Liên Thành
Tác giả Mattathias Schwartz của tờ Business Insider đã có bài tiết lộ nhiều thông tin về Hầm trú ẩn bí mật ở Biển Đen của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Sau đây là những nội dung chính trong bài viết của ông:
Khu phức hợp trị giá hàng tỷ đô la rộng 190.000 foot vuông, nằm trên một ngọn đồi gồ ghề nhìn ra Biển Đen, có mọi thứ xa xỉ mà một nhà độc tài có thể mong muốn. Theo tiết lộ từ cuộc điều tra của Alexei Navalny, cung điện có nhà thờ, hầm rượu và sòng bạc riêng. Nó có một phòng hút shisha hoàn chỉnh với một cột múa thoát y, một vườn ươm và một sân trượt băng cho các trận khúc côn cầu mà ông Putin thích chơi với những người bạn thân. An ninh ở đây rất chặt chẽ. Biệt thự hoàng gia của ông Putin bị phong tỏa khỏi đất nước mà ông cai trị bởi 17.000 mẫu đất rừng và vùng cấm bay đặc biệt.
Các biện pháp phòng ngừa không chỉ là hoang tưởng về phía Putin. Đầu tháng này, chính quyền Nga tuyên bố rằng hai máy bay không người lái đã cố gắng ám sát ông Putin trong một cuộc tấn công thất bại dẫn đến một vụ nổ phía trên điện Kremlin.
Tuy nhiên, bất chấp tất cả những thứ xa hoa lộng lẫy và hệ thống phòng thủ giống như lâu đài này, những người xây dựng cung điện dường như đã bỏ qua một chi tiết quan trọng. Họ đã thất bại trong việc che giấu các kế hoạch cho thấy hai đường hầm phức tạp chạy bên dưới khu phức hợp – kế hoạch mà bất kỳ bộ máy an ninh nhà nước có thẩm quyền nào cũng sẽ đấu tranh quyết liệt để giữ bí mật.
Trên thực tế, chúng đã được đăng công khai trên mạng Internet của Nga. Metro Style, một nhà thầu Nga hiện đã không còn tồn tại, đã đăng các sơ đồ lên trang web của họ để giới thiệu công việc của họ vào đầu những năm 2010. Có thể tra cứu trực tuyến thông tin này vào cuối năm 2016.
Giờ đây, Business Insider đang xuất bản các phiên bản có chú thích của sơ đồ với các bản dịch sang tiếng Anh.
Khu phức hợp dưới lòng đất bên dưới cung điện của ông Putin bao gồm hai đường hầm riêng biệt được nối với nhau bằng một thang máy đi xuống khoảng 50 mét dưới bề mặt. Các kế hoạch kiến trúc cho thấy các đường hầm bọc trong bê tông dày được cung cấp đủ nước sạch, hệ thống thông gió và dây cáp rộng rãi để hỗ trợ những người cư ngụ VIP trong nhiều ngày hoặc nhiều tuần tại một thời điểm. Một chuyên gia đã xem xét các kế hoạch đường hầm đã nhận thấy dấu hiệu của nỗi ám ảnh về sự sống còn của ông Putin.
Michael C. Kimmage, cựu quan chức Bộ Ngoại giao từng làm việc về chính sách Nga và Ukraina, cho biết: “Putin rất lo lắng về việc trở thành nhà lãnh đạo không hoàn toàn hợp pháp của nước Nga. Vì vậy, biết rằng tính hợp pháp của mình không hoàn toàn được bảo đảm bằng các cuộc bầu cử, ông ấy sẽ tìm cách tối đa hóa sự an toàn cá nhân của mình thông qua một khu phức hợp nhà ở cá nhân được bảo vệ cẩn mật”.
Lối ra từ những đường hầm đó có thể nhìn thấy ngay bên dưới quần thể cung điện, trên vách đá trơ trụi nhô lên từ bãi biển.
