Người Tân Định
Có lẽ đợt dịch thứ 4 này đã đến lúc đánh dấu chấm hết cho sự may mắn của chính phủ Việt Nam trong ba lần trước…
Dịch covid-19 bắt đầu lan rộng từ Bắc Giang, Bắc Ninh, Hải Dương ra toàn quốc và Sài Gòn nay là điểm nóng nhất với số người bệnh cao nhất, nhiều người từng xem trận dịch này như sự đe dọa từ xa không dính gì đến họ, hoặc tin vào khả năng dập dịch nhanh chóng của nhà nước thì bây giờ thật sự hoảng sợ.
Thông tin từ Ban quản lý chợ Tân Định (Q.1, tp.HCM) cho biết chợ bắt đầu đóng cửa cách ly theo quy định trong vòng 14 ngày, bắt đầu từ ngày 4-7 do có người bán hàng tại chợ dương tính với COVID-19. Chợ đầu mối Hóc Môn (tp.HCM) tiếp tục tạm dừng các hoạt động, đóng cửa thêm 11 ngày so với kế hoạch đóng cửa trước đó là từ ngày 28-6 đến 4-7.
Chợ Tân Định, quận Nhất Sài Gòn, nằm trên đường Hai bà Trưng là nơi quen thuộc với người viết bài này từ ngày biết theo mẹ đi chợ. Những hàng quán sạch sẽ trong chợ với lối đi rộng rãi dần dần biến mất, nhường vào đó là những lối chật hẹp có khi phải lách mình qua tránh đụng phải hàng hóa bạn hàng kê chật hai bên lối đi với rất nhiều thứ để bán chất đống cao, có khi phải bước qua người bán hàng nằm co ro trên sàn chợ vào buổi trưa vắng khách. Rất chật chội, bí hơi và nóng nực. Khách vào chợ sẽ cảm thấy ngột ngạt, đổ mồ hôi sau ít phút, vệ sinh nơi khu ẩm thực ăn uống trong và ngoài bìa chợ đều không bảo đảm. Tình trang của hầu hết các chợ khác cũng vậy.
Việc đóng cửa chợ cho đến ngày 18 tháng 7 ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của hàng ngàn chủ tiểu thương trong chợ, và hoang mang cho cả vùng Tân Định, nhà chức trách đã lập danh sách hộ kinh doanh các mặt hàng thiết yếu trên toàn tuyến đường Mã Lộ, đường Nguyễn Văn Nghĩa và trong nhà lồng chợ Tân Định, những người có tiếp xúc, trao đổi mua bán với chủ sạp 145 bị dương tính bệnh dịch covid-19 và thông báo về nơi cư trú để xét nghiệm y tế và gửi kết quả xét nghiệm về ban quản lý chợ.
Theo cách truy tìm đến cùng các F0, F1 của Việt Nam, ngoài bạn hàng tại chợ Tân Định, những người buôn bán tại chợ Bình Điền nơi vợ chồng chủ sạp buôn cá và dân chúng ngụ tại ấp Tân Thạnh, xã Phước Lại, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An, nơi cư trú của hai người này, cũng phải xét nghiệm. Sáng 6 tháng 7 chợ Bình Điền nợi hoạt động buôn bán của khoảng 20 ngàn tiểu thương đã bị đóng cửa, Hàng hóa trong chợ phải chuyển ra chậm nhất là 8 giờ tối. Cùng ngày chợ Nhị Thiên Đường quận 8, chợ Xã Tây quận 5 cũng bị đóng cửa.
Không chỉ chợ Tân Định, Hóc Môn, hay những chợ kể trên, chợ búa Sài Gòn gần như bị đóng cửa hầu hết. Đi từ chợ Xóm Mới, Gò Vấp, Hạnh Thông Tây qua các chợ Thủ Đức, chợ Bến Thành. Chợ Dân Sinh 104 Yersin Q1, chợ Phạm Thế Hiển… đều thấy tứ bề bị căng dây, chận ngõ.
Tp. HCM thực hiện việc đóng của chợ rất nhanh nhờ ban quản lý chợ, lực lượng dân phòng, công an phường. Khi phát hiện có người trong chợ bị dương tính covid-19, lệnh khẩn cấp ban ra, lập tức các ngõ ra, vào chợ bị chặn lại, hàng rào được dựng nên, mọi người hốt hoảng nhốn nháo. Trừ những sạp cố định trong chợ không thể di chuyển, tất cả những người buôn thúng, bán mẹt, bán hàng rong trên xe trong chợ vội vàng di tản sang lề các con đường trước chợ. Họ có thể bán tại đó cho đến khi bị chủ nhà hay dân phòng, công an đuổi. Trường hợp họ chẳng may bị lây nhiễm trong chợ thì không loại trừ họ có thể lây lan qua người khác, bạn bè, người quen, gia đình, người mua hàng và ngay cả người nhà họ đậu nhờ để bán hàng, cho đến khi họ bị phát hiện âm tính covid thì đã quá trễ cho những người từng tiếp xúc. Họ không thể xét nghiệm có mắc bệnh hay không vì chi phí rất cao.
Rất nhiều người dân Tp. HCM có nhu cầu xét nghiệm COVID-19 tự nguyện nhưng không biết đến đâu, chi phí bao nhiêu. Đại diện Bảo hiểm xã hội tp.HCM cho biết hiện nay BHYT chưa thanh toán chi phí xét nghiệm COVID-19 tầm soát diện rộng ngoài cộng đồng, chỉ thanh toán cho những bệnh nhân nhập viện có chỉ định theo quy định của Bộ Y tế.
