- Lê Tiểu Quỳ
Phiên bản người thật của bộ phim điện ảnh Hoa Mộc Lan (MuLan) của Disney liên tiếp gặp sóng gió, trước đó trong thời gian sản xuất phim, do diễn viên chính Lưu Diệc Phi ủng hộ cảnh sát Hồng Kông đàn áp phong trào biểu tình phản đối dự luật dẫn độ, nên đã khiến cho công chúng và các tổ chức nhân quyền tẩy chay, gần đây sau khi công chiếu, bộ phim này lại gây nhiều tranh cãi khi cuối bộ phim có ghi lời cảm ơn đến “Cục Công an thành phố Turpan”. Mới đây, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên lại công khai nói Lưu Diệc Phi “thực sự là con cái của Trung Hoa”, phát ngôn này cũng khiến cho thân phận người Mỹ gốc Hoa của cô tiếp tục trở thành điểm chú ý của dư luận.
Triệu Lập Kiên khen diễn viên quốc tịch Mỹ gốc Hoa Lưu Diệc Phi khiến dư luận bùng nổ
Bộ phim điện ảnh người thật Hoa Mộc Lan được công chiếu tại Trung Quốc Đại Lục hôm 11/9, trong cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên đã nói trong buổi họp báo thường kỳ rằng, Hoa Mộc Lan là nữ anh hùng thời Trung Quốc cổ đại, ở Trung Quốc ai cũng biết đến câu chuyện Mộc Lan thay cha tòng quân, nhiều lần được diễn thành phim trên màn ảnh, và được sự chào đón của khán giả toàn thế giới.
Ông Triệu Lập Kiên chỉ ra, bộ phim này cảm ơn cơ quan chức năng tại khu vực Tân Cương tạo điều kiện thuận lợi cho đoàn làm phim, đây là việc quá đỗi bình thường, còn Lưu Diệc từng phát biểu ngôn luận ủng hộ cảnh sát Hồng Kông, “Cô là mẫu hình tốt. Tôi cảm thấy cô là Hoa Mộc Lan đương đại.” Ông Triệu còn nói Lưu Diệc Phi “thực sự là con cái của Trung Hoa”.
Ông Triệu Lập Kiên nhấn mạnh, vấn đề Tân Cương, Hồng Kông thuộc về vấn đề nội bộ của Trung Quốc, sự tẩy chay của tổ chức nhân quyền là “phát biểu những ngôn luận không thực tế liên quan đến vấn đề Trung Quốc, tràn đầy những lời nói dối và thiên kiến, cơ bản không đáng kể, cũng không đáng phản bác lại.”
Những lời này của ông Triệu Lập Kiên đã lập tức khiến dư luận xôn xao.
Không ít cư dân mạng Trung Quốc liên tiếp nói: “Khen nhầm rồi, người ta là con gái Mỹ.”, “Chả trách những quan chức cấp cao của Trung Quốc đều đưa con cái mình đến Mỹ, thì ra con cái thực sự của Trung Hoa lại chính là người quốc tịch Mỹ.”, “Thật nực cười, họ yêu nước đến vậy thì nên đổi hộ chiếu mới đúng. Đồng thời có một nghi vấn, người nhà họ Triệu di dân ra nước ngoài vì sao lại sợ quốc gia của chính mình?”
Cũng có cư dân mạng đặt nghi vấn, “Có ai có thể giải thích một chút ‘con cái Trung Hoa thực sự’ và “con cái Trung Hoa’ khác nhau thế nào? Cảm giác thấy ý của người phát ngôn là người gốc Hoa quốc tịch nước ngoài yêu nước, là ‘con cái của Trung Hoa thực sự’, còn những người yêu nước quốc tịch Trung Quốc là ‘con cái Trung Hoa bình thường’, không biết lý giải thế này có đúng hay không.”
Có cư dân mạng nói thẳng, “Đọc Tuyên ngôn cộng sản do người Đức viết, hát Quốc tế ca do người Pháp làm, thề trước là cờ búa liềm do người Nga làm, tiêu lượng lớn tiền Đô la Mỹ, gửi tiền trong ngân hàng Thụy Sĩ, đưa con cái du học nước phương Tây, sau đó nói một cách không chút liêm sỉ rằng bản thân đại biểu cho dân tộc Trung Hoa, có mắc ói hay không chứ?”, “Triệu Lập Kiên đang nói, hiện tại người dân trong tường (chỉ người dân Đại Lục), là con cái Trung Hoa giả, chỉ có người Mỹ gốc Hoa mới thực sự là con cái của Trung Hoa sao?”, “Muốn trở thành con cái Trung Hoa thực sự, trước tiên cần phải trở thành người Mỹ.”, “Con cái Trung Hoa thực sự: tâm hướng về tổ quốc, nhưng lại có hộ chiếu nước ngoài.”
