TRÀ LŨ
Canada đang giữa mùa hè, trời nắng chang chang nhưng thời tiết đẹp hết sức. Luật giãn cách xã hội đã được nới lỏng nên dân làng An Lạc chúng tôi đã được gặp mặt nhau thực sự chứ không còn gặp ảo trên mạng nữa. Vui quá nhưng là cái vui e dè vì cái con Côvit 19 Delta vẫn còn đe dọa nhiều người.
Lần họp thực sự này diễn ra tại nhà Chị Ba Biên Hòa và anh John. Người vui nhất là cụ bà B.95. Cụ là người mê cả Chị Ba cả anh John. Cụ là dân Bắc kỳ đặc nay gặp chị Ba là dân Nam Kỳ rặt, cả hai cùng trao đổi nếp sống, cách nấu ăn món Bắc món Nam. Còn anh John thì cụ mê về việc anh John ăn nói như người Việt, cái gì cụ không hiểu về Canada thì anh John là chìa khóa cho cụ. Cho nên ngày họp mặt hôm nay là ngày chan chứa hạnh phúc. Vì hạnh phúc như vậy nên ai cũng nói. Làng tôi tự nhiên hóa ra cái chợ. Cụ Chánh tiên chỉ đã xin hai bồ chữ ODP và Từ Hòe điều hành cái chợ. Và cái chợ đã ồn ào bao nhiêu đề tài. Vui hết sức vậy đó.
Tin mà tôi thích nhất là tin ngày quốc khánh Canada, năm nay tuy có mừng đơn giản, nhưng trong các nhà thờ Công Giáo trên toàn quốc đều có lễ và cuối lễ thì cả nhà thờ đều đứng lên hát quốc ca, rồi vỗ tay rồi vái nhau. Cảm động quá. Biết đến bao giờ ở VN sẽ được như thế này. Xin Chúa thương xót chúng con và đất VN thân yêu của chúng con.
Rồi chuyện con CôVit-19 biến dạng đang lan tỏa khắp nơi. Nào việc chích ngừa đang sinh ra rắc rối, nơi thì không có thuốc, nơi thì thuốc của Tàu Cộng bị chê, nơi thì người đã chích 2 mũi đòi chích mũi thứ ba, loạn cào cào. Mở đài mở báo là tin dịch Cô Vít gốc Tàu Cộng tràn ngập. Nay vừa có tin Trung Cộng đang làm khó cơ quan WHO của LHQ đến điều tra đợt 2. Tại sao làm khó, gian dối rõ ràng nha.
Vì cái dịch này có gốc từ Tàu Cộng nên thấy cảnh bão lụt bên đó tuy hãi hùng mà nhiều người ở đây đã rửng rưng, cho chúng mày chết. Rồi những cơn bão lụt này đã chạy sang cả Âu Châu, Đức, Bỉ, Hà Lan… kinh hoàng quá. Còn bên Mỹ bên Canada, tuy không bão lụt nhưng cảnh cháy rừng bừng bừng khắp miền tây.
Tôi vừa nhắc tới nước Đức thì cả làng không nói tới cảnh bão lụt nữa mà chuyển sang chuyện bà Angela Merkel, vị thủ tướng của Đức liên tục trong 18 năm liền, vị thủ tướng thông minh, đạo đức, tài giỏi, bà ra đi mà ai cũng nhớ tiếc. Bà không hề chống lại hay chê trách những vị tiền nhiệm…Bà có cái gốc lớn, cha bà là một mục sư Tin lành, từ Hamburg bà đã theo cha mẹ sang Đông Đức giảng đạo, nơi có chế độ Cộng sản cai trị. Sau khi bức tường Berlin sụp và CS tan, bà gia nhập Đảng Dân Chủ Thiên Chúa Giáo ngay. Bà là một ngôi sao sáng chói nên khi đảng của bà thắng cử 4 lần liền thì bà làm thủ tướng 4 nhiệm kỳ liền. Bà đang chuẩn bị trao quyền cho vị thủ tướng mới của đảng khác thắng cử vừa qua, bà chuyển giao một nước Đức hùng mạnh. Bà về hưu và sẽ vẫn sống trong căn hộ cũ, rất bình thường, bà không có biệt thư, hồ bơi, người hầu, không có một bất động sản, xe hơi, du thuyền. Bà là một tấm gương lớn cho mọi lãnh tụ thế giới. Cụ cáo già Henry Kissinger đã phải tuyên bố rằng xưa nay cụ chỉ có kính phục Bà Merkel. Tháng 9 này bà sẽ chính thức rời nhiệm sở.
