- Craig Shirley
Ngày 29/9, chưa đầy 5 tuần trước ngày bầu cử Tổng thống Mỹ, hai ứng viên Trump và Biden sẽ có cuộc tranh luận đối mặt trực tiếp đầu tiên. Tầm quan trọng của cuộc tranh luận này đối với cuộc tổng tuyển cử là không thể nghi ngờ.
(Nguồn ảnh: Ron Adar/ Shutterstock).
Gần đây, nhà sử học và tác giả của cuốn tự truyện về Tổng thống Reagan là ông Craig Shirley đã có bài bình luận trên tờ Washington Times, cho rằng ông Trump sẽ “huỷ diệt” ông Biden trong cuộc tranh luận này, giống như cuộc tranh luận giữa ông Reagan và ông Carter 40 năm trước đã đặt nền tảng cho chiến thắng của ông Reagan.
Dưới đây là bài bình luận của tác giả:
Năm nay là một năm đáng lo ngại, đâu đâu cũng thấy những điều tồi tệ không ngừng xảy ra. Có người nghĩ rằng giống như năm 1980 của 40 năm trước, chúng ta đang trải qua một cuộc bầu cử mang tính lịch sử.
Nhưng hiện nay, đất nước chúng ta đang chìm trong khủng hoảng và nguy cơ cao. Cũng tương tự năm 1980, hiện nay ứng cử viên Đảng Cộng hòa Donald Trump gặp bất lợi trong cuộc đối đầu với ứng cử viên Đảng Dân chủ Joe Biden. Giống như năm 1980, giới truyền thông tâng bốc rằng ông Jimmy Carter sẽ đánh bại ông Ronald Reagan, do vậy những tay gõ phím trong tòa soạn hy vọng rằng ông Biden sẽ đánh bại ông Trump trong cuộc bầu cử ngày 3/11/2020. Thật đáng kinh ngạc, các chuyên gia đôi khi cũng mắc sai lầm bởi ông Reagan đã đập tan hy vọng của ông Carter trong cuộc tranh luận đầu tiên và duy nhất vào ngày 28/10/1980.
Ông Carter đã tham gia tranh luận, và nói cho công bằng thì ông có mọi lý do để tin bản thân đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử. Ông ấy đã áp đảo trong các cuộc thăm dò, trong khi ông Reagan chỉ là tay chính trị nghiệp dư, nhưng 4 năm trước đã suýt đánh bại ông Gerald Ford trở thành ứng cử viên của Đảng Cộng hòa. Theo truyền thống, người Mỹ không thích bãi chức vị tổng thống đương nhiệm. Hồi đó, hầu hết giới truyền thông cho rằng ông Reagan là một trò đùa, vì vậy có lẽ ý tưởng cho rằng ông Carter có thể đánh bại áp đảo ông Reagan cũng là dễ hiểu.
Tuy nhiên, trong 90 phút tranh luận, ông Reagan đã phá hủy hoàn toàn kỷ lục của ông Carter.
Khi ông Carter nói về việc ông ấy có được khuyến nghị về vũ khí hạt nhân từ cô con gái 12 tuổi Amy, ông Reagan đã thuyết phục người Mỹ rằng 4 năm cầm quyền của ông Carter sẽ gây thất vọng và ông có thể dẫn dắt Mỹ trên con đường tốt đẹp hơn. Biện luận của ông Reagan đã thuyết phục các cử tri rằng ông là người có vai trò mạnh mẽ trong cuộc tổng tuyển cử và giành được sự ủng hộ của cử tri cả hai phe. Thuật ngữ “Reagan Dân chủ” bắt đầu được sử dụng vào năm 1980.
Thời điểm đó, người Mỹ đã trải qua 4 năm lạm phát, giá dầu leo thang và xu thế cạnh tranh từ Liên Xô; trong khi ông Carter cho cử tri biết rằng mọi thứ sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn và nguyên liệu sẽ khan hiếm hơn. Còn ông Reagan trái lại đã cho cử tri thấy những ấn tượng đầy triển vọng. Thời điểm đó, cuộc tranh luận gay cấn đặc biệt này đã lập kỷ lục về tỉ lệ theo dõi, đến nay vẫn xếp thứ hai với 80 triệu lượt người xem. So với thành tích tệ hại của đội ông Carter, đội ngũ của ông Reagan đã hoạt động rất tốt trong việc đáp ứng kỳ vọng của cử tri.
Kết quả đã rõ. Sau cuộc tranh luận, ngay lập tức cuộc thăm dò cho thấy ông Reagan dẫn trước ông Carter 3 điểm. Một tuần sau ông Reagan được bầu làm Tổng thống với chiến thắng mang tính áp đảo.
Ông Trump hiện đang đối mặt với tình huống tương tự, ông ấy đã bị tụt lại trong nhiều cuộc thăm dò quốc gia (thành thật mà nói, các cuộc thăm dò ngày nay không có nhiều ý nghĩa), và dường như trong mắt một số chuyên gia thì chiến thắng áp đảo của ông Biden là một kết luận đã định.
Giống như ông Reagan, ông Trump có cơ hội lấy lại hình ảnh qua tranh luận. Ông có thể khiến ông Biden trở thành giống như đã không chuẩn bị tốt cho cuộc tranh luận. Ông Biden có hồ sơ chính trị dài gần nửa thế kỷ, điều này đã cung cấp cho ông Trump đủ “đạn dược” để đánh bại đối thủ của mình trong ba cuộc tranh luận.
Rõ ràng là đội của ông Biden và các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ đang lo lắng về điều này. Thử nghĩ xem, tại sao ông Biden lại ở dưới tầng hầm lâu như vậy? Tại sao cách đây vài tuần bà Pelosi (Chủ tịch Hạ viện) đã nói rằng bà ấy nghĩ rằng không cần phải tranh luận?
Rõ ràng màn trình trình diễn tranh luận mạnh mẽ hoàn toàn có thể mang lại lợi thế cho ông Trump trong giai đoạn cuối của cuộc bầu cử. Điều này 40 năm trước đã diễn ra với ông Reagan, và ngày nay hoàn toàn có thể tái diễn một lần nữa. Chỉ một cuộc tranh luận cũng đủ giúp ông Reagan đạt được chiến thắng vô tiền khoáng hậu. Nếu ông Trump sử dụng chuẩn xác những lá bài thì ông ấy sẽ có ba cơ hội để kiểm soát cuộc tranh luận, sẽ cho người Mỹ thấy bộ mặt thật của một chính trị gia chuyên nghiệp lạc lõng với thực tế.
Cuộc tranh luận năm 1980 là cuộc tranh luận về tương lai, ông Reagan đã thắng cuộc tranh luận này và giành được tương lai của Đảng Cộng hòa. Cuộc tranh luận năm 2020 cũng liên quan đến tương lai, và ông Trump cũng có cơ hội thắng trong cuộc tranh luận này.
Craig Shirley
(Về tác giả: Craig Shirley là sử gia tổng thống, đã viết tiểu sử ông Ronald Reagan, là tác giả của 5 cuốn sách về Tổng thống Reagan. Ông từng giảng dạy tại Đại học Virginia và thường thuyết trình tại Thư viện Tổng thống Reagan.)