Thanh Phương
Hôm 04/05/2021, theo các số liệu chính thức, số ca nhiễm Covid-19 tại Ấn Độ tính từ đầu mùa dịch đã vượt qua ngưỡng 20 triệu, vào lúc mà quốc gia đông dân thứ 2 thế giới ngày càng lún sâu vào khủng hoảng dịch tễ, cả nước thiếu ô-xy, các lò thiêu bị quá tải, bệnh viện không còn chỗ.
Trước tình hình này, New Delhi đã phải cầu cứu quốc tế và người dân Ấn Độ ngày càng thấy rõ thủ tướng Narendra Modi không còn là một nhà lãnh đạo sáng suốt, một bậc hiền triết thông tuệ, mà là người chịu trách chính trong việc để xảy ra cơn sóng thần Covid-19 hiện nay.
Trong đợt dịch thứ nhất vào năm 2020, để chặn đứng sự lây lan của virus corona, ông Modi đã ban hành lệnh phong tỏa toàn quốc suốt 2 tháng trời. Ông thông báo quyết định đó vào ngày 24/03/2020, trong lúc tại quốc gia 1,4 tỷ dân này chỉ mới có 415 ca nhiễm. Thủ tướng Modi cũng chẳng thèm tham khảo ý kiến các chuyên gia để xem có đáng phong tỏa toàn quốc gắt gao như thế hay không. Đơn giản chỉ là vì ông muốn làm giống như các nước phương Tây lúc đó. Ấy là chưa kể lệnh phong tỏa được ban hành với hiệu lực ngay lập tức, người dân Ấn Độ chỉ có 4 tiếng đồng hồ để quay về tự nhốt mình trong nhà! Tổng cộng đã có đến 400 triệu người lao động thời vụ, mỗi năm vẫn rời nông thôn ra thành thị kiếm sống, ngày hôm trước ngày hôm sau bị mất việc, không có lương mà cũng không có phương tiện để trở về quê.
Mặc dù biện pháp này gây hậu quả nặng nề về mặt kinh tế, nhưng người dân Ấn Độ lúc đó cũng không trách cứ chính phủ Modi. Tuy nhiên, vấn đề là đến khi số ca nhiễm Covid-19 ở Ấn Độ bắt đầu tăng đều đặn, vào tháng 09/2020 lên đến đỉnh của đợt dịch thứ nhất, với gần 100.000, thủ tướng Modi lại dỡ bỏ dần dần các hạn chế. Rồi ông còn liên tục nhấn mạnh đến “ngoại lệ Ấn Độ”: rất ít ca nhiễm và ca tử vong tính theo tỷ lệ dân số. Thủ tướng Modi còn lạc quan đến mức mà trước Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ngày 26/09/2020, ông đã thông báo “khả năng sản xuất vac-xin và khả năng cung ứng của Ấn Độ sẽ được huy động để giúp nhân loại chống cuộc khủng hoảng này”!
Các cử tri của thủ tướng Ấn Độ tuy vậy vẫn tin vào sự “sáng suốt” của “nhà hiền triết” Modi. Cho nên, đảng BJP của ông vào cuối tháng 11/2020 vẫn giành được thắng lợi trong cuộc bầu cử cấp vùng ở bang Bihar, bang nghèo nhất Ấn Độ và là một trong những nơi có nhiều lao động thời vụ nhất.
Nhưng uy tín của ông Modi có vẻ như không thể chống đỡ được trước đợt dịch thứ hai, như một cơn sóng thần đang nhấn chìm dần cả nước. Lần đầu tiên kể từ khi lên cầm quyền năm 2014, thủ tướng Ấn Độ gặp khó khăn trên chính trường, thể hiện qua thất bại của đảng cầm quyền BJP tại bang Tây Bengal trong cuộc bầu cử ngày 02/05, cho dù đích thân ông Modi đã vận động hết mình trong chiến dịch tranh cử để cố chinh phục bang này, vào lúc mà đại dịch Covid-19 hoành hành ngày càng dữ dội.
Theo thông tín viên của tờ Le Monde ở New Delhi ngày 04/05/2021, chính thái độ có vẻ như xa rời thực tế khiến ông Modi bị chỉ trích ngày càng nặng nề. Trên các mạng xã hội, ông bị lên án là “kiêu căng, tự mãn”, chính phủ của ông thì bị xem mà “mất định hướng”, “bất tài”. Nhất là khi bộ trưởng Y Tế Harsh Vardhan tuyên bố ngày 27/04 rằng Ấn Độ “được chuẩn bị tốt hơn cả về tinh thần lẫn vật chất so với đợt dịch đầu”, người dân lại càng phẫn nộ.
Không những thế, thủ tướng Modi còn cho phép tổ chức hai sự kiện mà sau đó đã khiến dịch Covid-19 bùng phát mạnh thêm nữa: cuộc hành hương khổng lồ Kumbh Mela với hàng triệu người Hindu đứng sát với nhau bên bờ sông Hằng và các cuộc bầu cử địa phương ở 4 bang. Ông còn hào phóng phân phát vac-xin cho các nước láng giềng, mà không hề biết là nguy cơ khan hiếm thuốc tiêm chủng đang đe dọa Ấn Độ.
Bất chấp khuyến cáo khẩn thiết của các chuyên gia, cho tới nay ông vẫn dứt khoát không ban hành lệnh phong tỏa toàn quốc vì sợ ảnh hưởng đến kinh tế.
Ngay chính Liên đoàn công nghiệp Ấn Độ (CII) hôm Chủ Nhật vừa qua cũng đã kêu gọi chính phủ phải có hành động và “giảm thiểu hoạt động kinh tế” để chặn đứng lây lan của Covid-19. Trên thực tế, bất chấp thái độ của chính phủ trung ương, thủ đô New Delhi và bang Maharashtra, nơi có Bombay, thủ phủ kinh tế của Ấn Độ hiện đang bị phong tỏa. Nhiều bang khác thì đã giảm bớt các hoạt động kinh tế.
Chính phủ Ấn Độ nay cũng đã bắt đầu chích ngừa Covid-19 cho toàn bộ người lớn ở nước này, nhưng vấn đề là nhiều bang đang thiếu vac-xin.
Tóm lại, chính thủ tướng Modi đã khiến cho Ấn Độ, thay vì “cứu cả nhân loại”, nay phải trông chờ vào những bình ô-xy đến từ các nước. Với tổng số ca nhiễm nay đã vượt qua ngưỡng 20 triệu và số ca nhiễm mới mỗi ngày vẫn cao nhất thế giới, áp lực càng gia tăng lên thủ tướng Modi.