- Xuân Thành
Các nghị sĩ của hai viện Quốc hội Mỹ đang đề xuất nghị quyết buộc chế độ Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về việc họ đã xử lý sai dịch bệnh virus corona Vũ Hán. Các nhóm dân sự Mỹ lưỡng đảng cũng đã gửi đơn kiện tập thể buộc chế độ Trung Quốc phải bồi thường hàng nghìn tỷ USD cho người dân và doanh nghiệp Mỹ đã đang chịu ảnh hưởng bởi đại dịch viêm phổi có nguồn gốc từ Vũ Hán, Trung Quốc.
Dân biểu Cộng hòa Jim Banks hôm 24/3 đã đề xuất lên Hạ viện Mỹ một nghị quyết yêu cầu chính phủ Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về cách họ xử lý sai dịch virus corona Vũ Hán. Các việc làm sai của chính phủ Trung Quốc được liệt kê gồm: tuyên truyền thông tin sai lệch; cố tình che giấu ổ dịch; từ chối hợp tác với các chuyên gia quốc tế; trừng phạt các bác sĩ và nhà báo đưa thông tin thật về virus corona.
Nghị quyết do Dân biểu Jim Banks đề xuất cũng trích dẫn nghiên cứu của Đại học Southampton, Anh Quốc cho biết nếu chính quyền Trung Quốc xử lý sớm dịch bệnh virus Vũ Hán trước khoảng ba tuần, thì đại dịch toàn cầu này sẽ có thể giảm được mức độ lây lan tới 95%.
Trả lời Vision Timesqua email, Dân biểu Jim Banks cho biết: “Khi Đảng Cộng sản Trung Quốc mở rộng tuyên truyền và cố đổ lỗi cho Hoa Kỳ, chúng ta cần cho thế giới biết rằng Trung Quốc phải chịu trách nhiệm cuối cùng về dịch bệnh virus corona mới. Họ đã khiến thế giới trễ hai tháng để chuẩn bị ứng phó với dịch bệnh. Tôi hy vọng nghị quyết này sẽ mở ra cuộc đối thoại về cách buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về sự sơ suất trong việc xử lý virus corona mới“.
Cũng trong ngày 24/3, tại Thượng viện Mỹ, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Josh Hawley đã đề xuất nghị quyết kêu gọi các quan chức y tế cộng đồng đa quốc gia mở một cuộc điều tra quốc tế nhằm tìm hiểu cách Trung Quốc xử lý đại dịch toàn cầu virus corona chủng mới trước ngày 11/3, và cách xử lý đó đã gây hại thế nào đối với người dân Hoa Kỳ và thế giới.
Nghị quyết kêu gọi định lượng thiệt hại và thiết lập cơ chế bồi thường
Nghị quyết do Dân biểu Jim Banks đề xuất tại Hạ viện yêu cầu Trung Quốc rút lại tuyên bố lên án virus corona có nguồn gốc từ quân đội Hoa Kỳ; hủy bỏ quyết định trục xuất các nhà báo Hoa Kỳ khỏi Trung Quốc; thả tự do cho các nhóm thiểu số Hồi giáo tại Tân Cương. Nghị quyết cũng yêu cầu Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros phải rút lại lời khen ngợi Trung Quốc và dừng hỗ trợ chế độ này tuyên truyền thông tin sai lệch về dịch virus Vũ Hán.
>>TGĐ WHO Tedros do Trung Quốc dựng lên để phục vụ cho chế độ Bắc Kinh?
Trong khi đó, nghị quyết mà Thượng nghị sĩ Josh Hawley đề xuất tại Thượng viện đưa ra các yêu sách thiết thực hơn như định lượng thiệt hại về kinh tế và sức khỏe của nước Mỹ và người dân Mỹ, đồng thời thiết lập các cơ chế yêu cầu chính quyền Trung Quốc bồi thường.
Một trong những cơ chế bồi thường mà các nghị sĩ Mỹ đang đề xuất là Tổng thống Donald Trump có thể buộc Trung Quốc xóa phần lớn khoản nợ trái phiếu của Mỹ với Trung Quốc. Tính đến hết tháng 12/2019, Trung Quốc đã đầu tư 1.016 nghìn tỷ USD vào trái phiếu Chính phủ Mỹ.
Nhóm dân sự lưỡng đảng Mỹ gửi đơn kiện chính quyền Trung Quốc
Một công ty luật do em trai của cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden làm cố vấn đã hợp tác cùng với một công ty vận động hành lang có quan hệ sâu sắc với Tổng thống Donald Trump để thúc đẩy một đơn kiện tập thể yều cầu chính phủ Trung Quốc phải chịu trách nhiệm cho các thiệt hại kinh tế tại Mỹ xuất phát từ cách xử lý sai dịch bệnh virus corona Vũ Hán của chế độ Trung Quốc.
