Kể từ đầu thập niên 1980, trong tiến trình hình thành và phát triển về mặt chiều rộng cũng như chiều sâu, Phật Giáo Việt Nam không ngừng đóng góp vật thể và phi vật thể vào đất nước Úc Châu.
Diễn tiến mới nhất trong sinh hoạt cộng đồng gốc Việt tại Melbourne, thủ phủ Tiểu bang Victoria, là Đại Lễ Khánh Thành Trung Tâm Phật Giáo Úc Châu và Chùa Ấn Quang cùng các cơ sở liên hệ vào ngày Chủ Nhật 20.10.2019. Đây là diễn tiến nhiều ý nghĩa trong môi trường Nước Úc văn hóa đa nguyên, tiếp theo sau Đại Lễ Khánh Thành Thích Ca Phật Đài tại Thiền Lâm Pháp Bảo thuộc vùng đồi núi Wallacia hùng vĩ, Tây Nam Thủ Phủ Sydney, vào ngày hôm trước (Tuần Báo Việt Luận, Thứ Sáu 25.10.2019). Tuy hai diễn tiến cách nhau hàng ngàn cây số vào một cuối tuần và mang tính cách tôn giáo, nhưng hai thành quả này còn có tầm vóc văn hóa xã hội lâu dài và di sản vượt ngoài cộng đồng Người Việt tại Úc Châu.
Sinh hoạt tại Melbourne kéo dài trong 3 ngày. Ngày thứ nhất là Đại Giới Đàn Ấn Quang, ngày thứ nhì là Lễ An Vị Tôn Tượng Phật, Tấn Phong Giáo Phẩm và Hội Thảo Phật Giáo với chủ để “Thực Trạng Nghi Lễ Phật Giáo Úc Châu ngày nay”. Hội thảo được tổ chức theo hình thức “Tọa Đàm” mà diễn giả là Thượng Tọa Thích Phước Tấn (Melbourne), Thượng Tọa Thích An Chí (Norway – Bắc Âu) và Ls Lưu Tường Quang (Sydney) với sự thảo luận và góp ý từ cử tọa. Chúng tôi sẽ có phần tường trình riêng về diễn tiến dài hạn nầy.
Đại Lễ Khánh Thành tại Melbourne qui tụ đông đảo chư tôn đức tăng ni thuộc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Úc Đại Lợi-Tân Tây Lan và Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hải Ngoại tại Úc Đại Lợi-Tân Tây Lan.
Kể từ năm 1999, khi Giáo Hội hải ngoại bắt đầu sinh hoạt, hai Giáo Hội đã liên tục sinh hoạt trong tinh thần hợp tác và tôn kính, nhưng đây có thể là cơ hội thuận duyên mà hai Hội Đồng Điều Hành đã thể hiện công khai tích cực tinh thần sinh hoạt ấy.
Tiến trình kiến thiết Trung Tâm Phật Giáo Úc Châu bắt đầu từ tháng 9/2007 và trải qua nhiều giai đoạn cứu xét và chấp thuận của chính phủ Tiểu bang Victoria và Hội đồng thành phố địa phương. Thiết kế sơ khảo công trình là thửa đất 5000 thước vuông tại vùng Cairnlea Victoria 3023, với chi phí xây dựng sơ khảo là 7 triệu Úc Kim. Sau Lễ Động Thổ hồi tháng 10/2015, công trình xây dựng thật sự bắt đầu vào tháng 5/2017 với Kiến Trúc Sư Lê Đình Châu và Kỹ sư Trương Hưng – và hoàn tất vào tháng 7/2019. Trong khoảng thời gian xây dựng gia tốc nầy, ngoài các chuyên viên và nghệ nhân công trường, còn có rất đông Phật tử và thành viên Gia đình Phật Tử đã đóng góp công sức thiện nguyện, theo gương nhị vị Thượng tọa Thích Phước Tấn và Thích Thiện Tâm đã xắn tay áo khuân vác từng viên gạch bất kể thời tiết nóng lạnh mưa gió của Melbourne có 4 mùa trong ngày. Nhờ vậy mà thời gian xây dựng được rút ngắn và tổng phí được giảm dưới mức dự phóng. Theo lời Bác sĩ Phạm Phúc Nhân, Trưởng Ban Tài Chánh Vận Động Gây Quỹ, 6 triệu Úc Kim đã nhận được từ đóng góp của thiện nam tín nữ, những mạnh thường quân, kể cả những số tiền cho mượn không lời.
Vào đúng 11 giờ sáng khi bầu trời trở nên trong sáng hơn và những tia nắng Xuân ấm áp xuất hiện, 12 chư tôn đức và quan khách chính quyền Victoria đại diện bởi Bà Bộ trưởng The Hon Marlene Kairouz, MP chính thức cắt băng khánh thành Chùa Ấn Quang trong tiếng pháo nổ dòn, để chư Tăng Ni, quan khách và cử tọa bước vào Chánh Điện.
