Hàn Dương
Theo một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington, Trung Quốc đã duy trì sự hiện diện bền vững xung quanh một rạn san hô tranh chấp ở Biển Đông trong hai năm – bất chấp tuyên bố của Bắc Kinh rằng các tàu của họ chỉ trú ẩn trong khu vực, theo SCMP.
Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI) của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, theo dõi chương trình phát sóng hệ thống nhận dạng tự động của các tàu, cũng xác định được 14 tàu Trung Quốc trong các bức ảnh và video do lực lượng tuần duyên Philippines quay tại Bãi đá ngầm Đá Ba Đầu.
Theo AMTI, 14 tàu, tất cả đều đến từ tỉnh Quảng Đông, miền nam Trung Quốc, lần đầu tiên được các Ngân hàng Liên minh tuần tra theo dõi vào đầu năm 2019 và 9 trong số đó đã phát sóng AIS từ Đá Ba Đầu nhiều lần.
AMTI cho biết trong một báo cáo hôm thứ Tư (21/4) rằng: “Cũng như các đợt triển khai lực lượng dân quân đã biết khác, hành vi của các tàu này bất chấp giải thích thương mại. Hầu hết đã ở lại khu vực này trong nhiều tuần, hoặc thậm chí vài tháng, thả neo thành từng cụm mà không tham gia vào bất kỳ hoạt động đánh bắt nào. Theo định nghĩa, tàu đánh cá thì phải chuyển sang đánh cá khi thời tiết tốt. Và bầu trời xanh đã phủ nhận lý do ban đầu từ đại sứ quán Trung Quốc ở Manila rằng họ đang phải đối mặt với một cơn bão”.
Căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines đã gia tăng trong những tháng gần đây sau khi Manila báo cáo hơn 200 tàu Trung Quốc gần Đá Ba Đầu vào đầu tháng 3 và 44 tàu của “lực lượng dân quân biển” Trung Quốc vẫn ở đó bất chấp thời tiết tốt vào đầu tháng này.
Bắc Kinh khẳng định vào thời điểm đó các tàu này là tàu đánh cá dân sự đang trú ẩn khi thời tiết xấu và họ “không có kế hoạch” ở lại đó vĩnh viễn, chính phủ Philippines đã yêu cầu Bắc Kinh rút các tàu này. Ngoại trưởng Philippines, Teodoro Locsin cảnh báo rằng Manila sẽ phản đối ngoại giao mỗi ngày cho đến khi “người cuối cùng biến mất, nếu nó thực sự đánh cá”.
Sự hiện diện của các tàu Trung Quốc làm dấy lên lo ngại về việc liệu Bắc Kinh có triển khai lực lượng dân quân hàng hải – tàu đánh cá hoạt động bán quân sự theo yêu cầu của luật pháp Trung Quốc – để giành quyền kiểm soát vùng biển tranh chấp hay không.
Hôm thứ Hai, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã phá vỡ sự im lặng của mình về tranh chấp tại Đá Ba Đầu và nói rằng ông “không quan tâm lắm” đến việc đánh bắt cá nhưng đã sẵn sàng cử quân đội để “đưa ra yêu sách” về dầu mỏ và tài nguyên khoáng sản ở Biển Đông mặc dù “nó sẽ đẫm máu”.