- Xuân Thành
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đang có mặt tại Cộng hòa Czech, hôm thứ Tư (12/8) cho biết sức mạnh kinh tế toàn cầu của Trung Quốc làm cho quốc gia cộng sản này, theo một vài cách nào đó, trở thành một đối thủ khó đối phó hơn Liên Xô trong Chiến tranh Lạnh.
Ông Pompeo đã kêu gọi các quốc gia châu Âu hãy cùng tập hợp chống lại Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh rằng ĐCSTQ đã đang sử dụng đòn bẩy sức mạnh kinh tế của nó để gây ảnh hưởng khắp thế giới.
Theo Reuters, trong bài phát biểu trước Thượng viện Czech, ông Pompeo cho hay: “Những gì đang diễn ra hiện nay không phải là Chiến tranh Lạnh 2.0. Thách thức của việc phản kháng mối đe dọa do ĐCSTQ đặt ra, theo một vài cách nào đó, là khó khăn hơn nhiều”.
“ĐCSTQ đã xâm nhập sâu, đan xen vào nền kinh tế, chính trị và xã hội của chúng ta theo những cách thức mà Liên Xô chưa bao giờ làm được”, ông Pompeo nói.
Thuật ngữ Chiến tranh Lạnh 2.0 bắt đầu xuất hiện sau khi Đại sứ Trung Quốc tại London tháng trước lên tiếng cảnh báo rằng Mỹ đang lựa chọn một cuộc chiến với Trung Quốc trước thềm cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng Mười Một.
Mối quan hệ Mỹ – Trung đã xấu đi nhanh chóng trong năm nay về hàng loạt các vấn đề, bao gồm cách Bắc Kinh xử lý đại dịch virus corona; nhà sản xuất thiết bị viễn thông Trung Quốc, Huawei; các yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc tại Biển Đông; Bắc Kinh bóp nghẹt tự do, dân chủ tại Hồng Kông; cùng nhiều vấn đề gai góc khác.
Chuyến công du Cộng hòa Czech của ông Pompeo lần này là điểm dừng chân đầu tiên của Ngoại trưởng Mỹ trong hành trình khắp khu vực để thảo luận với các quốc gia châu Âu về an ninh mạng trực tuyến và an ninh năng lượng.
Ông Pompeo đã nhân dịp này để dấy lên ảnh hưởng của Nga và Trung Quốc, đồng thời tán dương các quan chức Cộng hòa Czech đã nỗ lực thách thức Bắc Kinh trong năm qua.
Ông Pompeo nhắc lại những nỗ lực của Cộng hòa Czech nhằm thiết lập các tiêu chuẩn an ninh cho việc phát triển mạng viễn thông 5G sau khi một nhóm giám sát của chính phủ đã cảnh báo về rủi ro khi sử dụng thiết bị do Huawei Trung Quốc sản xuất.
Trong tháng Năm, Ngoại trưởng Pompeo và Thủ tướng Czech Andrej Babis đã ký một tuyên bố về an ninh 5G, nhưng sau đó quốc gia Trung Âu này đã không đưa ra quyết định dứt khoát trong việc cấm công nghệ Huawei. Theo Reuters, Tổng thống Czech Milos Zeman vẫn đang thúc đẩy mối quan hệ gần gũi hơn với Trung Quốc.
Ông Pompeo nói rằng một số quốc gia châu Âu sẽ cần thêm thời gian để thức tỉnh trước mối đe dọa từ Trung Quốc, nhưng hiện tại đã có động lực tích cực.
“Thời thế đã thay đổi (tại Mỹ), đúng như tôi thấy nó cũng đã thay đổi tại châu Âu. Phương Tây đang chiến thắng, đừng để bất cứ ai nói với các bạn về sự suy yếu của phương Tây”, ông Pompeo nhấn mạnh.
“Chúng ta có bổn phận phải nói rõ ràng và thẳng thắn với nhân dân ta và không chút sợ hãi. Chúng ta phải đương đầu với những vấn đề phức tạp… và phải làm thế cùng nhau”, ông Pompeo nói.
Những phát biểu nêu trên của Ngoại trưởng Pompeo là đồng điệu với đánh giá của hai cựu quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ từ hơn một năm trước.
Theo Business Insider, trong một bản báo cáo nghiên cứu chiến lược công bố vào năm ngoái, ông Robert Work – cựu Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ và đồng nghiệp của ông tại Bộ Quốc phòng, ông Greg Grant đã lập luận rằng Trung Quốc có đủ cả ý chí và năng lực để sử dụng sức mạnh kinh tế và công nghệ tiên tiến nhằm gây tổn hại cho Mỹ, những điều mà Liên Xô trước đây đã không thể làm được.
“Liên Xô chưa bao giờ có thể cân bằng, lại càng không thể vượt qua được ưu thế công nghệ vượt trội của Mỹ. Song điều này có thể là không đúng với Trung Quốc”, báo cáo của hai ông Robert Work và Greg Grant cho hay.
Hai cựu quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ nhận định rằng Washington chưa từng phải đối mặt với một đối thủ nào có GDP chiếm hơn 40% GDP của Mỹ trong hơn một thế kỷ qua. Nhưng hiện nay, GDP của Trung Quốc là bằng khoảng 63% GDP của Mỹ, và Trung Quốc đặt mục tiêu trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới trong vòng một thập kỷ tới hoặc lâu hơn một chút.
Xuân Thành