Soutik Biswas (Phóng viên BBC tại Ấn Độ)
Ấn Độ xếp một biến thể mới lần đầu tiên được xác định ở châu Âu là “biến thể đáng lo ngại”.
Một biến thể virus được nâng từ “biến thể cần quan tâm” thành “biến thể đáng lo ngại” (VOC) khi nó cho thấy có những dấu hiệu như dễ lây truyền, bệnh nặng hơn, giảm khả năng trung hòa bởi kháng thể hoặc giảm hiệu quả của điều trị và vaccine.
Bộ Y tế Ấn Độ cho biết các nghiên cứu cho thấy cái gọi là biến thể Delta Plus – còn được gọi là AY.1 – lây lan dễ dàng hơn, liên kết dễ dàng hơn với các tế bào phổi và có khả năng chống lại liệu pháp kháng thể đơn dòng, một liệu pháp truyền kháng thể mạnh qua đường tĩnh mạch để vô hiệu hóa virus.
Biến thể này có liên quan đến Delta, một biến thể hiện ‘đáng lo ngại’ đang lưu hành, được xác định lần đầu tiên ở Ấn Độ vào năm ngoái và được cho là đã làm bùng lên làn sóng lây nhiễm chết người thứ hai vào mùa hè.
Biến thể Delta Plus, lần đầu tiên được tìm thấy ở Ấn Độ vào tháng 4, được phát hiện trong 22 mẫu từ sáu quận ở ba bang – Maharashtra, Kerala và Madhya Pradesh. 16 trong số các mẫu này được tìm thấy ở Maharashtra, một trong những bang bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi đại dịch, Bộ Y tế Ấn Độ cho biết.
Delta Plus cũng đã được tìm thấy ở 9 quốc gia khác – Mỹ, Anh, Bồ Đào Nha, Thụy Sĩ, Nhật Bản, Ba Lan, Nepal, Nga và Trung Quốc – so với chủng Delta rất dễ lây lan ban đầu, hiện đã lây sang 80 quốc gia.
Virus luôn biến chủng và hầu hết các thay đổi không quan trọng. Một số biến chủng thậm chí còn gây hại cho virus. Nhưng những biến chủng khác có thể làm cho bệnh dễ lây lan hơn hoặc nguy hiểm hơn – và những biến chủng như vậy có xu hướng chiếm ưu thế.
Nhưng các nhà virus học hàng đầu đã đặt câu hỏi về việc xếp Delta Plus vào danh sách biến thể đáng lo ngại. Họ nói rằng chưa có dữ liệu nào chứng minh biến thể này có khả năng lây nhiễm cao hơn hoặc khiến bệnh tình nặng hơn so với các biến thể khác.
Bác sỹ Gagandeep Kang, một nhà virus học và là người phụ nữ Ấn Độ đầu tiên được bầu làm Ủy viên của Hiệp hội Hoàng gia London nói: “Không có dữ liệu nào giúp khẳng định rằng đây là các biến thể đáng lo ngại dựa trên 22 trình tự biến đổi gen.”
“Bạn cần thông tin sinh học và lâm sàng để xem xét liệu nó có thực sự là một biến thể đáng lo ngại hay không.”
Điều này có nghĩa là Ấn Độ cần thêm dữ liệu để xác định xem liệu biến thể này có bị vô hiệu hóa bởi các kháng thể được tạo ra bởi các loại vaccine có sẵn hay bị lây nhiễm bởi một biến thể khác của virus corona.
Ngoài ra, cần có thêm nhiều dữ liệu về sự gia tăng khả năng lây truyền, các thất bại trong chẩn đoán – các xét nghiệm thông thường không phát hiện được biến thể – và liệu biến thể này có khiến bệnh nặng hơn hay không.
Bác sỹ Kang nói: “Bạn cần nghiên cứu vài trăm bệnh nhân mắc bệnh với biến thể này và tìm hiểu xem liệu họ có nguy cơ bị bệnh nặng hơn khi nhiễm biến thể ban đầu hay không.”
Biến thể Delta plus có chứa một đột biến bổ sung được gọi là K417N, được tìm thấy trong các biến thể Beta và Gamma, lần đầu tiên được tìm thấy ở Nam Phi và Brazil (Beta có liên quan đến việc gia tăng tỷ lệ nhập viện và tử vong trong đợt nhiễm bệnh đầu tiên ở Nam Phi, trong khi Gamma được ước tính là có khả năng lây truyền cao).
Ngay cả với 166 ví dụ về Delta Plus được chia sẻ trên GISAID, một cơ sở dữ liệu chia sẻ mở toàn cầu, “chúng tôi không có nhiều lý do để tin rằng biến thể này nguy hiểm hơn Delta ban đầu”, theo Tiến sĩ Jeremy Kamil, một nhà virus học tại Đại học Bang Louisiana. Trung tâm Khoa học Sức khỏe ở Shreveport.
“Delta Plus có thể có một chút lợi thế trong việc lây nhiễm và lây lan giữa những người bị nhiễm bệnh trước đó trong đại dịch hoặc những người có khả năng miễn dịch vaccine yếu hoặc chưa hoàn thiện”, Tiến sĩ Kamil nói với tôi.
“Tôi nghĩ chúng ta nên giữ bình tĩnh. Tôi không nghĩ rằng Ấn Độ hoặc bất kỳ nước nào khác trên thế giới đã phát hành hoặc tích lũy đủ dữ liệu để cho rằng Delta Plus là nguy hiểm hơn hoặc đáng lo ngại hơn so với biến thể Delta ban đầu.”
Tiến sĩ Anurag Agarwal, giám đốc Viện Genomics và Sinh học Tích hợp (IGIB) có trụ sở tại Delhi, một trong 28 phòng thí nghiệm của Ấn Độ liên quan đến việc giải trình tự bộ gen, nói “tất cả các dòng của biến thể Delta đều là những biến thể đáng lo ngại”, vì vậy đã có không có gì bất thường khi xếp Delta Plus vào nhóm này.
Ông nói: “Chúng ta không có bất kỳ chỉ số nào cho đến thời điểm hiện tại cho thấy Delta Plus sẽ gây ra bất kỳ lo ngại hoặc hoảng sợ nào về sức khỏe cộng đồng. Chưa thấy có điều gì đáng lo ngại. Chúng tôi đang theo dõi kỹ lưỡng và tăng cường tất cả các biện pháp sức khỏe cộng đồng”.
Tiến sĩ Kamil nói chính phủ ở Ấn Độ “thà phản ứng thái quá lúc này hơn là có vẻ bình tĩnh sau này, như trường hợp của biến thể Delta”.
“Tôi không lo lắng quá mức. Nhưng việc lưu ý các biến thể cũng công bằng thôi.” Ông nhận định.