Rồi nhân chuyện bà Merkel của nước Đức, làng tôi đã bàn sang chuyện bà Mary Simon của Canada lên làm phó vương đại diện Nữ Hòang. À chuyện này dài dòng. Canada là nước Quân Chủ Lập Hiến, có nữ hoàng Elizabeth hiện nay làm vua. Vì vua ở tận bên Anh nên vua đặt một vị phó vương thay mặt, vị này danh hiệu là Vị Toàn Quyền, the Governor General, do lời đề nghị của thủ tướng Canada. Bà Mary Simon là người gốc Da Đỏ Inuit, bà đã từng là xướng ngôn viên của đài CBC, chủ tịch Makivik Corp, cựu đại sứ Canada trong tổ chức quốc tế phụ trách khu Bắc Cực. Bà đã nhận chức Toàn Quyền ngày 26 tháng Bảy vừa qua. Bà là phụ nữ thứ 5 giữ chức này và là người Da Đỏ đầu tiên. Nhân nói tới nữ hoàng, tin thời sự vừa cho biết 2 tượng nữ hoàng Victoria và Elizabeth II ở bang Manitoba vừa bị phá sập. Chắc có liên quan tới việc trẻ em Da Đỏ bị chết tại các trường nội trú ngày xưa mà tôi đã trình các cụ tháng trước. Nghe đến đây thì bồ chữ Từ Hòe cười hà hà: Xin cả làng nhớ Bà Simon gốc Da Đỏ, tức là có họ hàng với người VN chúng ta đó nha, triết gia Kim Định trước 1975 đã bảo thế. Và hiện nay nhiều người cũng đang bảo thế. Chuyện cái gốc Da Đỏ này dài và vui lắm, từ từ rồi chúng ta tính sau.
Sau chuyện vĩ nhân Merkel, làng tôi đã nói tới tin thời sự đang nóng hổi là Thế Vận Hội 2020 ở Tokyo. Ai trong làng cũng thương Nhật Bản, Việc chuẩn bị thế vận hội này đã tốn bao công sức và tiền bạc, nghe đâu đã hơn 12 tỷ mỹ kim, đã phải lùi lại 1 năm, thế mà lễ khai mạc và các cuộc thi đều không có khán giả trực tiếp…Trong phái đoàn lực sĩ Canada tham dự có một lực sĩ Canada gốc VN tên là Nam Nguyễn, 23 tuổi, anh sẽ thi môn trượt băng. Ai cũng cầu chúc cho 3 khẩu hiệu nguyên thủy của thế vận hội là ‘cao hơn, nhanh hơn, mạnh hơn’ và nay thêm khẩu hiệu thứ 4 là ‘cùng nhau’(together) sẽ viên mãn, không bị con Cô Vít 19 phá.
Dân làng đang say mê nghe chuyện thời sự thì được Chị Ba Biên Hòa chủ nhà rung chuông mời cơm. Đúng lúc quá. Bữa nay Chị nấu món canh chua cá kho tộ ăn với cơm gạo nàng hương. Món Miền Nam do người Miền Nam nấu, sao mà nó ngon thế. Còn cụ B.95 thì góp món xôi lạc, cụ bảo lạc là tiếng Bắc kỳ, lạc là vui vẻ, cụ chúc cho cả làng luôn luôn vui vẻ hạnh phúc. Quý hóa quá. Và cụ xin nghe chuyện cười.