Bộ Y tế đề nghị áp dụng mức giá của dịch vụ xét nghiệm COVID-19 đối với trường hợp xét nghiệm bằng phương pháp Real-time PCR: 734.000 đồng/mẫu. Xét nghiệm test nhanh giá tối đa 238.000 đồng/mẫu. Tuy nhiên có bệnh viện lấy giá đắt hơn, như Bệnh viện Quân y 175 cho biết bệnh viện này triển khai thực hiện xét nghiệm COVID-19 theo yêu cầu, giá test nhanh 350.000 đồng/mẫu và xét nghiệm PCR có giá 734.000 đồng/mẫu. Với giá này khó lòng cho người lao động có thể tự đi xét nghiệm
Tổng hợp tin tức trên các tờ báo chính thức tại Tp. HCM cho thấy nhiều bệnh viện tư triển khai xét nghiệm COVID-19 (test nhanh và PCR) tự nguyện cho người dân có giá từ 2 đến 4 triệu đồng/mẫu. Bệnh viện Quân dân y miền Đông test nhanh COVID-19 theo yêu cầu với giá 238.000 đồng, không xét nghiệm PCR và ưu tiên các trường hợp có triệu chứng nghi ngờ sau khi sàng lọc tại bệnh viện. Tuy nhiên, do rất nhiều người đến bệnh viện test nhanh COVID-19 nên bệnh viện đã thông báo hạn chế tiếp nhận để tránh tình trạng tập trung đông người. Không ít bệnh viện, như bệnh viện quân y 175, bắt tất cả người bệnh cũng như thân nhân đến khám và điều trị nội trú tại đây phải test nhanh để ngăn COVID-19 lây vào bệnh viện.
Chỉ có 5 nhóm người được xét nghiệm COVID-19 miễn phí
Theo nội dung công văn số 5028/BYT-KHTC của Bộ Y tế về việc hướng dẫn nguồn kinh phí chi trả cho xét nghiệm virus SARS-CoV-2, đó là bệnh nhân nội trú; người bệnh ngoại trú sau khi có quyết định chuyển vào điều trị nội trú; cán bộ, nhân viên y tế, người lao động tại cơ sở khám, chữa bệnh; người chăm sóc bệnh nhân được cơ sở y tế đồng ý cho ở lại; người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam đã hoàn thành thời gian cách ly y tế theo quy định nhưng thuộc các nhóm nêu trên.
Chi phí xét nghiệm COVID-19 được chi trả dựa trên 2 nguồn là quỹ bảo hiểm y tế (BHYT) và ngân sách nhà nước. Quỹ BHYT chi trả với những người có thẻ BHYT. Một giám đốc bệnh viện công ở Saigon cho biết lúc này bệnh viện cũng khá lúng túng khi có nhiều đơn vị, cá nhân muốn được làm xét nghiệm PCR để có thể di chuyển từ Tp.HCM đến vùng khác nhưng bệnh viện công chưa thực hiện được.
Facebooker Nguyễn Thị Thanh Hoa viết: Bộ rapid test nước ngoài họ bán đại trà, giá tầm 20K, để dân tự test.
Việt Nam thì không bán mà bắt dân vô cơ sở Y Tế test với mức phí 300k/ 1 lần (có chỗ cao hơn gấp đôi, gấp rưỡi).
Mà ai cũng sợ đói nên chấp nhận mất phí. Nghiệt cái là cái giấy thông hành âm tính ấy chỉ có giá trị 3 ngày – 5 ngày thôi, tùy địa phương (thực tế chỉ có giá trị ngay thời điểm xét nghiệm thôi, vì nó là virus mà!).
Nghĩa là dân nghèo cứ phải xét nghiệm liên tục nếu không muốn đứt bữa.
Nghĩa là những đồng tiền còm cõi cuối cùng của dân nghèo cứ tự động chảy vào túi của ai đó.
Lợi dụng vào sự bần cùng của dân nghèo là một sự tán tận lương tâm.
Thiếu nơi xét nghiệm, và tiền xét nghiệm quá cao, cho nên người dân không dám đi xét nghiệm khi cảm thấy chưa cần. Hình ảnh hàng trăm, hàng ngàn người sợ hãi, chen chúc chồng lấn lên nhau để lấy đơn xét nghiệm tại các địa điểm xét nghiệm khị họ được yêu cầu là chuyện thường thấy trên báo chí. Ngày 5 tháng 7 báo Sài Gòn Giải Phóng chạy video clip cho biết tại Long An, người dân chen chúc xin làm xét nghiệm đánh nhau khiến 2 người chết. Bản tin và video này đã bị gỡ xuống,
Tình trạng dịch covid 19 lan rộng và nhanh trên địa bàn tp.HCM nói riêng và trên toàn quốc vào đợt thứ 4 này, cộng với sự luống cuống lo sợ của chính quyền làm người dân thật sự hoảng sợ. Có lẽ đợt dịch thứ 4 này đã đến lúc đánh dấu chấm hết cho sự may mắn của chính phủ Việt Nam trong ba lần trước như tờ New York Times đã nói cuối tháng 6 vừa qua,
Được biết Việt Nam với khoảng 2% dân số được tiêm ngừa covid-19 là nước có tỷ lệ tiêm phòng thấp nhất khu vực Đông Nam Á.