có khu vực hoạt động bao gồm Biển Đông, phần lớn do Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền. Các quốc gia khác trong khu vực và luật pháp quốc tế nói rằng những vùng biển đó không thuộc về Trung Quốc.
Trung Quốc cũng vừa kết thúc cuộc tập trận chung với Singapore ở phía nam Biển Đông, thuộc vùng biển quốc tế.
Hồi tháng 2, Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã cử một nhóm công tác tới Lào, Việt Nam và Brunei để đàm phán về các vấn đề an ninh khu vực, với trọng tâm là ” cơ chế hợp tác quốc phòng song phương”.
Mối quan hệ quân sự mạnh mẽ hơn của Trung Quốc với các đồng minh Đông Nam Á trùng hợp với nỗ lực ngoại giao của Bắc Kinh nhằm tăng cường can dự với các nước láng giềng phía nam.
Hồi tháng 11, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói với Tổng thống Lào Thongloun Sisoulith trong chuyến thăm Bắc Kinh rằng hai nước phải đảm bảo nỗ lực “xây dựng một tương lai chung giữa Trung Quốc và Lào”.
Cuộc tập trận ở Lào cũng diễn ra khi Hoa Kỳ tăng cường các cuộc tập trận quân sự trong khu vực với các cuộc tập trận hàng năm ở Indonesia và Thái Lan và cuộc tập trận hàng năm lớn nhất từ trước đến nay vào tháng trước với đồng minh Philippines với sự tham gia của hơn 17.000 quân nhân.
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr cho biết hôm thứ Năm (04/05) rằng việc cho phép Hoa Kỳ tiếp cận các căn cứ quân sự của Philippines là một bước phòng thủ sẽ “hữu ích” nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan được quản lý dân chủ, được Trung Quốc tuyên bố là một phần lãnh thổ của mình.
Apple, Google hợp tác để tạo ‘cảnh báo’ về việc giám sát và theo dõi vị trí
Apple và Google đã đề xuất tạo cảnh báo về việc giám sát và theo dõi vị trí trong bối cảnh có các báo cáo về việc theo dõi thông qua AirTag của Apple và các công cụ tương tự, theo một thông cáo chung phát hành hôm thứ Ba tuần này.
Thông số kỹ thuật ngành mới được đề xuất này sẽ cho phép các Big Tech phát triển “các thiết bị theo dõi vị trí Bluetooth tương thích với tính năng phát hiện và cảnh báo theo dõi trái phép trên nền tảng iOS và Android”.
“Hôm nay, Apple và Google đã cùng nhau đệ trình một đề xuất về thông số kỹ thuật ngành để giúp chống lại việc lạm dụng các thiết bị theo dõi vị trí Bluetooth cho việc theo dõi không mong muốn”, thông cáo cho biết.
“Samsung, Tile, Chipolo, eufy Security và Pebblebee đã bày tỏ sự ủng hộ đối với thông số kỹ thuật dự thảo, cung cấp các thực hành và hướng dẫn tốt nhất cho các nhà sản xuất, nếu họ chọn tích hợp các tính năng này vào sản phẩm của mình”, thông cáo nói thêm.
Dave Burke, phó chủ tịch kỹ thuật Android của Google, đã tuyên bố hôm thứ Ba rằng việc ngăn chặn hành vi theo dõi dựa trên thiết bị Bluetooth không mong muốn sẽ được áp dụng trên toàn ngành công nghệ. Theo đề xuất, các công ty công nghệ đang nhắm đến việc thực hiện “phát hiện theo dõi không mong muốn” trên những thiết bị Bluetooth, “có thể phát hiện và cảnh báo cho người dùng rằng một thiết bị theo dõi vị trí tách rời khỏi thiết bị của chủ sở hữu đang đi cùng họ” và nó cũng sẽ “cung cấp phương tiện để tìm và vô hiệu hóa thiết bị theo dõi”.
“Thiết bị dõi Bluetooth đã tạo ra những lợi ích to lớn cho người dùng, nhưng chúng cũng mang đến khả năng bị theo dõi không mong muốn, điều này đòi hỏi hành động toàn ngành để giải quyết”, Burke nói trong thông cáo.
“Android giữ nguyên cam kết trong việc bảo vệ người dùng và sẽ tiếp tục phát triển các biện pháp bảo vệ mạnh mẽ cũng như cộng tác với các công ty ty trong toàn ngành để giúp chống lại việc sử dụng sai mục đích các thiết bị theo dõi Bluetooth”.
Mối đe dọa bảo mật
AirTags đã được tung ra vào năm 2021, nhưng phải đến đầu năm 2022, Apple mới thừa nhận các thiết bị này gây ra vấn đề về bảo mật.
“AirTag được thiết kế để giúp người dùng tìm kiếm vị trí đồ đạc cá nhân của họ, không phải để theo dõi mọi người hoặc tài sản của người khác và chúng tôi lên án bằng những điều khoản mạnh mẽ nhất có thể đối với bất kỳ hành vi sử dụng ác ý nào đối với các sản phẩm của chúng tôi. Việc theo dõi không mong muốn từ lâu đã là một vấn đề xã hội và chúng tôi đã xem xét vấn đề này một cách nghiêm túc khi thiết kế AirTag”, công ty cho biết.
