Nhã Duy, chuyển ngữ
17-8-2021
Chiều hôm nay, ngày 16 tháng 8, Tổng Thống Joe Biden đã xuất hiện trên các hệ thống truyền hình quốc gia để trình bày vấn đề Afghanistan đến người dân Mỹ, trong đó ông đưa ra các lý do cùng quyết định tại sao ông đã chọn rút quân khỏi Afghanistan cùng việc di tản tại Kabul hiện nay.
Bên dưới là trích đoạn một vài điểm đáng chú ý từ phát biểu của tổng thống Joe Biden.
“Chúng ta đến Afghanistan 20 năm trước với những mục đích rõ ràng là truy tìm những kẻ tấn công chúng ta trong vụ 9.11 và không để al Qaeda dùng Afghanistan để tấn công Mỹ lần nữa. Chúng ta đã làm được. Đã hạ al-Qaeda và tiêu diệt bin Laden cách đây một thập niên. Nhiệm vụ của chúng ta chưa bao giờ nhằm để xây dựng hay kiến tạo một nền dân chủ thống nhất và tập trung tại đất nước này.
– Khi tôi nhậm chức thì tổng thống Trump đã để lại một thỏa thuận với Taliban là rút quân khỏi Afghanistan trước ngày 1 tháng Năm, chỉ hơn ba tháng sau khi tôi nhậm chức.
– Chỉ có một thực tế lạnh lùng, hoặc là rút quân theo thỏa thuận hoặc gởi thêm hàng ngàn quân đến chiến đấu tại Afghanistan, kéo cuộc xung đột này qua thập niên thứ ba.
– Tôi dứt khoát đưa ra quyết định của mình. Sau 20 năm, tôi đã biết được một điều là chẳng bao giờ là thời điểm thích hợp để rút quân. Tôi đã luôn hứa là sẽ luôn thẳng thắn với người dân thì sự thật là, điều này đã diễn ra nhanh hơn chúng tôi dự đoán.
– Điều gì đã xảy ra? Các nhà lãnh đạo Afghanistan đã bỏ cuộc và trốn chạy khỏi đất nước họ, còn quân đội Afghanistan sụp đổ, không cố gắng chiến đấu. Lính Mỹ không thể và không nên tham gia và chết trong một cuộc chiến mà các lực lượng Afghanistan không sẵn sàng chiến đấu cho chính họ.
– Chúng ta đã chi hơn một nghìn tỉ đô la, huấn luyện và trang bị cho họ 300 ngàn quân có đầy đủ vũ khí, còn lớn hơn cả quân đội của một số đồng minh NATO chúng ta. Cung cấp mọi thứ họ cần, trả lương cho họ, cho họ mọi cơ hội để quyết định tương lai của mình, chỉ không thể cho họ một ý chí chiến đấu cho cái tương lai đó.
– Tôi cũng kêu gọi họ vận động ngoại giao, tìm kiếm dàn xếp chính trị với Taliban nhưng lời khuyên này đã bị từ chối thẳng thừng. Tổng thống Ghani khẳng định là lực lượng Afghanistan sẽ chiến đấu, nhưng rõ ràng ông ta đã sai.
– Vì vậy, tôi để câu hỏi này lại với những người đang tranh luận là chúng ta nên ở lại: Các bạn muốn tôi gởi thêm bao nhiêu thế hệ con cái chúng ta để chiến đấu cho người Afghanistan, còn họ thì không? Cần bao nhiêu sinh mạng người Mỹ nữa, điều có đáng làm hay không? Còn muốn bao nhiêu dãy bia mộ tại nghĩa trang quốc gia Arlington nữa?
– Tôi rất rõ ràng với câu trả lời của mình là, tôi sẽ không lặp lại những sai lầm mà chúng ta đã mắc phải trong quá khứ, sai lầm khi sa lầy và chiến đấu vô thời hạn trong một cuộc xung đột không vì lợi ích quốc gia của Hoa Kỳ.
– Tôi biết rằng có những thắc mắc về việc tại sao không di tản các thường dân Afghanistan sớm hơn. Một phần vì một số người Afghanistan không muốn di tản sớm hơn vì họ vẫn còn hy vọng vào quốc gia của mình. Phần khác là chính phủ Afghanistan không để chúng tôi thực hiện cuộc di tản quy mô vì lo sợ gây hoảng loạn.
– Lính Mỹ đang thực hiện cuộc di tản này một cách chuyên nghiệp và hữu hiệu vốn dĩ, dù không phải không nguy hiểm. Chúng tôi đã cảnh cáo Taliban rằng, nếu tấn công vào người hay làm gián đoạn việc di tản này thì lính Mỹ sẽ có mặt lập tức và trả đũa mạnh mẽ. Chúng ta sẽ bảo vệ công dân của chúng ta bằng loại vũ lực dữ dội nhất nếu cần thiết.
– Những gì đang xảy ra bây giờ có thể đã dễ dàng xảy ra năm năm trước hoặc 15 năm sau. Chúng ta phải thành thật là nhiệm vụ của chúng ta tại Afghanistan đã có nhiều sai lầm trong hai thập niên vừa qua. Tôi là tổng thống thứ tư, hai Cộng Hòa và hai Dân Chủ, tôi sẽ không để lại trách nhiệm này cho tổng thống thứ năm.
– Kéo dài cuộc chiến không vì quyền lợi quốc gia, không phải điều người dân mong muốn và không phải điều mà người lính chúng ta đã hy sinh quá nhiều trong hai thập niên qua, phải gánh chịu thêm.
– Tôi biết quyết định của mình sẽ bị chỉ trích, nhưng tôi thà nhận tất cả những chỉ trích đó còn hơn là để quyết định này lại cho một tổng thống Mỹ khác. Bởi đây là quyết định đúng đắn, là lựa chọn thích hợp cho nước Mỹ.