Phụng Minh
Sau khi chính quyền Biden lên nắm quyền đã nhấn mạnh sự cạnh tranh đầy đủ với Trung Quốc trên mọi lĩnh vực, trong kế hoạch cơ sở hạ tầng trị giá 2 nghìn tỷ USD do Toà Bạch Ốc công bố gần đây cũng bao gồm khoản đầu tư 50 tỷ USD vào sản xuất và nghiên cứu phát triển chất bán dẫn. Chất bán dẫn không chỉ là lĩnh vực quan trọng trong cạnh tranh công nghệ Mỹ – Trung, một số chuyên gia cho rằng Mỹ cũng cần tăng cường hợp tác với Đài Loan, quốc gia đi đầu trong ngành bán dẫn và công nghệ thông tin và truyền thông, nhằm đưa Mỹ có vị trí tốt hơn trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc.
Theo VOA, trong một phiên điều trần trước Quốc hội vào tháng Hai, cựu Giám đốc điều hành Google Eric Schmidt đã chỉ ra rằng Hoa Kỳ phụ thuộc rất nhiều vào Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Đài Loan (TSMC) về nhu cầu chip máy tính cao cấp. Tuyên bố này không chỉ nhấn mạnh tầm quan trọng của TSMC đối với Hoa Kỳ mà TSMC, công ty cung cấp một nửa số chip trên thế giới, cực kỳ quan trọng đối với nhiều quốc gia trong việc sản xuất thiết bị y tế, điện thoại thông minh, vũ khí tiên tiến, máy móc công nghiệp, ô tô, máy bay và các sản phẩm liên quan khác. Một ví dụ là tình trạng thiếu chip cho ô tô và chính phủ yêu cầu hỗ trợ từ Đài Loan.
Tầm quan trọng của TSMC
Vì tầm quan trọng của TSMC, nơi được người dân Đài Loan gọi là “ngọn núi bảo vệ đất nước”, các quan chức Hoa Kỳ, dân biểu và các chuyên gia trong ngành cũng lo ngại về việc Hoa Kỳ phụ thuộc quá nhiều vào TSMC. Thượng nghị sĩ Cộng hoà Tom Cotton của Arkansas trong phiên điều trần tháng 2 bày tỏ lo ngại Trung Quốc có thể sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan, nói rằng Hoa Kỳ “nên bảo đảm rằng ĐCSTQ không kiểm soát TSMC, nhà sản xuất chip quan trọng nhất thế giới”.
Trung Quốc kiểm soát Đài Loan sẽ tác động toàn cầu
Rupert Hammond-Chambers, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Mỹ – Đài Loan cho biết, gần đây có rất nhiều quan ngại và thảo luận về an ninh eo biển Đài Loan, nhưng ngoài khía cạnh chính trị và an ninh, ông cho rằng nhiều nhà phân tích và chuyên gia chưa bàn đến. Về chiều sâu, một khi Trung Quốc kiểm soát Đài Loan. Loại tác động tiêu cực nào sẽ mang lại cho nền kinh tế Hoa Kỳ và toàn cầu trong tương lai?
Ông nói: “Những gì chúng ta thực sự sẽ thấy là sự gián đoạn sản xuất của Đài Loan trong một khoảng thời gian rất ngắn, điều này sẽ có tác động mạnh mẽ đến sản xuất toàn cầu. Tôi không nghĩ rằng trong cuộc xung đột eo biển Đài Loan, sự kiểm soát của Trung Quốc đối với Đài Loan sẽ chỉ có một tác động kinh tế một phần. Nó sẽ có tác động toàn cầu đến ngành sản xuất, thị trường vốn và các khía cạnh khác, và có tác động sâu sắc đến nền kinh tế”.
Ông Chambers cũng cho rằng chính quyền Biden nên làm sâu sắc hơn quan hệ với Đài Loan, điều này không chỉ có lợi cho chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu mà còn có tác động tích cực đến sự ổn định và tăng trưởng của quan hệ Mỹ – Đài, đặc biệt là đối với Trung Quốc.
Stephen Ezell, phó chủ tịch chính sách đổi mới toàn cầu tại Quỹ Đổi mới và Công nghệ Thông tin (ITIF), cũng đề cập đến tầm quan trọng của ngành công nghệ bán dẫn và thông tin và truyền thông (ICT) của Đài Loan đối với Hoa Kỳ và chuỗi cung ứng toàn cầu.
Ông nói rằng Hoa Kỳ là đối tác thương mại lớn thứ hai của Đài Loan. Một phần ba sản phẩm nhập khẩu từ Đài Loan là sản phẩm công nghệ thông tin và truyền thông. Ngành công nghiệp bán dẫn của Đài Loan quan trọng hơn bất kỳ ngành nào khác trong mối quan hệ thương mại Hoa Kỳ-Đài Loan.
Xuất khẩu của Đài Loan sang 86% sản phẩm của Hoa Kỳ là bán thành phẩm cần được các nhà sản xuất Hoa Kỳ xử lý lại, do đó, sức khỏe của dây chuyền sản xuất của Đài Loan cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các nhà sản xuất thượng nguồn của Hoa Kỳ trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông, thiết bị y tế, máy móc, máy móc hạng nặng, giảng dạy, nguyên vật liệu, thiết bị hóa chất và dược phẩm, v.v … Một mặt, chuỗi công nghiệp Mỹ – Đài Loan là bổ sung cho nhau, vì vậy toàn bộ chuỗi cung ứng thượng nguồn và hạ nguồn duy trì mối quan hệ tích hợp chặt chẽ.
Những thách thức của ngành công nghệ cao của Đài Loan
Mặc dù Đài Loan đóng một vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu, nhưng bản thân Đài Loan cũng có một số thách thức cần phải vượt qua, bao gồm các cuộc tấn công mạng từ Trung Quốc, tình trạng chảy máu chất xám của các kỹ sư công nghệ cao bởi mức lương hấp dẫn từ Trung Quốc, và ảnh hưởng của thiên tai, nguồn cung cấp điện nước không ổn định, v.v. Bất chấp những khó khăn này, một số chuyên gia nhận định Đài Loan có vị trí cốt lõi trong lĩnh vực bán dẫn, với đủ công nghệ trong nghiên cứu và phát triên, cộng với tài năng chuyên môn, đồng thời tuân thủ các nguyên tắc dân chủ trong quản trị công nghệ.