Bảo Nguyên
Một người dân Trung Quốc chỉ ra tình cảnh tồi tệ của nền kinh tế Trung Quốc, đồng thời cho rằng tình hình sắp tới sẽ còn thảm hại hơn.
Năm 2023 vừa qua, nền kinh tế Trung Quốc bị ảnh hưởng bởi sự rút đi của vốn đầu tư nước ngoài, sự sụp đổ của các công ty bất động sản và tình trạng trì trệ chung của nền kinh tế.
Ông Yan là một người dân Phúc Châu. Ông Yan từ lâu đã chú ý đến nền kinh tế Trung Quốc và tham gia đầu tư vào thị trường chứng khoán. Ông cho biết trong tương lai nền kinh tế Trung Quốc sẽ ngày càng tồi tệ hơn và ông đã chuẩn bị sẵn sàng để tiếp tục thắt lưng buộc bụng.
Tiêu dùng là động lực chính cho tăng trưởng kinh tế. Khi mức tiêu dùng của người dân giảm, điều đó đồng nghĩa với việc thu nhập giảm. Ngày càng có ít người tiêu thụ thực phẩm ở một số chợ nông sản nhỏ và chuỗi siêu thị lớn. Ông Yan nói: “Gần đây, buổi tối khi tôi đến Siêu thị Yonghui thì có rất ít người. Tôi hỏi nhân viên bán hàng tại sao lại ít người như vậy. Anh ấy nói rằng người [khách hàng] càng ngày càng ít, nền kinh tế đóng băng và sức mua ngày càng thấp hơn”.
Ông Yan nói: “Tôi đánh giá rằng do tất cả lao động nhập cư ở nơi khác đã quay trở lại [quê hương], trong khi lao động nhập cư chủ yếu làm công việc trang trí phụ trợ, ngành bất động sản suy thoái, việc làm của họ không còn, nên họ đều quay trở lại [quê hương], và tiêu dùng đương nhiên sẽ trở nên trì trệ. Phúc Châu vẫn còn tốt hơn một chút. Quảng Châu, Đông Quản, Thâm Quyến, đồng bằng sông Dương Tử và đồng bằng sông Châu Giang còn nghiêm trọng hơn. Ở đó có nhiều ngành công nghiệp, và nhiều nhà máy đã đóng cửa”.
Tình cảnh tồi tệ
Ông Yan nói: “Các phương tiện truyền thông cũng đưa tin. Tôi đã hỏi một số bạn bè từ nhiều nơi và hỏi họ rằng liệu nhiều nhà máy ở địa phương có đóng cửa không, có nhiều người mất việc làm không và giá nhà có giảm mạnh không? Họ đều nói: ‘Đúng, mọi chuyện là như thế. Nền kinh tế ngày càng trở nên tồi tệ, số người thất nghiệp ngày càng tăng, ngày càng có nhiều cửa hàng đóng cửa, và ngày càng có nhiều người không đủ khả năng trả nợ thế chấp trên thị trường bất động sản'”.
Ông nói: “Ngày nay, nhiều người trẻ đã dừng thanh toán khoản thế chấp. Một số người không đủ khả năng trả tiền thế chấp và đã nhảy khỏi tòa nhà vì điều này. Thật đáng buồn! Bạn có thể thấy trên Internet ngày càng có nhiều những ngôi nhà bị tịch thu tại tòa án, và con số đã tăng lên nhiều lần. Đây là số liệu tôi đã tận mắt chứng kiến. Đây mới chỉ là khởi đầu, và sẽ còn nhiều vụ hơn nữa trong tương lai. Bây giờ giá nhà đã giảm gần một nửa và chúng sẽ giảm thêm nữa, vì bong bóng thị trường nhà ở quá lớn!”
Mới đây, ông Li đến từ tỉnh Thiểm Tây, làm thợ điện trang trí, cho biết: “Bây giờ thợ điện trang trí không có việc làm và không thể tìm được công việc. Bởi vì nhiều công ty bất động sản hiện đã đóng cửa… Hiện nay có rất ít công trình cải tạo và có một số công việc bạn không thể được trả tiền”.