Ông Từ Hòe lên tiếng ngay. Ông bảo ông là dân Bắc Kỳ di cư 1954, vào Nam thì được xem nhiều phim cười hay quá sức mà ngòai Bắc kỳ thiên đàng của Bác Hồ không có. Ông hỏi cụ B.95: ngoài Bắc sau 1954 có bao giờ Bác nghe tới tên Charlie không. Cụ lắc đầu ngay: thời đó chúng tôi chỉ được xem phim Nga và phim Tàu, phim giáo điều tuyên truyền, chả ra cái chó gì cả. Thế cái ông Charlie chiếu ở Miền Nam là cái ông gì? Cụ đã chạm tới cái kho tiếu lâm của bác Từ Hòe. Bác đáp ngay: Charlie là cái tên thiệt, còn Charlot là cái tên diễu trong phim của ông. Chuyện ông Charlie thì dài và hay vô cùng, để mai này rảnh rỗi tôi sẽ kể chi tiết. Chỉ biết rằng hồi thập niên 1960 phim có Charlie đóng thì bao giờ rạp hát cũng đầy nghẹt, suốt từ đầu phim đến cuối phim, tiếng cười muốn vỡ rạp luôn. Đại để như thế này: Bao giờ xuất hiện thì chàng Charlot cũng cầm cái ba-toong ngắn cũn cỡn, cái mũ hàng phở xộc xệch, quần áo lôi thôi, đôi giày cũ rích, hai chân đi chữ bát, cặp mắt ngây ngô nhớn nhác, cử chỉ lố bịch nửa quê nửa tỉnh. Charlie đã là vua hề độc nhất như thế mấy chục năm mà không có ai thay thế được. Nhà bác học Einstein đã phải gọi Charlie là một thiên tài của nhân loại.
Một hôm gặp Charlie, Einstein bảo: Cái làm tôi ngưỡng mộ nhất về tài nghệ của bác là cái tính quốc tế. Khắp hoàn cầu đều hiểu bác. Bác không nói mà ai cũng hiểu. Charlie nghe xong liền cười hà hà rối đáp: Còn ngài, danh vọng của ngài lẫy lừng khắp hoàn cầu nhưng chẳng ai hiểu được ngài !
Charlie đẻ ra các thứ tiếng cười. Có một học giả đã đúc kết về tiếng cười này như sau: Tiếng cười khinh bỉ thì cộc lốc, giọng cười lạnh lẽo là người nhan hiểm, tiếng cười he hé là người gian hùng, tiếng cười ha ha với âm a kéo dài là người dễ dãi có lòng tốt, còn âm a ngắn tủn cộc lốc là người giả dối. Thỉnh thoảng mới cười nhưng đã cười thì cười thả cửa, cười cả mắt cả môi, cả nét mặt đều cười, thì là người bộc trực khoan dung. Thiên tài Charlie đã có bấy nhiêu tiếng cười.
Nghe đến đây thì cả làng tôi quay ra nhìn nhau, xưa nay bọn mình cười thế nào nhỉ. Khó nha, phải không các cụ.
Cụ Chánh nghe đến đây thì lên tiếng: Xin thông qua tiếng cười để trở về đề tài nhân vật.Thuở thập niên 1960, ngoài tài tử Charlie Chaplin trên đây, điện ảnh còn những tài tử đáng yêu đáng nhớ nào nữa? Tức thì có nhiều bàn tay giơ lên xin phát biểu. Một điều lạ lùng là các tài tử quốc tế của màn bạc được làng tôi nhắc tới đều là phái nữ,
Như Brigitte Bardot của Pháp. Thời đó ai cũng gọi nàng bằng tên tắt BB. Nàng sinh năm 1934 và đã nổi tiếng ngay năm 1956 qua phim ‘Et Dieu Créa La Femme’. Đạo diễn của phim này là Roger Vadim, chính là chồng của BB. Nàng đẹp quá, quyến rũ quá, xinh nhất là cặp môi, rất sexy rất mời gọi. Nhiều nữ sinh thời đó đã lấy BB là người mẫu về thời trang và dáng điệu.
Như Sophia Loren, người Ý, cũng sinh năm 1934 như BB, và cũng giống BB là lấy ông đạo diễn làm chồng. Loren đã đóng nhiều phim với các nam tài tư danh tiếng, như Frank Sinatra, Clark Gable. Năm 1961 Loren đoạt giải Oscar qua phim La Ciociara. Khi về già còn nhận thêm một giải Oscar nữa năm 1991.