Đường hầm bên dưới bao gồm một lối đi di chuyển dẫn đến lối ra. Thaddeus Gabryszewski, một kỹ sư kết cấu quen thuộc với các công trình, người đã xem xét các sơ đồ cho Business Insider, cho biết: “Việc thiết lập đường hầm này có tất cả các loại an toàn và bảo mật. Có hệ thống cứu hỏa. Có nước, có cống thoát nước. Hệ thống này dành cho ai đó muốn sinh tồn hoặc trốn tránh”.
Tất cả các nhà lãnh đạo của các quốc gia hạt nhân đều lập kế hoạch cho những tình huống cực đoan. Tổng thống Mỹ có boongke khẩn cấp bên dưới Tòa Bạch Ốc, và Mount Weather ở Virginia. Nhưng không giống như các cơ sở của Hoa Kỳ, khu phức hợp Biển Đen được tư nhân tài trợ và vẫn thuộc sở hữu tư nhân. Nó dường như không nhằm bảo đảm tính liên tục của một hệ thống chính trị mà là sự sống còn của một cá nhân. Khoản đầu tư của ông Putin vào một khu phức hợp đường hầm bên dưới một ngôi nhà nghỉ dưỡng mới tinh, được xây dựng trong nhiều năm khi ông vẫn công khai nói về việc Nga hội nhập vào châu Âu, là bằng chứng cho thấy nhà lãnh đạo Nga đã chuẩn bị cho các mối đe dọa trong bao lâu và xây dựng nơi mà ông sẽ cần trú ẩn hoặc trốn thoát. Ông Kimmage nói: “Chúng ta phải coi đây là một phần của cuộc đối đầu lâu dài với phương Tây đã đánh dấu 13 hoặc 14 năm cuối đời của Putin”.
Mặt cắt ngang của sườn đồi cho thấy hai đường hầm được nối với nhau bằng thang máy, ở bên phải. “Những hình ảnh này không phải là bản thiết kế”, Gabryszewski nói với tờ báo.
Hai đường hầm lần lượt dài khoảng 40 và 60 mét và rộng 6 mét, tạo ra khoảng 6.500 feet vuông không gian sống tiềm năng có dấu hiệu chống được vụ nổ. Khả năng chịu được tác động của vụ nổ hạt nhân hoặc bom phá hầm sẽ phụ thuộc vào hai yếu tố không có trong sơ đồ – cách lớp vỏ bê tông dày 15 inch của đường hầm được gia cố và vật liệu được sử dụng để lấp đầy khu vực xung quanh, Gabryszewski cho biết.
Đặc biệt nổi bật là 16 giá treo cáp, mỗi giá rộng khoảng một foot, được gắn vào tường của đường hầm bên dưới. Những giá đỡ này được thiết kế cho các loại cáp “ống dẫn” có thể mang điện, ánh sáng, dây đồng và cáp quang cần thiết cho một sở chỉ huy.
Khối lượng tuyệt đối của ống dẫn chạy qua đường hầm bên dưới là rất quan trọng vì nó cần nhiều hơn mức cần thiết để vận hành các hệ thống bên trong của đường hầm. Gabryszewski cho biết: “Những khay đó có thể dành cho thông tin liên lạc, ánh sáng, nguồn điện – bất cứ thứ gì đi qua dây cáp hoặc ống”. “Có rất nhiều dây cáp chỉ dành riêng cho đường hầm. Vì vậy, nó có thể là một loại hệ thống dự phòng nào đó cho khu phức hợp cung điện”.
Cả công ty có trụ sở tại Matxcova đã mua lại Metro Style, cũng như Dmitry Peskov, người phát ngôn chính của Điện Kremlin, đều không trả lời yêu cầu bình luận. Trong bối cảnh các cuộc biểu tình rầm rộ do cuộc điều tra video năm 2021 của Navalny gây ra, ông Putin đã phủ nhận việc sở hữu cung điện ở Biển Đen.