Lương công chức bị cắt giảm
Làn sóng cắt giảm lương và cắt giảm nhân sự đối với công chức ở Trung Quốc tiếp tục lan rộng, trong lúc Bắc Kinh đang đối mặt với khủng hoảng tài chính. Trước đây, người ta đều biết rằng quỹ duy trì ổn định xã hội của Bắc Kinh vượt quá chi tiêu quân sự, nhưng gần đây, ngoài việc cắt giảm lương đối với công chức, quỹ duy trì ổn định xã hội cũng bị cắt giảm.
Một nhà bất đồng chính kiến ở Nghi Hưng, tỉnh Giang Tô cho biết: “Tôi bị giam giữ trong thời gian diễn ra Đại hội thể thao châu Á nhằm phục vụ việc duy trì sự ổn định. Trong cuộc trò chuyện, các nhân viên chính trị và an ninh cho biết họ không biết có thể tìm lương tháng tới ở đâu. Chính quyền hiện nay rất keo kiệt trong mọi việc chính quyền làm và không có đủ kinh phí để duy trì sự ổn định”.
Bà Yan đến từ Hàng Châu mới đây cho biết: “Đúng là lương nhân viên công đang bị cắt giảm. Có lần tôi trò chuyện với những người công nhân đường phố, họ nói rằng bây giờ họ không thể nhận được lương. Đất không thể bán được và các công ty nước ngoài đã rút lui. Chính phủ hết tiền rồi!”
“Ở Hàng Châu ngày càng có ít người, nhà không thể cho thuê. Điều tệ nhất là những người mua nhà phải trả nợ thế chấp hàng tháng”.
Ông Yan cho biết, “Ngoại thương, tiêu dùng và cơ sở hạ tầng, bộ ba thúc đẩy nền kinh tế, đều đã bị đình trệ. Nền kinh tế châu Âu và châu Mỹ đang dần tách rời khỏi Đảng Cộng sản Trung Quốc. Nhu cầu trong nước trì trệ. Năm tới [2024] dự kiến sẽ còn bi thảm hơn nữa!”
Không có đủ tiền dọn tuyết, hỗ trợ nạn nhân động đất
Ngân sách eo hẹp đã khiến chính quyền Trung Quốc không có đủ tiền để dọn tuyết trên đường phố trong đợt lạnh giá năm nay. Không chỉ như vậy, những nạn nhân động đất cũng đã không nhận được sự hỗ trợ đáng có.
Ông Chen, một người gốc Hà Bắc làm việc tại Bắc Kinh, nói với The Epoch Times vào ngày 18/12/2023: “Vì thâm hụt tài chính và việc thiếu tiền trong nguồn tài chính của chính quyền địa phương ở nhiều nơi, công nhân vệ sinh thành phố từ chối làm việc mà không được trả lương. Trong hai ngày này, thành phố chỉ có thể dựa vào việc xúc tuyết thủ công, họ không lái những chiếc xe cào tuyết lớn ra đường để xúc”.
Ông Lý Hằng Thanh (Li Hengqing), một nhà kinh tế làm việc tại Mỹ, nói với The Epoch Times rằng vì chính quyền trung ương của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) nằm ở Bắc Kinh nên họ sẽ kiểm soát được việc dọn tuyết ở đó. Tuy nhiên, việc dọn tuyết đã trở thành một vấn đề lớn đối với nhiều thành phố phía bắc khác ở Trung Quốc.
Ông Lý nói: “Chính quyền địa phương vẫn còn nợ tiền dọn tuyết năm ngoái [2022] và vẫn chưa trả IOU [giấy nợ]”. “Sau đó, năm nay [2023], họ yêu cầu người dân xúc tuyết, nhưng các công ty xúc tuyết và công ty dịch vụ đó đã từ chối cung cấp các dịch vụ. Chính quyền bây giờ phải mang theo tiền mặt để yêu cầu họ dọn tuyết”.
