Vũ Dương
Ngày 30/3, 14 quốc gia bao gồm Mỹ và Anh ra tuyên bố chung bày tỏ “quan ngại” về một báo cáo mới về nguồn gốc của virus cúm Vũ Hán (còn gọi COVID-19) của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Tuyên bố chung của các quốc gia được đăng trên website của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết: “Điều quan trọng không kém là chúng tôi phải nói lên mối quan tâm chung của chúng tôi rằng nghiên cứu của chuyên gia quốc tế về nguồn gốc của virus SARS-CoV-2 đã bị trì hoãn đáng kể và thiếu quyền truy cập vào dữ liệu và mẫu gốc hoàn chỉnh”.
Các quốc gia tham gia vào tuyên bố chung gồm: Anh, Mỹ, Úc, Canada, Cộng hòa Séc, Đan Mạch, Estonia, Israel, Nhật Bản, Latvia, Litva, Na Uy, Hàn Quốc và Slovenia.
Một trong những điều tra viên của phái đoàn WHO cho biết, chính quyền Trung Quốc từ chối cung cấp dữ liệu thô về các trường hợp COVID-19 giai đoạn đầu bùng phát, có thể làm phức tạp những nỗ lực tìm hiểu cách thức bắt đầu đại dịch toàn cầu.
Tuyên bố chung của các quốc gia kêu gọi WHO và các quốc gia thành viên cam kết minh bạch về việc tiếp cận, minh bạch và kịp thời.
“Điều quan trọng là các chuyên gia độc lập phải có quyền tiếp cận đầy đủ vào tất cả dữ liệu thích hợp về con người, động vật và môi trường, nghiên cứu và nhân sự liên quan đến giai đoạn đầu của đợt bùng phát”, tuyên bố cho biết.
Theo các quốc gia, việc thiết lập các hướng dẫn điều tra như vậy sẽ giúp các quốc gia phát hiện, chuẩn bị và ứng phó với các đợt bùng phát trong tương lai.
WHO hôm 30/3 đã công bố báo cáo dài 120 trang sau khi một nhóm các nhà khoa học quốc tế đến thăm thành phố Vũ Hán của Trung Quốc trong thời gian 4 tuần (từ ngày 14/1 – 10/2/2021).
Trong cuộc họp báo với các quốc gia thành viên của WHO về báo cáo nguồn gốc COVID-19 ngày 30/3, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết: “Mặc dù nhóm nghiên cứu đã kết luận rằng rò rỉ trong phòng thí nghiệm là giả thuyết ít có khả năng xảy ra nhất nhưng vấn đề này phải điều tra thêm”.
Người đứng đầu WHO cũng bày tỏ quan ngại nhóm chuyên gia quốc tế gặp khó khăn trong việc truy cập dữ liệu thô từ phía Trung Quốc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Theo Fox News, đáp lại những tuyên bố trên, ông Triệu Lập Kiên, người phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc phản bác: “Khi nào các chuyên gia của WHO sẽ được mời đến Hoa Kỳ để thăm dò nguồn gốc xuất xứ?”. Các quan chức Trung Quốc từng cáo buộc Mỹ là nơi phát tán virus corona chủng mới.