Metro Style, một công ty được thành lập vào những năm 90 của thế kỷ trước bởi ba người đàn ông, những người đã thành lập một số công ty xây dựng kể từ đó, cũng được chính phủ Nga thuê để đào các đường hầm tàu điện ngầm bên dưới Matxcova. Khi công ty đăng các sơ đồ lên trang web của họ, họ không nói rõ rằng các đường hầm ở Biển Đen được xây dựng cho ông Putin. Thay vào đó, họ mô tả “một tổ hợp công trình ngầm dành cho một khu nhà trọ ở thành phố Gelendzhik, Lãnh thổ Krasnodar”. Gelendzhik là thị trấn gần quần thể cung điện nhất, cách thành phố nghỉ mát Sochi năm giờ lái xe.
Sự tồn tại của các đường hầm kiên cố, cách Matxcova gần 1.000 dặm, chứng tỏ rằng ông Putin không chỉ tập trung vào việc tận hưởng cuộc sống thượng lưu gần một thị trấn nghỉ dưỡng. Ông ấy cũng quan tâm đến việc sinh tồn trong tình huống khẩn cấp. Kimmage, cựu quan chức Bộ Ngoại giao, hiện là giáo sư tại Đại học Công giáo, cho biết chủ nghĩa sinh tồn có khả năng là động lực đằng sau vị trí xa xôi của đường hầm. Kimmage cho biết: “Hai lần đã có một sự chuyển đổi lớn trong lịch sử Nga – 1917 và 1991 – tình trạng của thành phố thủ đô và vị trí của nhà lãnh đạo đã có một vấn đề lớn. Putin đang giải quyết tình huống bất ngờ đó bằng cách thiết lập một mạng lưới các khu càng xa trung tâm càng tốt. Vì vậy, một hệ thống đường hầm trong khu phức hợp Biển Đen rất có ý nghĩa”.
Nhiều trục thông gió và hai đường hầm riêng biệt có thể đã được thiết kế với ý định đối phó với một cuộc tấn công hóa học, khiến việc hạn chế hoàn toàn nguồn cung cấp không khí sạch của cung điện trở nên khó khăn hơn; nhiều ống dẫn cáp có thể phục vụ các mục đích tương tự. Gabryszewski cho biết, hai ống riêng biệt trên sườn đồi “tạo ra một bản dự phòng cấp hai và cấp ba để thông gió”. “Nếu có một cuộc tấn công nào đó, Putin sẽ có hai nguồn hút gió, một cao và một thấp.”
Các sơ đồ không cung cấp bất kỳ cái nhìn chi tiết nào về các cấu trúc ở phía đông của khu phức hợp đường hầm. Cho rằng nó dường như kết nối các đường hầm với một con đường, có thể các cấu trúc phía đông được thiết kế để trở thành một tuyến đường mà qua đó các nguồn cung cấp có thể được đưa qua thang máy ẩn và vào khu phức hợp cung điện. Gabryszewski đã đánh dấu một khu vực gần cuối con đường, bên cạnh khu phức hợp đường hầm, có thể được sử dụng để bốc dỡ các chuyến hàng tiếp tế.
Kimmage, cựu quan chức Bộ Ngoại giao, nói rằng sự chuẩn bị kỹ lưỡng của Putin hơn một thập niên trước cho thấy tâm trí của ông đã tập trung vào khả năng xung đột hiện hữu với phương Tây trong bao lâu.
Kimmage nói: “Với cuộc chiến ở Ukraina, có diễn văn, có tuyên truyền, có cường điệu – có khía cạnh biểu diễn đóng vai trò chính trị trong nước của Nga. Nhưng điều này cũng thực tế chết người. Putin nhận thấy mình đang tham gia vào một cuộc đối đầu với Phương Tây. Hạt nhân là một phần quan trọng trong đó. Ông ấy biết mình đang đứng trên đỉnh núi lửa. Ông ấy có vẻ không bị tâm thần đến mức khơi mào một cuộc xung đột hạt nhân — ông ấy còn có con cháu — nhưng ông ấy đã đứng trên bờ vực đó trong một thời gian rất dài. Những đường hầm này, boong-ke này, là một phần của điều đó”.