Công ty công nghệ G42 đang chuyển trọng tâm từ Trung Quốc sang Mỹ và các thị trường phương Tây khác sau những lo ngại của những nhà lập pháp Hoa Kỳ về mối liên hệ của họ với chế độ cộng sản Trung Quốc.
Trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg được công bố hôm thứ Hai (12/2), giám đốc điều hành của G42, Xiao Peng, cho biết: “Tất cả các khoản đầu tư vào Trung Quốc của chúng tôi trước đây đều đã được thoái vốn. … Vì lẽ đó, tất nhiên, chúng tôi không sự hiện diện tại Trung Quốc nữa.”
Động thái của công ty diễn ra trong bối cảnh ngày càng có nhiều sự giám sát về mối quan hệ của họ với doanh nghiệp Trung Quốc. Ủy ban Lựa chọn Hạ viện về Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã yêu cầu Bộ Thương mại xem xét áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với G42 và các công ty con, nói rằng nhóm này “làm việc trên diện rộng” với quân đội, cơ quan tình báo và các thực thể nhà nước của chế độ Trung Quốc.
Quỹ công nghệ trị giá 10 tỷ USD của công ty, 42X, được cho là đã đầu tư vào các công ty Trung Quốc, bao gồm ByteDance, chủ sở hữu nền tảng video ngắn TikTok. Tờ Financial Times trích dẫn công ty nghiên cứu PitchBook, chỉ ra rằng cổ phần của 42X trong ByteDance ước tính trị giá 100 triệu USD.
Dân biểu Mike Gallagher (Đảng Cộng hoà Wisconsin), đã hoan nghênh quyết định của G42 trong việc giảm mức độ đầu tư vào các thực thể Trung Quốc.
“Không có cái gọi là công ty tư nhân ở Trung Quốc và bất kỳ khoản đầu tư nào ở Trung Quốc, đặc biệt là vào các thực thể nằm trong danh sách đen, những khoản đó sẽ chỉ tài trợ và tạo điều kiện cho Đảng Cộng sản Trung Quốc vi phạm nhân quyền, xây dựng quân đội và giám sát chuyên chế-công nghệ”, Ông Gallagher nói trong một tuyên bố ngày 10/2.
Ông cũng khuyến khích nhiều công ty hơn nối tiếp G42, mà ông gọi là “bước đầu tiên đáng hoan nghênh” trong việc giảm sự tiếp xúc của họ với ĐCSTQ.
Mối quan tâm của Hoa Kỳ
G42 là một công ty có trụ sở tại Abu Dhabi tập trung vào trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây và các công nghệ tiên tiến khác. Chủ tịch của G42 là Sheikh Tahnoon bin Zayed – cố vấn an ninh quốc gia của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và là thành viên có ảnh hưởng của hoàng gia Al Nahyan.
Công ty đã xây dựng mối quan hệ thương mại với những gã khổng lồ công nghệ của Hoa Kỳ như Microsoft, Dell và OpenAI. Nhưng G42 cũng phát triển mối quan hệ với các công ty Trung Quốc, bao gồm cả những công ty bị chính phủ Mỹ trừng phạt, điều gây lo ngại cho các quan chức Mỹ.
Ủy ban Hạ viện Các vấn đề Trung Quốc xem xét tài liệu đã phát hiện rằng ông Xiao “điều hành và liên kết với một mạng lưới mở rộng” gồm các công ty của Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Trung Quốc, “phát triển các công nghệ lưỡng dụng và hỗ trợ vật chất” cho sự tiến bộ của quân đội Trung Quốc cũng như sự vi phạm nhân quyền, theo bức thư ngày 3 tháng 1.
Mối quan hệ của G42 với Trung Quốc bao gồm quan hệ đối tác với Huawei – gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc có mối quan hệ sâu sắc với Quân đội Giải phóng Nhân dân. Kể từ năm 2019, Huawei đã trở thành mục tiêu bởi các hạn chế thương mại của chính phủ Mỹ. Tuy nhiên, ông Gallagher chỉ ra rằng “các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chống lại Huawei sẽ bị suy yếu nếu Huawei có thể truy cập và/hoặc có được các dịch vụ điện toán đám mây và phần cứng AI tiên tiến thông qua các đối tác như G42”.
Ông Gallagher cũng nêu lên lo ngại về liên hệ của G42 với công ty gen lớn nhất Trung Quốc, BGI, (tên cũ là Viện gen Bắc Kinh) – từng có trong danh sách đen các thực thể được cho là có liên hệ với cánh quân sự của ĐCSTQ năm 2021 của Bộ Quốc phòng .
Một xét nghiệm tiền sản do BGI phối hợp với quân đội Trung Quốc phát triển được cho là sử dụng thu thập dữ liệu di truyền của phụ nữ ở hơn 50 quốc gia, bao gồm cả Hoa Kỳ. Vào tháng 3 năm 2023, Bộ Thương mại đã áp đặt các hạn chế xuất khẩu đối với hai đơn vị BGI, cơ quan này cho biết việc thu thập và phân tích dữ liệu di truyền “gây ra rủi ro đáng kể” nhằm góp phần vào sự giám sát của ĐCSTQ.
Ông Gallagher cho biết trong thư: “Nếu không có những hạn chế mới đối với G42, khả năng AI mở rộng của công ty sẽ cung cấp khả năng phân tích cho BGI để khai thác dữ liệu mà họ thu thập được từ công dân Mỹ, bao gồm hàng triệu phụ nữ mang thai”.
Tờ New York Times đưa tin vào tháng 11/2023 rằng các quan chức tình báo Hoa Kỳ lo ngại G42 “có thể là một đường dẫn mà qua đó công nghệ tiên tiến của Mỹ được chuyển cho các công ty hoặc chính phủ Trung Quốc”.
G42 cho biết họ “hoàn toàn” bác bỏ các cáo buộc được đưa ra trong thư của các nhà lập pháp và trong báo cáo của The New York Times, theo một tuyên bố ngày 11 tháng 1 được công bố trên trang web của mình.
“G42 đã thiết lập mạng lưới quan hệ đối tác trên toàn thế giới theo thời gian, bao gồm cả một số công ty Trung Quốc. Những cam kết như vậy là thông lệ tiêu chuẩn của các công ty công nghệ toàn cầu”, công ty viết.
Tuy nhiên, công ty công nghệ vùng Vịnh đã quyết định cắt đứt quan hệ với các công ty Trung Quốc để chuyển sang hợp tác với các đối tác Hoa Kỳ. Ông Xiao nói với Financial Times vào tháng 12/2023 rằng công ty đang loại bỏ dần phần cứng do Huawei cung cấp, bao gồm bộ xử lý và trung tâm dữ liệu.
Ông Xiao nói: “Dù tốt hay xấu, với tư cách là một công ty thương mại, chúng tôi đang ở trong tình thế phải đưa ra lựa chọn. Chúng tôi không thể làm việc với cả hai bên. Chúng tôi không thể.”
Anh Nguyễn, theo ET