Như Gina Lollobrigida, cũng người Ý, người đẹp nổi tiếng ngay với phim đầu là Anh Gù Nhà Thờ Đức bà ( Notre Dame de Paris ) với tài tử Anthony Quin trong vai anh gù Quasimodo. Các cụ còn nhớ bộ phim này không? Tôi thích nhất hình ảnh rất cảm động ở đoạn phim cuối cùng: hai bộ xương của anh gù và người đẹp trong tư thế ôm nhau khi màn ảnh mờ dần. Nàng Gina không những nổi tiếng về các bộ phim nàng đóng, mà còn nổi tiếng về cuộc tình cuối đời. Năm 2006 khi bà đã 79 tuổi vàng bà tuyên bố sẽ lấy chồng là doanh nhân Javier Rigau mới 45 tuổi, nhưng gặp dư luận ồn ào chê bai nhiều quá, bà đành thôi…
Như Thẩm Thúy Hằng của Việt Nam. Người đẹp trẻ hơn 3 tài tử trên đây, nàng gốc Hải Phòng và 1954 theo cha mẹ vô Nam. Năm 16 tuổi, đang là nữ sinh trung học lớp đệ tứ, nàng đã đánh bạt bao nhiêu tài tử nổi tiếng bấy giờ và chiếm giải nhất để đóng vai chính. Phim đầu tiên nàng đóng là Người Đẹp Bình Dương, và cái tên này đã theo nàng suốt đời dù nàng đã đóng tới 60 phim cả ở VN cả ở Đông Nam Á. Nàng là thần tượng về sắc đẹp và tài nghệ diễn xuất. Nàng đẹp lên mãi mãi nhờ nhiều giải phẫm thẩm mỹ. Chồng nàng là GS Tiến Sĩ Nguyễn Xuân Oánh, một người được trọng dụng, cả trước cả sau 1975. GS Oánh mất năm 2003. Hiện nay, 81 tuổi, nhan sắc tàn phai, Thẩm Thuy Hằng sống ẩn dật, ngồi thiền và ăn chay niệm Phật cả ngày.
Cụ B.95 nghe đến đây thì lên tiếng: Các bác đang nói về tiếng cười của cái ông tây Charlie, mà nãy giờ toàn nghe chuyện mấy nữ tài tử, chả có tiếng cười gì hết ráo, anh John đâu, xin anh cho làng nghe tiếng cười đi.
Anh John liền kể ngay. Cháu thích nhất trong tiếng VN có chữ VÚ. Chữ này ngoài nghĩa bình thường, trong tiếng Miền Nam quê vợ cháu thì chữ Vú còn chỉ người đỡ đầu, người cầm đầu cho đứa bé trong lễ Rửa Tội của người Công Giáo. Người vú bao giờ cũng đứng bên em bé trong nghi lễ này. Bởi vậy mới có chuyện tiếu lâm: một linh mục gốc Saigon được đổi lên phục vụ tại một xứ người Thượng. Bữa đó là chủ nhật có lễ rửa tội, và chỉ có một bà Thượng bế con lên. Ông cha nhìn bà mẹ đang bế con này rồi hỏi: Vú đâu? bà người thiểu số liền chỉ ngay vào ngực mình rồi nói: Vú đây. Ông cha liền nói: Không phải vú ấy. Bà ta đang chỉ vào vú tay trái liền chỉ sang vú bên phải rồi nói: Thì vú đó dây. Cả nhà thờ òa lên cười vì việc bà Thượng không hiểu lời ông Cha.
Kể xong chuyện này thì anh John nêu thắc mắc: người đàn bà đỡ đầu thì kêu là Vú, nếu người đàn ông đỡ đầu thì có gọi là Vú không?
Rồi chữ vú còn nghĩa thứ hai là người đàn bà khỏe mạnh có sữa vì đang nuôi con được bà chủ thuê để cũng cho con mình bú sữa nữa. Người này có tên là Chị Vú. Cái tên này làm tôi nhớ tới Chị Vú Trường của nhà văn nổi tiếng Lỗ Tấn trong truyện Giặc Tóc Dài. Chuyện do chính chị Vú Trường của ông kể cho ông nghe khi ông còn bé. Chị bảo: Bọn giặc đó kinh lắm, nó bắt hết mọi người, chị cũng bị nó bắt. Để làm gì ư? Để khi quan quân đến vây thành thì bọn giặc bắt đàn bà con gái như chị lên mặt thành, rồi bắt bọn chị cởi quần ra. Súng đại bác của quan quân thấy vậy liền vỡ nòng hết. Lỗ Tấn kết: Chuyện này thật quá sức tưởng tượng của tôi nhưng là do bà vú nuôi tôi kể, mà bà vú này là người rất chân thật.
