“Philippines ngay lập tức phải chấm dứt các hành vi xâm phạm và khiêu khích,” Quân đội Trung Quốc tuyên bố sau khi một tàu quân sự của Philippines “đi trái phép” vào vùng biển tranh chấp bãi cạn Scarborough.
Tuyên bố này đánh dấu cảnh báo hiếm hoi của quân đội Trung Quốc đối với Philippines về các va chạm của nước này trong vùng biển tranh chấp ở Biển Đông. Quân đội chủ yếu đưa ra các cảnh báo chống lại các tàu chiến Mỹ trong khu vực.
Trung Quốc và Philippines đã có nhiều cuộc xô xát ở Biển Đông, gần đây có những cáo buộc lẫn nhau về vụ va chạm giữa tàu cảnh sát biển Trung Quốc và tàu của Philippines.
“Chúng tôi đang thúc giục phía Philippines ngay lập tức phải chấm dứt các hành vi xâm phạm và khiêu khích, đồng thời nghiêm túc tránh leo thang thêm,” Đại tá Tian Junli, người phát ngôn của Bộ Tư lệnh Chiến khu phía Nam của Quân Giải phóng Nhân dân PLA Trung Quốc tuyên bố.
Bãi cạn Scarborough được Trung Quốc, Philippines và Đài Loan tuyên bố chủ quyền.
Ông nói: “Hành động của phía Philippines đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, luật pháp quốc tế và các chuẩn mực cơ bản trong điều tiết quan hệ quốc tế của Trung Quốc, đồng thời dễ dẫn đến hiểu lầm và tính toán sai lầm.”
Theo ông, Trung Quốc đã theo dõi, giám sát, cảnh báo và phong tỏa tàu theo quy định của pháp luật.
Trước đó vào ngày 25/10, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden khẳng định tại Nhà Trắng rằng cam kết của Mỹ về việc bảo vệ Philippines vẫn “vững chắc”, sau khi cáo buộc Trung Quốc có những hành động “nguy hiểm và bất hợp pháp” tại Biển Đông.
Ông Biden phát biểu trong cuộc gặp với Thủ tướng Úc: “Bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào máy bay, tàu hoặc lực lượng vũ trang của Philippines sẽ kích hoạt… Hiệp ước phòng thủ chung của chúng tôi với Philippines.”
Hoa Kỳ và Philippines gần đây đã đồng ý về những nguyên tắc mới trong Hiệp ước phòng thủ chung năm 1951 của họ. Các nguyên tắc hiện tại đề cập cụ thể rằng cam kết phòng thủ chung sẽ được áp dụng nếu có một cuộc tấn công vũ trang vào một trong hai quốc gia tại “bất kỳ nơi nào ở Biển Đông”.
Một ngày sau (26/10), Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố Hoa Kỳ không có quyền can dự vào các vấn đề giữa Trung Quốc và Philippines.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh lên tiếng tại một cuộc họp báo thường kỳ: “Mỹ không phải là một thành viên trong vụ việc Biển Đông, họ không có quyền can dự vào vấn đề giữa Trung Quốc và Philippines.”
Bà Mao nói: “Lời hứa bảo vệ Philippines của Mỹ không được làm tổn hại đến chủ quyền và lợi ích hàng hải của Trung Quốc ở Biển Đông, đồng thời cũng không được tạo điều kiện và khuyến khích các yêu sách bất hợp pháp của Philippines.”
Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông, bao gồm một phần vùng đặc quyền kinh tế của Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, và Việt Nam. Điều này đã gây ra xung đột hàng hải và tranh chấp lãnh thổ leo thang.
Nhật Tân