- Gia Huy
Theo các nhà phân tích quân sự, việc Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper bị sa thải khiến Bắc Kinh lo ngại sẽ làm gia tăng nguy cơ xảy ra xung đột bất ngờ cũng như khả năng Lầu Năm Góc có hành động cứng rắn hơn đối với Bắc Kinh.
Việc bổ nhiệm ông Christopher Miller làm quyền Bộ trưởng Quốc phòng mới đã khiến Bắc Kinh lo ngại.
Chuyên gia quân sự ở Bắc Kinh Zhou Chenming nhận xét ông Miller có kinh nghiệm đáng kể về các lực lượng đặc nhiệm. Ông đã tham gia và trở thành chỉ huy lực lượng đặc biệt Mỹ, chuyên thực hiện các cuộc tấn công bất ngờ và các hoạt động mạo hiểm.
Ông Zhou cho biết Trung Quốc lo ngại về “những hành động mạo hiểm quân sự có thể xảy ra” khi Hoa Kỳ tiếp tục tăng cường quan hệ an ninh với Đài Loan và các bên tranh chấp khác tại Biển Đông. Những động thái này khiến Bắc Kinh bất mãn.
Ông Zhou nói rằng ông Esper “ổn định” và có thể giao tiếp, trong khi kinh nghiệm của ông Miller trong lực lượng đặc biệt có thể khiến ông này sẽ mạnh tay hơn với các hành động quyết liệt chống Trung Quốc.
Ông Miller, 55 tuổi, tốt nghiệp Đại học George Washington và có cả bằng của Đại học Chiến tranh Hải quân và Đại học Chiến tranh Lục quân. Ông phục vụ trong quân đội từ năm 1983 đến 2014. Gần đây nhất, ông giữ chức phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng phụ trách các hoạt động đặc biệt và chống khủng bố.
Theo tiểu sử chính thức của Trung tâm Chống khủng bố Quốc gia, ông cũng tham gia các hoạt động chiến đấu tại Afghanistan vào năm 2001 và chiến tranh Iraq lần thứ hai vào năm 2003.
Cuối tháng trước, chỉ vài ngày trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, các quan chức quốc phòng Trung Quốc và Hoa Kỳ đã đồng ý đẩy nhanh đàm phán nhằm tránh xảy ra một cuộc khủng hoảng quân sự. Trong cuộc họp đầu tiên của Nhóm Công tác Liên lạc về Khủng hoảng, Lầu Năm Góc đã phủ nhận tin đồn rằng chính quyền TT Trump có thể phát động một cuộc tấn công vào các đảo nhân tạo của Trung Quốc tại Biển Đông.
Hôm thứ Hai (9/10), lính thủy đánh bộ Mỹ bắt đầu một chương trình huấn luyện kéo dài bốn tuần tại Đài Loan. Bộ tư lệnh Hải quân Đài Loan miêu tả đây là “hoạt động huấn luyện hợp tác và trao đổi quân sự định kỳ Đài Loan – Hoa Kỳ nhằm nâng cao khả năng chiến đấu của quân đội Đài Loan.”
Một nguồn tin thân cận với Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) cho biết Bắc Kinh xem cuộc tập trận chung là “động thái thách thức giới hạn của mình” và cảnh báo nguy cơ xảy ra xung đột tại Biển Đông.
Nguồn tin nói: “Chính quyền Thái Anh Văn của Đài Loan đang thực hiện chiến thuật cắt lát salami (chiến thuật dâu ăn tằm). Rất nguy hiểm khi quân đội Mỹ cũng khuyến khích bà Thái thực hiện động thái tiếp theo.”
“Ban lãnh đạo PLA muốn biết liệu một người nào đó trong quân đội Mỹ sẽ mạo hiểm và gây ra những xung đột bất ngờ với quân đội Trung Quốc hay không, đặc biệt tại Biển Đông, sau khi ông Esper rời nhiệm sở.”
Hoa Kỳ đã tăng cường các hoạt động quân sự tại Biển Hoa Đông và Biển Đông, nơi Trung Quốc có tranh chấp lãnh thổ với Nhật Bản, Việt Nam, Malaysia, Philippines và các quốc gia Đông Nam Á khác. Bắc Kinh chỉ trích các hoạt động “tự do hàng hải” của Hoa Kỳ và các chuyến bay giám sát gần bờ biển Trung Quốc và các đảo nhân tạo, cáo buộc Hoa Kỳ thách thức chủ quyền và an ninh quốc gia của Trung Quốc.
Tuy nhiên, ông Drew Thompson, cựu quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ chịu trách nhiệm quản lý mối quan hệ với Trung Quốc đại lục và Đài Loan, cho biết ông không nghĩ có nguy cơ lớn xảy ra xung đột bất ngờ giữa quân đội hai nước trước khi Tổng thống được bầu nhậm chức vào ngày 20/1.
Nhà bình luận quân sự ở Hồng Kông Song Zhongping đồng ý với quan điểm này và nói thêm rằng chính quyền ông Trump sẽ tập trung nhiều hơn đối với các vấn đề trong nước.
Gia Huy (theo SCMP)