Thượng viện Mỹ hôm thứ Năm (25/6) đã phê chuẩn một dự luật cho phép chính quyền Mỹ tăng cường xử phạt các cá nhân xâm phạm nền tự trị và dân chủ của đặc khu Hồng Kông.
Được giới thiệu bởi Thượng nghị sĩ Chris Van Hollen, Đạo luật Tự trị Hồng Kông đã được nhất trí thông qua tại Thượng viện, theo tờ Bưu Điện Nam Hoa buổi sáng (SCMP).
Dự luật này là một phản ứng đối với các động thái của Bắc Kinh nhằm áp luật an ninh quốc gia mới đối với Hồng Kông hồi cuối tháng 5, một động thái mà các nhà phê bình lo ngại sẽ cấm đoán tất cả các tiếng nói đối lập trong thành phố, và về cơ bản sẽ chấm dứt nền dân chủ Hồng Kông. Bắc Kinh vẫn chưa công bố nội dung đầy đủ của dự luật, dự kiến sẽ được phát hành vào ngày 30/6 tới.
Bên cạnh các biện pháp trừng phạt đối với các cá nhân, Đạo luật Tự trị Hồng Kông sẽ yêu cầu áp lệnh trừng phạt đối với bất kỳ tổ chức tài chính nước ngoài nào chủ động thực hiện “các giao dịch quy mô lớn” – theo tiêu chí của Bộ Ngân khố Hoa Kỳ – với các cá nhân được chỉ định.
Hãng tin Reuters cho hay, biện pháp này cũng bao gồm các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với các ngân hàng làm ăn với bất kỳ cá nhân nào bị phát hiện ủng hộ hành vi kìm kẹp và tước đoạt quyền tự trị của đặc khu này, và có thể ngăn chặn các cá nhân đó làm ăn với các đối tác Mỹ và hạn chế quyền tiếp cận các giao dịch bằng đồng đô la Mỹ.
Tại Thượng viện, Thượng nghị sĩ Chris Van Hollen, người tiên phong đệ trình dự luật này, nói rằng dự luật này sẽ gửi một thông điệp rõ ràng tới Bắc Kinh, rằng sẽ có hậu quả nếu nó xúc tiến việc xâm phạm quyền tự trị của Hồng Kông.
Dự luật đã được Thượng viện phê chuẩn nhanh chóng, chỉ hơn một tháng kể từ sau khi được đưa ra vào cuối tháng Năm, thời điểm Bắc Kinh thông qua luật an ninh Hồng Kông.
“Đây có thể là cơ hội cuối cùng của chúng tôi để giữ chân Bắc Kinh trước khi họ phá hủy chút tự do cuối cùng còn sót lại của thành phố”, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Josh Hawley nói.
Để dự luật này trở thành luật, nó phải được thông qua Hạ viện và sau đó được ký ban hành bởi Tổng thống Trump.
Song song với đó, Thượng viện cũng đã thông qua một nghị quyết, được giới thiệu bởi Thượng nghị sĩ Hawley, lên án luật an ninh Hồng Kông mới.
“Việc Thượng viện xúc tiến rất nhanh dự luật này phản ánh việc Quốc hội Trung Quốc đang thúc đẩy rất rất nhanh để thông qua Luật An ninh Quốc gia, cả về thủ tục lẫn tốc độ”, ông Kurt Tong, cựu tổng lãnh sự Mỹ tại Hồng Kông và Macau nhận định.
Dự luật Hồng Kông mới có gì khác biệt?
Dự luật vừa được Thượng viện thông qua xuất hiện 7 tháng sau khi Tổng thống Trump ký ban hành Đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hồng Kông. Khác với đạo luật trước đó, theo dự luật mới các lệnh trừng phạt sẽ “mang tính bắt buộc”.
Phát biểu tại Thượng viện hôm thứ Năm (25/5) trước khi thông qua dự luật mới, Thượng nghị sĩ Van Hollen cho rằng tuy chính quyền Trump đã có thẩm quyền trừng phạt các thực thể Trung Quốc theo đạo luật trước đó, nhưng Nghị viện vẫn cần tạo áp lực để thúc đẩy chính quyền hành động quyết liệt hơn.
Tờ SCMP bình luận, tuy rằng hồi cuối tháng 5 Ngoại trưởng Pompeo đã bắt đầu dỡ bỏ các đặc quyền thương mại của Hồng Kông khi tuyên bố đặc khu này không còn đủ tự chủ trước Trung Quốc, nhưng chính quyền Trump vẫn chưa công bố bất kỳ hành động trừng phạt nào đối với thực thể Trung Quốc (cá nhân hoặc tổ chức).
“Dù đã có một số tuyên bố từ Ngoại trưởng [Pompeo], nhưng chính quyền này vẫn chưa có hành động gì [đáng kể]”, ông Van Hollen nói, đồng thời kêu gọi Hạ viện thông qua dự luật mới để tổng thống Trump ký ban hành, nhằm nhanh chóng thực hiện “các lệnh trừng phạt mở rộng”.