Những nghiên cứu mới được thực hiện trong phòng thí nghiệm cho thấy virus corona vẫn còn ẩn chứa rất nhiều điều bí ẩn đối với các nhà khoa học.
Một nhóm nghiên cứu tại Hungary đã tác động lên virus corona bằng một chiếc kim nhỏ để đo xem nó có thể chịu bao nhiêu lực trước khi nổ tung như một quả bóng bay. Tuy nhiên, điều đó đã không xảy ra.
Virion bản địa của virus corona, một hạt virus hoàn chỉnh, chỉ rộng khoảng 80 nanomet, trong khi đầu kim thì nhỏ hơn nhiều. Mũi kim chạy từ phần đầu đến phần cuối của virus. Virion bị nghiền nát, nhưng sau đó ngay lập tức bật trở lại hình dạng cũ khi không còn sự tác động của chiếc kim. Các nhà nghiên cứu đã lặp lại thí nghiệm này 100 lần và virion vẫn gần như nguyên vẹn.
“Nó phục hồi một cách đáng ngạc nhiên,” nhóm nghiên cứu do Tiến sĩ Miklos Kellermayer thuộc Đại học Semmelweis (Budapest, Hungary) dẫn đầu cho biết trong một bài báo đăng trên trang biorxiv.org.
Chủng virus corona mới đã và đang không ngừng khiến các nhà khoa học ngạc nhiên với cấu trúc độc đáo của nó. Nhóm nghiên cứu của Tiến sĩ Kellermayer đã nắm bắt được cách thức hoạt động của virus khi nó còn sống. Họ đặt các hạt virus lên một khay được phủ một lớp vật liệu liên kết sinh học. Vật liệu này có thể cố định virus tại vị trí. Dưới kính hiển vi lực nguyên tử phát ra tia laze, các nhà khoa học đã dùng kim chọc dò virus để xem nó phản ứng với các kích thích khác nhau như thế nào.
Thông thường, các virus thường trở nên dễ bị tổn thương sau khi rời khỏi vật chủ. Nhưng theo một số nghiên cứu, virus corona có thể tồn tại ở trên một số bề mặt vài ngày, cũng không rõ bằng cách nào mà chúng tồn tại được trước các thay đổi do môi trường gây ra.
>> Chuyên gia: Dù có vắc-xin COVID-19 cũng còn rất nhiều vấn đề nan giải
Nhóm nghiên cứu Hungary nhận thấy lớp vỏ ngoài của virus hầu như không tạo ra bất kỳ lực cản nào khi đầu kim tiếp xúc trên bề mặt. Khi mũi kim đi xa hơn, lực kháng đạt đến đỉnh điểm và sau đó nhanh chóng giảm xuống gần như bằng không.
Dữ liệu thử nghiệm của họ cho thấy virus corona có thể là loại virus có khả năng đàn hồi vật lý tốt nhất mà con người từng biết cho đến nay, và sự biến dạng lặp đi lặp lại dường như không ảnh hưởng đến cấu trúc tổng thể và những yếu tố bên trong virus.
“Các đặc tính cơ học và khả năng tự phục hồi của nó có thể đảm bảo cho sự thích nghi với nhiều hoàn cảnh môi trường khác nhau,” Tiến sĩ Kellermayer và các đồng nghiệp cho hay.
Theo Tiến sĩ Kellermayer, có 61 chiếc gai protein trên mẫu vật của họ. Nhóm nghiên cứu chia sẻ rằng điều này cho thấy sự biến đổi của cấu trúc virus có thể lớn hơn chúng ta tưởng tượng.
Họ dùng kim chọc vào các gai protein này và thấy chúng đung đưa nhanh với tần số cao. Một số loại máy ảnh có thể chụp hơn 300 bức ảnh/giây nhưng vẫn chỉ có thể thu được hình ảnh không rõ nét về chuyển động của các gai. Ngoài ra, những chuyển động tốc độ cao như vậy có thể giúp virus dễ dàng tìm thấy và bám vào tế bào vật chủ hơn.
Trước đó, một nghiên cứu của các nhà khoa học Pháp vào tháng 4/2020 phát hiện ra rằng virus có thể tái tạo trong tế bào động vật sau khi tiếp xúc với nhiệt độ 60 độ C trong 1 giờ. Các đợt bùng phát dịch bệnh lớn tại một số quốc gia trong mùa hè ở Bắc bán cầu cũng cho thấy nhiệt độ cao không làm chậm sự lây lan của đại dịch.
Để kiểm chứng điều này, ông Kellermayer và các đồng nghiệp đã làm nóng hạt virus lên 90 độ C trong 10 phút và nhận thấy rằng “bề ngoài của chúng chỉ bị thay đổi một chút.” Một số gai protein đã bong ra dưới sức nóng như thiêu đốt, tuy nhiên, cấu trúc tổng thể của nó thì vẫn còn nguyên vẹn.
Các nhà nghiên cứu cho biết: “Virion của virus corona cho thấy khả năng chịu nhiệt một cách đáng kinh ngạc, điều này có thể liên quan đến tính ổn định trên bề mặt của chúng.”