Ngày 28/8 vừa qua, tỷ phú Elon Musk đã trình làng thiết bị đọc não người của công ty Neuralink. Nó là một con chip nhỏ, nhưng có thể đọc được rất nhiều tín hiệu từ não bộ.
Neuralink là công ty nghiên cứu và phát triển thiết bị cho phép não bộ trực tiếp tương tác với sức mạnh của máy tính, được thành lập bởi tỷ phú Elon Musk vào tháng 7/2016. Ban đầu, ông Musk cho biết Neuralink tập trung vào lĩnh vực y tế như khôi phục thị lực, tình trạng chân tay tê liệt, các vấn đề về mất trí nhớ… thông qua việc cấy chip vào não.
Sau này, ông nhận ra rằng công ty còn có thể làm được nhiều hơn thế, nên vị CEO của Tesla đã đặt ra mục tiêu “cộng sinh với trí tuệ nhân tạo (AI)”. Nói cách khác, ông có tham vọng tạo ra một hệ thống có thể giúp con người tải lên và tải xuống các ý tưởng, dữ liệu và thông tin bằng AI.
Trong buổi giới thiệu thông tin về Neuralink được tổ chức vào hôm 28/8 vừa qua, ông Musk đã mời các phóng viên tới chứng kiến những con chip có khả năng đọc sóng não người, nhưng được gắn thử nghiệm trên lợn. Cụ thể, ông đã giới thiệu khả năng của con chip Neuralink với chú lợn có tên Gertude. Chú lợn này đã được phẫu thuật để đưa chip Neuralink vào trong não, và mỗi khi nó thực hiện một hành động nào đó thì các tín hiệu được ghi nhận ở não sẽ được chuyển sang và hiển thị ở máy tính qua kết nối không dây.
Ông Elon Musk cho biết chú lợn Gertrude đã được gắn chip trong khoảng 2 tháng và vẫn sống khỏe mạnh. Ông Musk cho hay rằng một chú lợn khác cũng được gắn chip, sau đó bỏ chip ra và cũng không gặp vấn đề gì.
Video Elon Musk trình bày về thử nghiệm trên lợn:
Theo Neuralink, thiết kế con chip “Link 0.9” của họ giờ đây cũng có chút khác biệt, với kiểu dáng như một đồng xu, được gắn vào hộp sọ, thay vì gắn vào gần tai như thiết kế năm 2019.
Robot phẫu thuật V2 của Neuralink
Trong buổi ra mắt, ông Musk còn trình làng nguyên mẫu robot V2 – một hệ thống tự động giúp “may” 1024 bản điện cực siêu mỏng và rộng chỉ 5 micromet vào não người. Hiện tại hệ thống chỉ tác động tới bề mặt vỏ não nhưng công ty hy vọng có thể đưa thiết bị sâu hơn vào vùng chất xám để theo dõi các chức năng não vi tế hơn, ví dụ như vùng dưới đồi (hypothalamus).
Những điện cực này sẽ kết nối với con chip “Link 0.9” (23mm x 8mm) gắn vào một cái lỗ nhỏ khoan trên hộp sọ người dùng và thu thập dữ liệu mà các điện cực lấy được. Nó sẽ đo thân nhiệt, huyết áp và chuyển động của người đeo, giúp cảnh báo sớm về nguy cơ đột quỵ hoặc đau tim.
Ông Elon Musk miêu tả thiết bị của mình tựa như “một chiếc Fitbit đặt trong hộp sọ” với những dây dẫn rất nhỏ (Fitbit là thiết bị đeo tay cho phép theo dõi các chỉ số sức khỏe hằng ngày). Trên thực tế, phía Neuralink vẫn đang tiếp tục nghiên cứu để tìm ra kết nối không dây cho phép giảm bớt số lượng đường truyền dẫn.
Tương lai?
Kết thúc buổi ra mắt, ông Musk cho hay rằng đã làm việc với Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) và nhận được những quyết định quan trọng hồi tháng 7/2020. Hiện tại, Neuralink đang chuẩn bị thử nghiệm cài đặt thiết bị ở người, chờ quyết định phê duyệt và thêm vào những bài kiểm tra với độ an toàn cao hơn nữa.
Theo ông Musk, Neuralink sẽ giúp trị các chấn thương cột sống, chứng rối loạn phổ tự kỷ, rối loạn thần kinh, lo lắng, trầm cảm… và cho phép bạn kiểm soát các thiết bị điện tử bằng trí não của mình.
>> Vật liệu mới cho phép AI kết hợp với não người
Theo tờ Cnet, mặc dù màn thử nghiệm ấn tượng, tuy nhiên nó vẫn chưa cho thấy được các tiềm năng mà Neuralink hứa hẹn trước đó, như sử dụng máy tính để giao tiếp với não hay giải mã ý nghĩa thực sự của các tín hiệu – một điều cũng rất khó khăn mà Neuralink chưa hề nhắc tới hay thông báo họ đang đầu tư nghiên cứu.
“Giải mã thần kinh là vô cùng trọng yếu, một số phòng thí nghiệm khắp thế giới đang dành nhiều nhận lực để giải mã các thuật toán, dùng nhiều phương pháp thống kê và deep learning. Tôi chưa thấy điều đó ở Neuralink,” ông Bolu Ajiboye cho hay. Ông là phó giáo sư ngành kỹ thuật y sinh tại đại học Case Western Reserve và là nhà nghiên cứu chủ chốt tại BrainGate, nhưng không tham gia trong Neuralink.
Ông Elon Musk có nhiều tham vọng trong tương lai, như việc nâng cấp con chip Neuralink để có thể giúp con người giao tiếp hoàn toàn chỉ bằng suy nghĩ chứ không cần nói hay viết. Việc “ăn nói mạnh miệng” này của ông Musk, như thường lệ, đã gây ra nhiều xôn xao trong giới truyền thông.
Ông cho biết thiết bị của Neuralink sẽ “khá đắt” khi ra mắt lần đầu tiên, nhưng có thể giảm xuống còn “vài nghìn USD” trong tương lai gần. Ngoài ra, ông cũng thừa nhận rằng nhiều người cảm thấy mục tiêu của Neuralink có phần xa vời và nguy hiểm đối với con người.
“Neuralink đã tham gia cuộc đua này và ở trên một con ngựa phi nhanh, nhưng cũng có những thiết bị khác đang được phát triển,” ông Bolu Ajiboye cho biết.