Có cư dân mạng viết, “Lưu Diệc Phi đúng thật là đen đủi, … Đồ đần độn này không còn việc gì làm nên tìm chuyện để làm, châm lửa đốt Lưu Diệc Phi, không nói thì sẽ bị bứt rứt?”, “Liệu có phải con cái Trung Hoa hiện nay cần Bộ Ngoại giao chứng nhận?”
Còn có cư dân mạng nói thẳng, “Tôi là con cái Trung Hoa, tổ quốc tôi có 5000 năm lịch sử. Tôi không thừa nhận chính quyền độc đảng chuyên chính 70 năm lịch sử này.”
Lượng vé ngày đầu công chiếu Hoa Mộc Lan ảm đạm, Douban đánh giá “phim tệ nhất trong lịch sử”
Theo Reuters trích dẫn 4 nguồn tin cho biết, truyền thông của ĐCSTQ đã nhận được chỉ lệnh không được đưa tin về phim Hoa Mộc Lan, nguyên nhân có lẽ là bộ phim này gây quá nhiều tranh cãi trên quốc tế. Nếu tìm kiếm trên Sina, hơn một nửa thông tin liên quan đến Hoa Mộc Lan gần đây đến từ các tài khoản WeChat có tính giải trí, ít thấy thông tin liên quan trên truyền thông tin tức.
Theo thống kê của trang web phòng vé Mao Yan, đến 9 giờ tối ngày 11/9, doanh thu vé bán được của bộ phim này chỉ đạt 48 triệu nhân dân tệ, Mao Yan dự đoán doanh thu tại Trung Quốc Đại Lục của phim Hoa Mộc Lan cuối cùng có thể đạt 291 triệu nhân dân tệ, nhưng bộ phim Tenet – một bộ phim khác của Hollywood được công chiếu cùng thời điểm với Hoa Mộc Lan, lại có doanh thu dự kiến hơn, lên đến 400 triệu nhân dân tệ.
Hiện tại, Hoa Mộc Lan chỉ giành được đánh giá 4,8/10 điểm, cách xa rất nhiều so với phiên bản phim hoạt hình 7,8/10 điểm được sản xuất năm 1998, thậm chí có cư dân mạng trên Douban nói thẳng, bộ phim này là bộ phim “Hoa Mộc Lan tệ nhất trong lịch sử”, “đây chắc chắn không phải là bộ phim Hoa Mộc Lan mà chúng ta muốn xem.”
Cũng có giáo sư Học viện Điện ảnh Bắc Kinh cho biết, kỷ lục doanh thu phòng vé của Hoa Mộc Lan khiến người ta thất vọng không phải là điều bất ngờ, bởi vì nó chưa thể miêu tả một cách chính xác câu chuyện của Trung Quốc, và thiếu tính hấp dẫn.
Điều khiến ngoại giới để ý đến là, Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mỹ Josh Hawley, người luôn chỉ trích Trung Quốc, đã viết thư cho Giám đốc điều hành Disney Bob Chapek, lên án công ty này trong thời gian sản xuất Hoa Mộc Lan, “đã che đậy hành vi diệt chủng đối với người Duy Ngô Nhĩ và người dân tộc thiểu số khác ở Tân Cương của ĐCSTQ”, “quyết định đặt lợi ích lên trên nguyên tắc, phớt lờ hành vi diệt chủng và các hành vi tàn bạo khác của ĐCSTQ, thậm chí đóng vai trò đồng lõa cùng ĐCSTQ, là sự sỉ nhục đối với giá trị quan của Mỹ.”
Gần đây, 19 nghị sĩ lưỡng đảng Quốc hội Mỹ đã gửi thư cho CEO của Disney là ông Bob Chapek, yêu cầu Disney giải thích mối quan hệ với cơ quan an ninh Tân Cương và cơ quan tuyên truyền chính trị Tân Cương khi chế tác bộ phim Hoa Mộc Lan. Trong thư công khai còn đưa ra 10 nghi vấn với Disney, bao gồm việc biết rõ chính quyền Tân Cương liên quan đến đàn áp người dân tộc thiểu số, mà vẫn lựa chọn quay phim ở đó. Hiện nay, Disney chưa đưa ra hồi đáp nào về thư công khai của các nghị sĩ Quốc hội Mỹ.
Lê Tiểu Quỳ