Nghe đến đây thì Chị Ba Biên Hòa không cho anh kể nữa. Chị bảo đề tài này sẽ dẫn đến các chuyện từ bên trên xuống bên dưới không mấy hồi. Phe các bà đều gật đầu dồng ý với Chị Ba. Anh John nói ngay: Vậy tôi xin kể chuyện thời sự VN còn đang nóng hổi nha. Đó là chuyện trong phiên họp buổi sáng ngày 26 tháng 7 vừa qua, quốc hội của Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam đã bầu xong chức chủ tịch nước và thủ tướng chính phủ, với tỷ lệ số phiếu trên 98%, chủ tịch nước là Ngài Nguyễn Xuân Phúc, thủ tướng chinh phủ là Ngài Phạm Minh Chính. Cả hai đã làm lễ tuyên thệ nhận chức ngay buổi sáng hôm đó. Tôi chưa hề thấy có nước nào bầu cử lẹ như vậy và số phiếu chấp thuận cao như vậy. Không biết Canada, Hoa Kỳ, Pháp, Đức, Anh đã mở mắt ra chưa !
Ông ODP nghe vậy liền nói ngay: Họ đã ở mắt ra từ lâu rồi. Ai cũng biết quốc hội mấy nước CS là một trò hề diễn kịch tự do dân chủ để lừa mấy người ngây thơ. Mà nói gì đâu xa, ngay nước Viêt Nam Cộng Hòa chúng ta cũng ngây thơ. Kìa xem lại lịch sử, thảm kịch Tết Mâu Thân 1968 xảy ra vì cả nước ngây thơ, Ngay ông Tổng Thống Thiệu cũng ngây thơ, cũng tin lời CS hứa đình chiến nên ông mới về quê vợ ăn tết, quân nhân cũng được đi phép về nhà ăn têt. Sau này có nhà báo tây phương hỏi Tướng Võ Nguyên Giáp về việc thất hứa này thi ông ta cười hề hề rồi bảo: Đó là mưu lược chiến tranh, c’est la ruse de guerre. Miền Nam cũng vẫn chưa học được bài học về sự ngây thơ này. Sau 1975, CSVN kêu gọi các sĩ quan và viên chính hính quyền đi học tập 10 ngày, hầu như ai cũng đi vì nghĩ rằng 10 ngày đâu có lâu gì, nhưng 10 ngày của CSVN đã kéo dài bao nhiêu năm ! Chưa hết, sau 1975 ai cũng sợ đổi tiền, CSVN bảo sẽ không đổi tiền, thế nhưng họ đã đổi tới 3 lần, bao nhiên tiền của VNCH hóa ra giấy lộn. Càng ngày tôi càng phục câu nói của TT Thiệu: Đừng nghe những gì CS nói mà hãy nhìn kỹ những gì CS làm.
Nhìn về quê hương VN ai cũng thấy màu xám. Trong nỗi buồn này, tôi thấy chỉ mình thi sĩ Cao Tần Lê Tất Điều có một chút màu hồng. Trong bài ‘Bài Học Lớn’ ông viết:
…
Mai mốt nếu đổi đời phen nữa,
Ông anh hùng ông cứu được quê hương
Ông sẽ mở ra nghìn lò cải tạo
Lùa cả nước vào học tập yêu thương
Cuộc chiến cũ sẽ coi là tiền kiếp
Phản động gì cũng chỉ sống trăm năm
Bồ bịch hết, không đứa nào là ngụy
Thắng vinh quang mà bại cũng anh hùng.
Cụ Chánh nghe xong đoạn thơ liền chắp tay cúi đầu miệng lâm râm: Chớ gì được như vậy ! Amen.
TRÀ LŨ