Trong khi đó, một trận động đất mạnh 6,2 độ richter xảy ra ở huyện Tích Thạch Sơn, châu Lâm Hạ, tỉnh Cam Túc, phía tây bắc Trung Quốc vào ngày 18/12/2023, khiến ít nhất 126 người thiệt mạng và hơn 700 người bị thương. Nhiều tòa nhà và nhà cửa bị sập trong trận động đất. Tuy nhiên, chỉ 15 giờ sau trận động đất, ĐCSTQ tuyên bố công tác cứu hộ đã kết thúc, khiến các nạn nhân bị mắc kẹt ngoài trời trong nhiệt độ lạnh giá. Những người sống sót sau trận động đất và những người sơ tán đã đốt lửa trên đường phố và gần những ngôi nhà đổ nát của họ để giữ ấm.
Theo Đài quan sát Khí tượng Trung ương, nhiệt độ thấp nhất ở huyện Tích Thạch Sơn, tâm chấn, có thể đạt tới âm 10 đến âm 14 độ C (14 đến 6,8 độ F).
Ông Zheng, một người dân ở huyện Tích Thạch Sơn, nói với The Epoch Times: “Chúng tôi vẫn chưa nhận được sự cứu hộ và cứu trợ thực sự.
“Nhà chúng tôi bây giờ không còn ở được nữa. Chúng tôi dựng lều trước nhà và đốt lửa. Trẻ em và người già ngồi trước đống lửa để sưởi ấm”.
Những số liệu tiêu cực liên tiếp đối với Trung Quốc
Dữ liệu chính thức mới nhất của chính quyền Trung Quốc cho thấy chỉ số quản lý mua hàng (PMI) sản xuất trong tháng 12 của Trung Quốc là 49, thấp hơn kỳ vọng của thị trường là 49,6. Chỉ số đại diện cho lĩnh vực sản xuất Trung Quốc vẫn nằm trong diện thu hẹp (dưới 50) và đã giảm ba tháng liên tiếp.
Ngày 31/12/2023, dữ liệu từ Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc cho thấy chỉ số nhà quản lý mua hàng (PMI) sản xuất trong tháng 12 là 49,0, giảm 0,4 điểm so với tháng 11. Đây cũng là tháng giảm thứ ba liên tiếp (con số lần lượt trước đó trong tháng 9, 10, 11 là 50,2 – 49,5 – 49,4), cho thấy đà suy yếu trong lĩnh vực sản xuất đang tiếp tục diễn ra.
Trong khi đó, vào tháng 11, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Trung Quốc đã giảm xuống mức thấp nhất trong gần 4 năm, cho thấy sự thoái vốn nhanh chóng của các công ty nước ngoài khỏi Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị và suy thoái kinh tế của Trung Quốc.
Từ dữ liệu do Bộ Thương mại công bố hôm thứ 5 (21/12/2023), Bloomberg tính toán rằng lượng vốn nước ngoài thực tế được sử dụng ở Trung Quốc trong tháng 11 là 53,3 tỷ CNY (nhân dân tệ) (7,5 tỷ USD), giảm 19,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là con số thấp nhất (53,3 tỷ) kể từ khi virus Covid-19 bùng phát vào tháng 2/2020.
Những dữ liệu này cho thấy thêm rằng sau khi Bắc Kinh mở cửa trở lại biên giới, nền kinh tế Trung Quốc không những không trải qua sự “phục hồi trả thù” mà thay vào đó phải trải qua một cuộc tháo chạy vốn nước ngoài quy mô lớn, ngoại thương bị thu hẹp, tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt, nhà máy đóng cửa, mức nợ cao trong chính quyền các cấp và sự suy thoái sâu sắc của thị trường bất động sản. Niềm tin của các nhà đầu tư quốc tế đã giảm đi rất nhiều.
Nợ phải trả đầu tư trực tiếp, thước đo đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đã giảm 11,8 tỷ USD trong quý III năm 2023, theo dữ liệu do Cục Quản lý Ngoại hối Nhà nước Trung Quốc công bố vào ngày 3/11/2023. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc bị thâm hụt trong số liệu này kể từ khi Cục bắt đầu ghi nhận dữ liệu vào năm 1998.
Bắc Kinh đã tăng cường nỗ lực thu hút nhà đầu tư nước ngoài trong năm nay với hy vọng cải thiện tâm lý thị trường, nhưng vốn nước ngoài vẫn tiếp tục bỏ chạy.
Bảo Nguyên tổng hợp