Công ty Luật Berman có trụ sở tại Miami hôm 13/3 đã gửi đơn kiện tập thể cáo buộc chính phủ Trung Quốc vì lợi ích kinh tế của chính họ đã cố tình che giấu dịch bệnh ở giai đoạn đầu.
Cho đến ngày 20/3, với nỗ lực thúc đẩy sự hợp tác lưỡng đảng giúp cho vụ kiện thu hút chú ý, công ty Luật Berman đã tham gia hợp tác cùng công ty Lucas | Compton, doanh nghiệp chuyên về vận động hành lang và các công việc cộng đồng có thành viên là ông George Sorial, cựu phó giám đốc điều hành Trump Organization. Ông George Sorial đã làm việc gần gũi với ông Trump từ năm 2002.
Giám đốc chiến lược của công ty Luật Berman, ông Jeremy Alters nói với Daily Caller: “Chúng tôi tin rằng đây không phải là vấn đề của Đảng Dân chủ hay vấn đề của Đảng Cộng hòa. Đây là vấn đề chung của người Mỹ. Cách tốt nhất để buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm là có sự hợp tác lưỡng đảng”.
Giám đốc quan hệ đối tác của Lucas | Compton, ông Travis Lucas bày tỏ đồng tình với ý kiến của ông Alters. Ông Lucas cho biết ông hy vọng sự hợp tác lưỡng đảng này sẽ đóng vai trò là “hình mẫu” cho những gì Quốc hội Mỹ nên làm để buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về dịch virus corona chủng mới.
“Chúng ta cần đoàn kết trong phản ứng và chiến lược của chúng ta về cách chúng ta quản lý và điều hướng tình huống này với chính quyền Trung Quốc. Chính quyền Trung Quốc phải chịu trách nhiệm không chỉ với nhân dân của họ mà còn với cả phần còn lại của thế giới”, ông Lucas nói.
Đơn kiện tập thể nêu ra các biện pháp mà chính quyền Trung Quốc đã thực hiện để che giấu dịch bệnh virus corona trong giai đoạn đầu, bao gồm việc kiểm duyệt những bác sĩ đầu tiên tại Vũ Hán đưa ra cảnh báo về virus và Trung Quốc trì hoãn 17 ngày không thông báo cho thế giới về đặc tính dễ lây nhiễm từ người sang người của virus corona.
“Chính quyền Trung Quốc xuất phát từ lợi ích kinh tế của chính họ và xuất phát từ việc tìm cách bảo vệ vị thế quốc gia siêu cường, nên họ đã không báo cáo dịch bệnh virus corona cho thế giới một cách sớm nhất có thể”, đơn kiện tuyên bố.
Chính quyền Trung Quốc có thể phải bồi thường hàng nghìn tỷ USD
Ông Alters cho biết ông dự đoán rằng hàng trăm triệu người Mỹ bị ảnh hưởng sức khỏe và kinh tế do dịch bệnh virus corona cuối cùng sẽ tham gia vào đơn kiện tập thể này. Giá trị vật chất mà chính quyền Trung Quốc phải bồi thường cho người dân và doanh nghiệp Mỹ có thể lên tới hàng nghìn tỷ USD, ông Alters nói.
Các quốc gia có chủ quyền như Trung Quốc thông thường được hưởng quyền miễn trừ trong các vấn đề trách nhiệm pháp lý, nhưng những người soạn thảo đơn kiện tập thể lập luận rằng các tòa án liên bang Mỹ có quyền tài phán trong vấn đề này vì Đạo luật Miễn trừ Chủ quyền Nước ngoài không áp dụng với các hoạt động thương mại.
“Trung Quốc có tài sản lớn tại Mỹ. Nếu Trung Quốc liều lĩnh hoặc bất cẩn đối với sức khỏe của công dân chúng ta, tôi tin rằng tòa án và chính phủ của chúng ta sẽ buộc họ phải chịu trách nhiệm theo luật Mỹ và chúng ta sẽ thi hành án đối với tài sản và doanh nghiệp của họ trên đất Mỹ”, ông Alters cho biết.
“Có nhiều cách để có thể thúc đẩy tiến trình kiện tụng này và một trong những cách đó là gây áp lực lên lợi ích kinh doanh của Trung Quốc tại Mỹ”, ông Alters nói thêm.
Theo Daily Caller, công ty Luật Berman đã nhận được hàng nghìn cuộc gọi của người dân Mỹ yêu cầu được bổ sung vào danh sách tham gia đơn kiện tập thể yêu cầu chính quyền Trung Quốc bồi thường. Ông Alters kêu gọi bất kỳ người Mỹ nào đã bị nhiễm virus corona hoặc bị ảnh hưởng về mặt kinh tế do dịch bệnh này hãy tham gia vào đơn kiện tập thể này bằng cách truy cập vào trang web DemandChinaPay.org.
“Càng nhiều người Mỹ tham gia vào đơn kiện này, đơn kiện càng có sức nặng hơn”, ông Alters nói.
Xuân Thành