Trân Văn (VOA)
24-10-2023
Có rất nhiều ví dụ giống như câu chuyện Ngọc Trinh “gây rối trật tự công cộng” để minh họa cho thực trạng công an đang… “vận hành công lý” và vì vậy, đúng – sai phụ thuộc vào nhận thức, sở thích của công an.
Ngọc Trinh có thể sẽ bị đưa vào “danh sách đen” – nghĩa là triệt luôn đường sống của cô người mẫu này bằng cách cảnh báo: Chính quyền Việt Nam “không khuyến khích” doanh giới mời cô quảng cáo cho các dịch vụ, sản phẩm (1).
Nhìn một cách tổng quát, số phận của Ngọc Trinh coi như đã được công an Việt Nam định đoạt xong, sau khi khởi tố và tạm giam cô để điều tra vì “gây rối trật tự công cộng” (2). Trên mạng xã hội, rất nhiều người – kể cả những người vốn không thích hoặc không bận tâm Ngọc Trinh là ai, đang làm gì,… đã lên tiếng phản đối việc khởi tố và tạm giam Ngọc Trinh vì: Không thể vừa xử phạt vi phạm hành chính, đương sự đã thi hành xong quyết định xử phạt (3), vừa truy cứu trách nhiệm hình sự đối với một vi phạm bởi điều này trái với các nguyên tắc xử lý vi phạm – mỗi vi phạm chỉ bị xử lý một lần theo một phương thức cụ thể và chỉ thế mà thôi (4).
Tuy nhiên công an không thèm bận tâm. Theo công an, các video clip ghi lại cảnh Ngọc Trinh điều khiển mô tô phân khối lớn được post lên Internet “có số lượng người theo dõi lớn, gây tác động tiêu cực, ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự trên không gian mạng”.
***
Khoan bàn đến các qui định pháp luật vốn đang làm nhiều người băn khoăn khi công an không tuân thủ chúng, chỉ cần đem lập luận của công an đặt bên cạnh một số sự kiện gần đây, tự nhiên sẽ nhận ra công an có nhất quán trong nhận thức và hành xử hay không.
Chín ngày trước khi Ngọc Trinh bị khởi tố và bị tạm giam, hôm 10/10/2023, Công an quận Ngô Quyền của thành phố Hải Phòng đã khởi tố và tạm giam ông Phạm Trung Dũng – 37 tuổi – để điều tra hành vi “chống người thi hành công vụ”. Theo công an, ông Dũng không những không chấp hành yêu cầu “thử nồng độ cồn trong máu” của CSGT mà còn đòi kiểm tra giấy tờ của tổ công tác, kiểm tra máy đo, đồng thời ghi lại cuộc tranh luận giữa ông với công an và post lên Internet “gây nhiều dư luận trái chiều” (3)… Không thể đếm xuể đã có bao nhiêu người làm như ông Dũng và công an Việt Nam chấp nhận điều đó bởi không thể ngăn chặn lạm quyền, nhũng nhiễu (5).
Trên Internet có không ít video clip cho thấy CSGT bị dân chúng uốn nắn vì bắt lỗi sai (6), lãnh đạo công an địa phương buộc phải xử lý thuộc cấp vì có bằng chứng cho thấy “anh em” lạm quyền, nhũng nhiễu. Song gần đây tình hình đã khác.
Cách nay vài tháng, Bộ Công an Việt Nam ban hành Thông tư 32/2003, theo đó, từ 15/9/2023, tuy dân chúng vẫn còn quyền giám sát cảnh sát giao thông làm việc theo qui định nhà nước nhưng “phải đúng hướng dẫn”, nếu “giám sát không đúng hướng dẫn có thể bị xem là chống người thi hành công vụ” (7). Ông Dũng bị khởi tố, bị tạm giam để điều tra về hành vi “chống người thi hành công vụ” là do Thông tư 32/2003 đã có hiệu lực thực thi.
Nếu chịu khó đối chiếu video clip ghi lại cảnh ông Dũng tranh luận với CSGT Hải Phòng và post lên Internet (8) với một video khác cũng ghi lại cuộc tranh luận giữa một ông đang say rượu với CSGT Hải Phòng hẳn sẽ không thể hiểu thế nào là “chống người thi hành công vụ”!
Tuy người xem không rõ nhân vật chính trong video clip tên gì nhưng CSGT Hải Phòng hẳn là rất rõ vì ông đi tới, đi lui, liên tục vung tay chỉ vào mặt sĩ quan CSGT đang chỉ huy nhóm CSGT thi hành công vụ để khẳng định – đại ý: Đội phó như mày không đủ tuổi. Trưởng phòng CSGT cũng không đủ tuổi. Hơn 20 năm nay chưa bao giờ tao chịu nhục như thế này (bị chặn lại vì đang say rượu mà lái xe). Giờ không còn tình nghĩa, không còn anh em nữa… Sĩ quan chỉ huy nhóm CSGT đang thi hành công vụ chỉ đứng im nghe chửi, thỉnh thoảng gọi người lăng mạ mình là “anh” xưng “em” nhưng không thể phân trần được vì ông say rượu ngắt lời, không cho nói (9)…
Cả người ghi lại clip vừa đề cập rồi post lên Internet lẫn người xem không biết nhân vật chính tên gì vì dường như công an không khởi tố ông, hệ thống truyền thông chính thức cũng không đề cập! Thế nào là đủ “tuổi” để “chống người thi hành công vụ” mà vô sự?
Trước khi ông Dũng bị khởi tố, bị tạm giam vì “chống người thi hành công vụ” khoảng hai tháng, hồi hạ tuần tháng 8/2023, nhiều người sử dụng mạng xã hội bày tỏ sự phẫn nộ khi được xem video clip ghi cảnh khoảng mươi người dùng sáu xe mô tô phân khối lớn đòi nhân viên phà Cát Lái ưu tiên bán vé xuống phà (phía bờ thuộc địa phận huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai). Khi những người đang xếp hàng xuống phà phản đối, nhóm này đã lăng mạ họ và đánh một trong những người phản đối. Sau phản ứng của người sử dụng mạng xã hội, có vài chục cơ quan truyền thông trong hệ thống truyền thông chính thức cùng lên tiếng nhưng công an không xem đó là “gây rối trật tự công cộng” (10).
***
Có rất nhiều ví dụ giống như câu chuyện Ngọc Trinh “gây rối trật tự công cộng” để minh họa cho thực trạng công an đang… “vận hành công lý” và vì vậy, đúng – sai phụ thuộc vào nhận thức, sở thích của công an. Muốn nhận thức, sở thích của công an an vận động theo hướng có lợi cho mình thì phải đủ… “tuổi”. Thế thôi!
Chú thích
(1) https://vietnamnet.vn/bo-van-hoa-len-tieng-ve-truong-hop-cua-ngoc-trinh-2205335.html
(2) https://cand.com.vn/Vu-an-noi-tieng/vi-sao-ngoc-trinh-bi-bat-tam-giam–i711315/
(3) https://tienphong.vn/ban-tin-8h-ngoc-trinh-bi-phat-85-trieu-dong-post1576651.tpo
(4) https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Vi-pham-hanh-chinh/Luat-xu-ly-vi-pham-hanh-chinh-2012-142766.aspx
(6) https://www.facebook.com/HOCLUATGIAOTHONGVIETNAM/videos/216128315553990/
(8) https://www.facebook.com/groups/371762467908275/posts/866672735083910/
(9) https://www.facebook.com/passioncar2602/videos/1635384513190138