Trong Chánh Điện, MC Nguyễn Mỹ Lý ngỏ lời chào mừng và xuớng danh chư tôn đức Tăng Ni hàng giáo phẩm, mà chúng tôi chỉ xin ghi nhận một danh sách ngắn: Tăng Giáo Trưởng Hoà thượng (HT) Thích Huyền Tôn, HT Hội Chủ Thích Bảo Lạc, HT Thích Tịnh Minh, HT Thích Quảng Ba, HT Thích Minh Trí, HT Thích Trường Sanh (New Zealand), HT Thích Minh Hiếu, HT Thích Bổn Điền, HT Thích Nguyên Trực, HT Thích Tịnh Đạo, HT Phrakhu Suddhammo – Buddhist Federation of Australia, HT Thích Phước Long và Thượng Tọa (TT) Thích Trí Hải (từ Việt Nam), TT Thích Tâm Phương, TT Thích Giác Tín, TT Thích Viên Chơn, Ni sư Thích Nữ Huệ Khiết…
Về phía Giáo Hội ‘chủ nhà’: HT Thích Thiện Tâm, TT Thích An Chí (Norway – Giáo Hội Châu Âu) TT Thích Phước Tấn, TT Thích Phước Thái, TT Thích Phước Viên, TT Thích Phước Nhân, TT Thích Phước Minh, TT Thích Phước Sanh, Ni sư Thích Nữ Phước Hoàn, Ni sư Thích Nữ Phước Định, Ni sư Thích Nữ Phước Hỉ vv… Ngoài ra còn có Nghị sĩ Thượng Viện Victoria Ts Kiều Tiến Dũng, Nghị viên Cúc Lâm (nguyên Thị Trưởng), Phó Thị Trưởng và rất đông nghị viên Hội Đồng Thành Phố địa phương.
Hòa Thượng Thích Phước Bổn, Tông Truởng, từ Hoa Kỳ gởi lời Chúc Mừng và cáo lỗi vì lý do sức khỏe. Ban Tổ Chức cũng đã nhận được Thư Chúc Mừng của Senator Scott Ryan, Chủ Tịch Thượng Viện Liên Bang.
Hòa Thượng Thích Thiện Tâm, Chủ Tịch Hội Đồng Điều Hành – GHPGVNTN UĐL-TTL đã đọc diễn văn khai mạc. Sau khi đảnh lễ Hoà Thượng Tăng Giáo Trưởng, HT Hội Chủ & chư tôn đức GHPGVNTN Hải Ngoại tại UĐL – TTL,và chư tôn đức Tăng Ni khắp nơi, HT Thích Thiện Tâm cho biết nguồn gốc lịch sử của địa điểm: “Trung Tâm Phật Giáo Úc Châu – Chùa Ấn Quang được xây dựng ở Cairnlea, Victoria vừa là một tất yếu của lịch sử, vừa là một mối nhân duyên kỳ lạ. Vốn là một khu quân sự 460 ha khô cằn sỏi đá, sau khi quân đội rút đi (1940 – 1980), chính phủ Tiểu bang Victoria đã quy hoạch nơi đây thành một khu đô thị trù phú với nhiều tiện ích như bệnh viện, trường học, đường xá, khu mua sắm… Trung tâm Phật giáo Úc châu – Chùa Ấn Quang như một điểm tựa văn hóa tâm linh vững chắc để cộng đồng dân cư Cairnlea ngày càng phát triển phồn vinh”.
Trở về giai đoạn củng cố và phát triển của Giáo Hội trước năm 1975, HT Thích Thiện Tâm nói:
“Từ năm 1964 – 1975, sinh hoạt của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất tại Việt Nam đã làm một kỳ tích lịch sử trong việc hiện đại hóa Phật giáo Việt Nam trong tinh thần nhập thế. Giáo Hội đã thành lập một hệ thống giáo dục Bồ đề trong đó có các trường tiểu học, Viện Cao đẳng Phật học, Viện Đại học Vạn Hạnh, nhằm đào tạo Tăng tài thạc đức. Ngoài ra, hình thành Nha Tuyên úy Phật giáo để đẩy mạnh công tác từ thiện xã hội, thành lập nhiều cô nhi viện, v.v… Đây là những điểm son, làm nền móng vững chắc cho sự phát triển Phật giáo hôm nay, tiếp tục ở trong nước cũng như ở hải ngoại”.
Theo HT Thích Thiện Tâm, sự thành tựu công trình xây cất này không những góp phần tạo dựng một quần thể kiến trúc Văn hóa Phật giáo để lại cho con cháu đời sau tại Úc Châu, mà còn tạo dựng môi trường để cho thế hệ Tăng Ni, Phật tử trẻ tuổi có điều kiện trau dồi đầy đủ những hạnh đức, tâm đức và tuệ đức – phục vụ cho đạo Pháp và chúng sinh:
“Công trình là một điểm nhấn, đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ về niềm tin Phật giáo và truyền thống văn hóa của người Việt xa xứ. Bản sắc Phật giáo – Văn hóa Việt Nam đã ăn sâu, bám chắc trong tâm hồn những người con Việt tha hương. Điều này không gì có thể lay chuyển được”.
