Năm 2015, báo Charlie Hebdo bên Pháp cho đăng bức hí hoạ vẽ nhiều khuôn mặt của đấng tiên tri Muhammad. Hai tín hữu đã xông vào toà soạn bắn chết 12 nhân viên và làm bị thương 11 người khác.
Đã năm năm qua, hí hoạ này tiếp tục gây đổ máu. Vừa rồi, trong một trường học ở Paris, thầy dạy môn sử Samuel Paty, 47 tuổi, khi dạy về ‘quyền tự do ngôn luận’ đã cho học sinh xem nhiều bức tranh. Trong đó có bức hí hoạ đổ máu kia. Ngày 16.10, thầy giáo Samuel Paty bị một thanh niên 18 tuổi chặt đầu.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron kết án chuyện chặt đầu này và thề mạnh tay ngăn chận các nhóm Hồi giáo quá khích, kể cả đóng cửa nhà thờ và bất cứ hội đoàn nào dung dưỡng bạo động. Tuyên bố cứng rắn này bị nhiều lãnh tụ Hồi giáo trên thế giới phản ứng mạnh và một số nước Hồi giáo đáp trả bằng cách tẩy chay hàng ‘Made in France’. Trong đó, mạnh miệng nhất là tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Ổng nghĩ tổng thống Emmanuel Macron chắc là ‘mát dây’ nên đi khám bệnh …điên cho rảnh.
13 ngày sau, cảnh sát Pháp bắn chết một thanh niên 21 tuổi người gốc Tunisia. Cách đó hơn tháng, chàng này đặt chân lên châu Âu qua ngả Ý, rồi tìm đường tới Pháp. Cuối tháng 10 vừa qua, chàng mang theo ba con dao và một cuốn sách thánh Qur’an, vào nhà thờ Đức Bà tại Nice. Chàng thét lớn Allahu Akbar, rồi ra tay đâm chém loạn xạ những con chiên đang cầu nguyện. Kết quả: 2 người chết và ba người khác bị thương nặng. Nạn nhân bị đâm và cắt cổ gần như lìa đầu.
Trước tin con chiên bị nạn, đức giáo hoàng Phan-xi-cô cho biết ngài cầu nguyện ‘cho các nạn nhân và thân quyến và cho người Pháp yêu dấu – xin cho họ lấy thiện mà báo ác’. Bạn đọc có nghĩ nếu chỉ lấy thiện báo ác thì có thể diệt được ác khỏi trái đất này không? Khi cầu nguyện cho người Pháp nói chung (và tín hữu Ky tô giáo Pháp nói riêng) lấy thiện báo ác thì đức giáo hoàng đã vẽ một đường ranh ‘thiện’ / ‘ác’ rành rành. Xin hỏi bên nào là ‘thiện’? Bên nào là ‘ác’?
Dám hỏi vậy vì ở bên ngoài thế giới Thiên Chúa giáo – hay nói trắng ra, bước vào thế giới Hồi giáo – có thể người ta nghĩ khác. Một tín hữu Hồi giáo từng làm thủ tướng Mã Lai, ông Mahathir Mohamad, đưa ý kiến khác về chuyện người theo Hồi giáo giết con chiên đạo Chúa. Ổng hót một loạt ý kiến lên mạng Twitter. Tiếng hót của ông được 1.3 tỷ người nghe.
Theo cựu thủ tướng Mã Lai Mahathir Mohamad, khi người ta tức giận thì ra tay giết người (angry people kill) bất kể người ấy theo tôn giáo nào. Bạn nghĩ người Pháp luôn luôn ở bên phía ‘thiện’ ư? Ông Mahathir Mohamad trả lời ‘Theo giòng lịch sử, người Pháp đã giết hàng triệu người. Trong đó, nhiều nạn nhân là tín hữu Hồi giáo (The French in the course of their history have killed millions of people. Many were Muslims). Và ổng hót tiếp ‘Tín hữu Hồi giáo có quyền nổi giận và giết lại hàng triệu người Pháp để (trả thù) các vụ bị tàn sát trong quá khứ ( Muslims have a right to be angry and to kill millions of French people for the massacres of the past.)’
Tiếng hót của ông Mahathir Mohamad gây nhiều phản ứng. Xin bạn đọc cũng cho ý kiến về quyền nổi giận của người theo Hồi giáo nói riêng, và của con người nói chung.
Thật ra, làm người thì ai mà không có lúc giận. Kinh Phật cho biết con người có lục dục thất tình. Thất tình trong kinh Phật gồm có hỷ, nộ, ái, ố, ai, lạc, và dục. Một trong Ngũ Kinh của đạo Nho là Kinh Lễ cũng liệt kê giận trong thất tình: hỷ, nộ, ái, ố, ai, cụ, và dục. Kinh thánh của đạo Chúa ghi ra nhiều lần Chúa nổi giận. Chúa giận Adam và Eva vì ăn trái cấm nên đuổi thuỷ tổ loài người khỏi địa đàng. Chúa giận loài người xây tháp Babel nên cho hồng thuỷ cuốn trôi toàn trái đất… Ngay đến Chúa Jesus cũng có lần nổi giận đến độ cầm roi uýnh bọn đổi tiền trong đền thánh Jerusalem. Rất thực tế, thánh Phao-lồ khuyên con chiên sống ở thành phố Ephesus, Hy Lạp: Giận thì cứ giận, nhưng đừng để mặt trời lặn rồi mà còn giận, à nghe!
Trong khi đó, sách thánh của đạo Hồi cũng ghi ra nhiều lời dạy về giận. Xin trích một câu: Đấng Tiên Tri của Allah dạy “Đang đứng mà nổi giận thì ngồi xuống. Nếu hết giận thì hay; bằng không, phải nằm xuống…”. Khi giận, người ta thường làm cái gì đó cho … hả giận. Đấng Tiên Tri đã đi trước khoa tâm lý. Tâm lý học hiện đại có nhiều liệu pháp giúp ta kiểm soát cơn giận. Các liệu pháp này không ra ngoài những cách làm cho người giận có cái gì làm để … hạ hoả. Thí dụ: bóp trái banh nho nhỏ, lúc lắc mình mẩy, la hét, thậm chí … văng tục!
Ông Mahathir Mohamad chí lý khi hót người Hồi giáo có quyền nổi giận. Và cực kỳ chí lý khi tìm giải pháp giúp họ hạ hoả. Tuy nhiên, không rõ liệu pháp ‘mắt đền mắt, răng đền răng’ do ông cựu thủ tướng Mã Lai đưa ra có gần với lời dạy của đấng Tiên Tri ‘Ai nổi giận thì phải câm miệng lại’ hay không.
Việt Luận