“Đó là lý do tại sao mạng lưới Find My được xây dựng có tính đến quyền riêng tư, sử dụng mã hóa đầu cuối và tại sao chúng tôi đổi mới với hệ thống chủ động đầu tiên để cảnh báo bạn về việc theo dõi không mong muốn. Chúng tôi hy vọng điều này sẽ bắt đầu một xu hướng trong ngành để những công ty khác cũng cung cấp các loại cảnh báo chủ động này trong các sản phẩm của họ.”
Vào cuối năm 2022, Apple đã bị kiện bởi hai phụ nữ cáo buộc rằng các đối tác trước đây của họ đã sử dụng thiết bị AirTag để giám sát và theo dõi vị trí của họ, có khả năng khiến họ gặp nguy hiểm.
Vào tháng 6 năm 2022, một phụ nữ ở Indiana cũng bị cáo buộc đã sử dụng thiết bị này để sát hại bạn trai của mình do nghi ngờ ngoại tình, trong khi đã có một số báo cáo về việc các thiết bị này được sử dụng để trộm xe và các vật dụng khác.
Văn Thiện biên dịch
Blogger Nga Zakhar Prilepin bị đánh bom trọng thương
Nhật Tân
Ông Zakhar Prilepin (48 tuổi) —blogger, nhà văn, nhà hoạt động chính trị Nga— bị trọng thương trong một vụ bom cài vào xe phát nổ sáng nay. Một người khác cùng xe đã chết tại chỗ. Nga đổ lỗi vụ cài bom này là vì “chế độ khủng bố” do Mỹ và Anh đứng sau, tuy chưa có bằng chứng cụ thể, theo báo RFE/RL (Svoboda) (Mỹ) dẫn nguồn tin TASS.
Tờ báo cho biết nhiều blogger của Nga đều đưa tin về vụ việc này, báo cáo rằng ông Prilepin tuy thoát chết nhưng đã bị thương nặng khi chiếc xe riêng phát nổ lúc đang lái. Có nguồn nói người bị chết là lái xe, và cũng có nguồn nói đó là vệ sỹ riêng của ông.
Tờ báo dẫn nguồn RIA Novosti cho biết “mọi thứ đều ổn” sau khi ông Prilepin được cứu chữa ở bệnh viện, và dẫn nguồn TASS Interfax miêu tả chiếc xe gặp nạn khi đang lái là do “vụ nổ của một thiết bị điều khiển từ xa.”
Theo tờ báo, blogger Prilepin là một nhà văn từng đoạt giải văn học (website chính thức: zaharprilepin.ru). Ông từng hoạt động chính trị ở Nga như một chính khách thuộc đảng đối lập, và từng có dự định tranh cử tổng thống năm 2021 nhưng đã không thực hiện điều đó.
Theo Wikipedia, Prilepin có quan điểm chống Ukraine rõ ràng, và từng tham gia các hoạt động quân sự trong một lực lượng ly khai mang tên DNR thành lập năm 2016 một đoạn thời gian. Lực lượng này đã giải tán và ông trở về Nga năm 2018 rồi tham gia các hoạt động chính trị ở Nga trong một số nhóm khác nhau vào các thời điểm khác nhau. Tháng 1/2023, Prilepin đăng ký vào Vệ binh Quốc gia Nga và trở lại Ukraine một lần nữa.
Lần bị đánh bom này, theo tờ báo miêu tả, là chỉ mới sáng nay (6/5) khi ông trở về từ Ukraine, nơi vùng lãnh thổ mà Nga sáp nhập, và xe của ông phát nổ khi gần Nizhny Novgorod trên đường về với gia đình.
Bà Maria Zakharova, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga, đổ lỗi vụ này cho Mỹ và Anh, nói rằng họ đã phát triển một “chế độ khủng bố” ở Ukraine.
Tờ báo chưa đề cập đến phản ứng của Mỹ và Anh cũng như Ukraine. Thông thường đối với những vụ ám sát kiểu đánh bom như thế này, họ đều sẽ phủ nhận trách nhiệm.
Mới tháng trước, blogger quân sự của Nga Vladlen Tatarsky (40 tuổi) đã bị ám sát trong một vụ đánh bom khủng bố ở quán cà phê tại khu trung tâm thành phố St Petersburg bên bờ sông Neva vào đúng hôm Chủ Nhật 2/4. Lần đó, bom được cài trong 1 bức tượng nhỏ và phát nổ trong quán.
Tháng 8/2022, phóng viên Nga Daria Platonova (29 tuổi) bị thiệt mạng trong một vụ bom cài trong xe nổ gần Moskva. Vụ này có thể là nhằm vào bản thân cô, hoặc là bố của cô, nhà văn cấp tiến Alexander Dugin, hoặc là nhằm vào cả 2 bố con. Bố của cô thoát chết vì đã ngẫu nhiên không đi cùng xe như dự kiến từ trước.
Theo tờ báo RFE/RL (Svoboda), Nga đã đổ lỗi 2 vụ đánh bom khủng bố nói trên cho tình báo của Ukraine.