Kế đến, HT Tăng Giáo Trưởng Thích Huyền Tôn ngỏ lời ngợi khen HT Thích Thiện Tâm về những thành tựu trong suốt nhiều thập niên qua và thân mật biếu tặng một chuỗi ngọc trai rất đẹp.
Tiếp lời HT Tăng Giáo Trưởng, HT Hội Chủ Thích Bảo Lạc có nhận xét về 3 nét độc đáo mà Ngài gọi là “hai cái mới và một nửa cái mới”. Cái mới thứ nhất là Trung Tâm Phật Giáo Úc Châu được cắt băng khánh thành chỉ ngày sau khi có được lớp sơn cuối cùng. Cái mới thứ nhì là Thượng Tọa Thích Thiện Tâm vừa được tấn phong Hòa Thượng ngày hôm trước – là ngôi vị sáng chói trong Tòa Nhà Phật Giáo – và nửa cái mới là mọi người có mặt tại Đại Lễ đều hân hoan vui mừng, quần áo thẳng nếp như “bông hoa mùa Xuân”.
HT Hội Chủ Thích Bảo Lạc nói tiếp: “ Ngôi Chùa là di sản văn hóa, trung tâm giáo dục đào tạo tăng ni, Phật tử, là nơi miệt mài công phu, sáng chiều kinh kệ để phục vụ hoằng pháp lợi sanh, góp phần vào nền văn hóa Phật Giáo ”.
Hòa thượng Hội Chủ cầu chúc Hội Đồng Điều Hành mà Hòa Thượng Thích Thiện Tâm đảm nhận vai trò Chủ Tịch và Thượng Tọa Thich Phước Tấn, Phó Chủ Tịch, chân cứng đá mềm để vượt qua mọi chướng duyên, nếu có xảy ra. HT Hội Chủ Giáo Hội Hải Ngoại UĐL-TTL đã cử HT Thích Quảng Ba và HT Thích Trường Sanh đại diện Giáo Hội trao quà cho HT Thích Thiện Tâm và TT Thich Phước Tấn.
Trong phần phát biểu của đại diện Chính phủ Victoria, Bà Bộ trưởng The Hơn Marlene Kairouz, MP mà cũng là dân biểu tại địa phương, đã đọc Thư Chúc Mừng của Thủ Hiến Victoria, the Hon Daniel Andrews MP, và Bà cũng nồng nhiệt chúc mừng chư tôn đức về sự thành tựu của Trung Tâm Phật Giáo Úc Châu – Chùa Ẩn Quang mà chính Bà đã tận mắt nhìn thấy sự tiến triển khi lái xe qua lại trong khu vực.
Sau cùng, trước phần Lục Cúng Dâng Hoa rất ngoạn mục, TT Thich Phước Tấn ngỏ lời cảm tạ chư tôn đức, đồng hương và Phật tử, các đoàn thể cộng đồng, các hội thương gia và các cấp chính quyền đã hỗ trợ tinh thần và vật chất cho công trình xây dựng Trung Tâm Phật Giáo Úc Châu và Chùa Ấn Quang, Melbourne.
Theo Thượng Tọa, một ngôi tự viện như Chùa Ấn Quang không chỉ là một cấu trúc gạch đá mà là một trung tâm có thể coi như được Bồ-Tát-hoá để phục vụ, cứu độ chúng sinh như hạnh nguyện của một Bồ Tát (as a Bodhisattva). Trong tinh thần đó, Đại Lễ đã kết thúc với màn vũ Lục Cúng do 2 Gia Đình Phật Tử Đại Bi Quan Âm và Đại Hoan Hỷ trình diễn.
Lục Cúng là một điệu múa trong nghi lễ Phật giáo có từ thời lâu đời. Lục Cúng nghĩa là sáu lần dâng cúng, mỗi lần tuơng ứng với sáu lễ vật: hương, hoa, đèn, trà, quả, nhạc, nhằm cúng dường lên chư Phật và Bồ Tát với ý nghĩa hoàn mãn, vui mừng, chúc mọi người được thái bình, hạnh phúc, an lạc. Vũ Lục Cúng được trình diễn trong những buổi lễ lớn của Phật Giáo như Khánh Thành, An Vị Phật, Vía Phật… Đây cũng là một vũ khúc được đưa vào hệ thống lễ nhạc cung đình Huế (Nhã nhạc) với tên là Lục Cúng Hoa Đăng, được biểu diễn trong các đại lễ của triều Nguyễn như lễ Vạn Thọ, Thánh Thọ, lễ Cúng Mụ…
*Ngọc Hân Sydney 30.10.2019
Hình ảnh: quangduc.com