BBC
Lễ ra mắt Quỹ Vaccine phòng Covid-19 tại Hà Nội tối 5/6 làm nhiều người tranh cãi.
Kêu gọi dân đóng tiền có thể là cách chống dịch độc đáo của chính phủ Việt Nam.
Dù truyền thông nhà nước nói: “5K + Vaccine + Công nghệ”, nhưng cốt lõi vẫn là lấy tiền ở đâu.
Tại sao “mọi việc đã có đảng và nhà nước lo” mà giờ lại “huy động” tiền đóng góp của dân?
Từ khái niệm “chia lửa với chính phủ”
Nhiều tờ báo Việt Nam đồng loạt viết đây là hành động “chia lửa với chính phủ”. Đối tượng được chia là nhân dân, cộng đồng, doanh nghiệp.
Ông Phạm Minh Chính phát biểu:” Đảng, Nhà nước, Chính phủ hiểu và trân trọng mọi đóng góp của người dân, doanh nghiệp không kể ít hay nhiều, góp vào Quỹ vaccine phòng chống Covid-19 – Quỹ của sự nhân ái, của tinh thần đoàn kết, của niềm tin, của trái tim kết nối trái tim.”
Bình luận trên trang Thông tin Chính phủ, danh khoản Nguyễn Thị Ngọc Thủy viết: “Tinh thần đoàn kết của Việt Nam lại được phát huy trong những lúc khó khăn. Mong là dân ta sớm được tiêm phòng sớm với vaccine chất lượng!”
Nhưng Thach Vu đặt câu hỏi: ” Nhà nước quyên góp thêm nữa làm gì? Sao không lấy cái gói 62 ngàn tỉ và 90 ngàn tỉ chưa phát cho dân đó, mà mua vaccine?”
Chuyển thành “trách nhiệm” của dân”?
Đặt vấn đề là chia sẻ khó khăn mang tính tự nguyện, nhưng báo chí lại nói, nó là trách nhiệm của dân. Ông Thủ tướng cũng nói đó là: ”trách nhiệm với cộng đồng”.
VnExpress trích lời bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao: “Tùy khả năng mà đóng góp nhưng họ luôn tự thấy trách nhiệm mình. Đơn vị có khả năng lớn thì tiên phong trong các chương trình lớn, ủng hộ tài vật nhiều, doanh nghiệp nhỏ hơn thì ‘lá rách đùm lá nát.'”
Báo Chính phủ trích lời một người dân: “Đến bây giờ mình không bị lây nhiễm COVID-19 là rất may mắn. Vậy mình cũng phải thể hiện tinh thần trách nhiệm bằng hành động, ủng hộ theo khả năng của mình vào Quỹ vaccine.”
Nhưng gặp nhiều phản bác, một trong số đó, bạn Hoa Quynh Nguyen: “Kỳ lạ các nước khác trích ngân sách trợ cấp dân tiêu xài qua cơn đại dịch. Ở mình gói 60.000 tỷ vẫn chưa thấy chi, giờ lại xin ngược dân là thế nào. Dân đói bỏ mẹ dân ra.”
Tại sao nhận tiền của cụ già, em nhỏ?
Nhiều bài viết trên báo chí Việt Nam nói rằng, cụ già dành lương hưu, em bé dành tiền ăn sáng ủng hộ quỹ vaccine.
Tờ Lao Động viết về hai trường hợp đặc biệt. Ông Nguyễn Mạnh Tường, 82 tuổi, đóng góp những đồng tiền dành dụm được từ lương hưu”.
Và một học sinh trung học, Lê Đức Hiếu, góp bằng tiền ăn sáng:“Để có được số tiền ủng hộ này thì hàng ngày em tiết kiệm từ số tiền bố mẹ cho ăn sáng”.
Bức xúc với điều đó, Phạm Văn Trọng bình luận: “Việc kêu gọi hay ca ngợi cả những người già cả nghèo khó đóng góp thì thật lố bịch, thiếu nhân văn. Hình như không mấy nước nào làm như vậy.”
Trên trang cá nhân của mình, Giáo sư Mạc văn Trang viết: “Sao không thấy các quan chức có biệt thự nguy nga, giàu có đóng góp vào quỹ vaccine nhỉ?”
Và những câu trả lời nhận được là:
“Cán bộ lãnh đạo có đóng góp bác ạ nhưng họ đóng góp theo kiểu mỗi người một ngày lương , nhưng đến cuối năm thì lại được xét tiền thưởng 1 tháng lương.” Nguyễn Xuân Trường.
Còn Tiến Nguyễn Nam cho rằng: “Thứ nhất là các quan còn giả nghèo dù là ở nhà biệt thự, đi xe hơi tiền tỷ, con du học nước ngoài và của chìm của nổi khác không thể biết hết được. Thứ hai là các quan không có tấm lòng vì nước, vì dân đâu mà họ đóng góp.”
Bình luận trên một trang khác về vấn đề này, Phạm Minh Trung viết: “Bài cụ ông góp tiền tiết kiệm , cụ bà góp trứng gà, trẻ em đập lợn đất … quá phản cảm mà mấy anh tuyên giáo vẫn làm được . Chắc mấy ảnh vận dụng chiến tranh nhân dân trong chống dịch như chống giặc .”
Nhưng cũng có ý kiến của người được cho là cự chiến binh, Đỗ Văn Thơ, nói rằng: “Mấy chục năm trước, dân nuôi bộ đội mà chúng ta đánh thắng Pháp, rồi lại thắng Mỹ. Bây giờ, mỗi người đóng góp một ít, tích tiểu thành đại, chúng ta sẽ chiến thắng dịch bệnh Covid-19 thôi”
Phương pháp độc đáo này của Việt Nam các nước khác rất khó “học hỏi”. Vì thực chất tiền ngân sách mà chính phủ dùng để mua vaccine cũng là tiền của dân.
Mặc dù vậy, theo thông tin của Bộ Y Tế , Quỹ Vaccine COVID-19 đã tiếp nhận hơn 3.000 tỷ đồng tiền ủng hộ từ người dân chỉ trong vài ngày và theo Vietnam Plus đến 5/6, quỹ này huy động trên 7.643 tỷ đồng.
Con số này chưa dừng lại ở đây vì chương trình gây quỹ chưa kết thúc.