- Lê Vy
Hai phóng viên được đặt dưới sự bảo vệ ngoại giao của Úc khi Canberra đàm phán với Bắc Kinh để cho phép các nhà báo rời khỏi Trung Quốc.
Theo Tạp chí Tài chính Úc (AFR), các ông Bill Birtles – phóng viên tại Bắc Kinh của Công ty Phát thanh Truyền hình Úc (ABC), và Michael Smith – phóng viên tại Thượng Hải cho AFR đã được các quan chức Trung Quốc cho biết vào thứ Năm tuần trước (3/9) rằng họ là những người “được chú ý” liên quan đến cuộc điều tra về Cheng Lei, nhân viên người Úc của đài truyền hình nhà nước CGTN đã bị bắt giữ hôm 14/8 tại Bắc Kinh.
Bảy nhân viên cảnh sát mặc sắc phục đã đến nhà của ông Birtles ở Bắc Kinh và ông Smith ở Thượng Hải đồng thời lúc 12:30 sáng thứ Năm tuần trước, theo AFR. Các nhà báo cũng được nhân viên cảnh sát Trung Quốc thông báo rằng họ bị cấm xuất cảnh.
Sau đó, hai phóng viên Úc đã được đặt dưới sự bảo trợ ngoại giao của Úc trong khi Canberra tích cực đàm phán với Bắc Kinh để cho phép các nhà báo rời Trung Quốc, AFR đưa tin.
Cuối cùng, hai nhà báo Úc đã được đồng ý cho về nước sau khi họ bị Bộ An ninh Nội địa Trung Quốc thẩm vấn riêng trong khoảng 1 giờ.
Cả hai phóng viên đã bay khỏi Trung Quốc vào đêm thứ Hai (7/9) và đến Sydney vào sáng thứ Ba (8/9) giờ địa phương.
Ông Birtles nói với các phóng viên tại sân bay Sydney rằng ông “rất thất vọng” khi phải rời đi trong hoàn cảnh đó.
“Thật nhẹ nhõm khi được trở lại một đất nước có pháp quyền thực sự,” ông nói, cho biết sự việc xảy ra giống như “một cơn lốc” và hoàn toàn “không phải là một trải nghiệm tốt đối với tôi.”
Trong khi đó, ông Smith nói với tờ báo của mình rằng việc cảnh sát Trung Quốc đến nhà ông vào đêm muộn là “đáng sợ và không cần thiết,” nó cho thấy “áp lực mà tất cả các nhà báo nước ngoài đang phải chịu ở Trung Quốc lúc này.”
Ông Smith cũng nói tại sân bay rằng ông cảm thấy bị đe dọa “một chút” khi ở Trung Quốc, đồng thời bày tỏ sự nhẹ nhõm khi được trở lại Úc.
Trong buổi họp báo thường kỳ vào hôm nay 8/9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết cô Cheng Lei, quốc tịch Úc, phóng viên của đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CGTN đã bị bắt giữ vào tháng trước vì nghi ngờ đã “thực hiện các hoạt động tội phạm gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia của Trung Quốc.”
“Do đó, các biện pháp bắt buộc đã được thực hiện và cơ quan có thẩm quyền liên quan đang tiến hành điều tra,” ông Triệu nói, cho biết thêm rằng “các quyền và lợi ích hợp pháp của cô Cheng được đảm bảo đầy đủ.”
Chính phủ Úc trước đó đã cảnh báo đài ABC rút nhân viên của mình khỏi Trung Quốc trước khi các phóng viên bị nhà chức trách Trung Quốc thẩm vấn.
Vụ việc mới nhất xảy ra trong bối cảnh quan hệ giữa Úc và Trung Quốc đang xấu đi sau khi Canberra kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc của đại dịch COVID-19. Cả hai bên kể từ đó đã đưa ra các biện pháp hạn chế thương mại ‘ăn miếng trả miếng’ lẫn nhau.
Lê Vy (t/h)