Minh Sơn
Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho hay 18% đơn hàng của doanh nghiệp châu Âu (EU) tại Việt Nam đã chuyển sang nước khác, 16% đơn hàng khác đang được cân nhắc. Các doanh nghiệp này đang chứng kiến chỉ số kinh doanh thấp nhất trong hơn một thập kỷ qua.
Thông tin trên được đưa ra tại cuộc họp báo trực tuyến do ông Alain Cany, Chủ tịch EuroCham chủ trì, liền sau buổi làm việc của cộng đồng doanh nghiệp này với Thủ tướng Việt Nam – ông Phạm Minh Chính vào chiều 9/9, truyền thông nước đưa tin.
29% doanh nghiệp EU cho rằng tình hình “rất tệ”
Theo Báo cáo của EuroCham về Chỉ số môi trường kinh doanh (BCI), chỉ số kinh doanh của các doanh nghiệp EU hiện chỉ ở ngưỡng 15,2 điểm kể từ khi làn sóng dịch COVID-19 thứ 4 xuất hiện (tính từ ngày 27/4 tới nay). Đây là mức thấp nhất từ trước tới nay của nhóm doanh nghiệp này. Thậm chí, chỉ số tại thời điểm này còn thấp hơn cả thời điểm Việt Nam giãn cách đợt 1 (tháng 4/2020) và kém xa thời điểm khủng hoảng tài chính năm 2012.
“Không có gì ngụy tạo khi nói rằng đợt bùng phát dịch lần thứ tư này đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh của Việt Nam. Chỉ số Môi trường Kinh doanh của EuroCham hiện đang ghi nhận kết quả thấp nhất trong hơn một thập kỷ”, ông Cany nói.
Theo EuroCham, gần 80% doanh nghiệp EU tại Việt Nam có kết quả kinh doanh không tốt trong 3 tháng qua, trong đó 29% nói “rất tệ” do giãn cách kéo dài. Chỉ 7% có kết quả kinh doanh tốt ở thời điểm này.71% doanh nghiệp cho biết tình hình kinh doanh của họ dự kiến “chỉ khá hơn một chút” trong 3 tháng tới, nhưng nhìn chung sẽ ở mức không tốt.
Hạn chế về vận tải và cung ứng hàng hoá; và điều kiện thị trường được nhiều doanh nghiệp xác định (là hai tác nhân chính ảnh hưởng mạnh nhất tới sản xuất kinh doanh (tỷ lệ đồng tình lần lượt là 70% và 51% doanh nghiệp).
Hiện 18% đơn hàng của các doanh nghiệp EU trong ngành sản xuất đã được chuyển đi; 16% đơn hàng khác đang được doanh nghiệp cân nhắc chuyển sang nước khác vì doanh nghiệp nghĩ tình hình này có thể kéo dài hơn. Số liệu được nêu ra, dù Chủ tịch EuroCham nhấn mạnh “đây là chuyển các đơn đặt hàng và là quyết định tạm thời, chứ chưa có nhà đầu tư nào rút ra khỏi Việt Nam”.
“Chúng ta cần triển khai tiêm vắc-xin để khôi phục hoạt động sản xuất càng sớm càng tốt”, ông Cany nói.
Ông Cany cảnh báo: “Nếu các biện pháp phong tỏa, giãn cách xã hội và hạn chế đi lại tiếp tục kéo dài hơn nữa, các dự án đầu tư mới có thể gặp rủi ro và các công ty có thể xem xét di chuyển tới các nơi khác trong khu vực”.
Các quyết sách cần được thực thi mà không sự khác biệt giữa các địa phương
Một số doanh nghiệp chỉ ra khó khăn chính là logistics và chi phí để thực hiện phương án “3 tại chỗ”. Chính sách hiện yêu cầu doanh nghiệp tổ chức “ăn, ở, ngủ” tại chỗ cho nhân viên, người lao động khiến họ mất thêm rất nhiều chi phí. Các doanh nghiệp này cũng gặp khó khăn khi muốn thay thế mới số công nhân đã ở lại nhà máy thời gian dài.
“Các chính sách “3 tại chỗ’ trong khi đúng về mặt nguyên tắc, trên thực tế lại đặt ra một gánh nặng rất lớn lên cả các công ty và người lao động của họ”, ông Cany nói.
Giải pháp được nhắc đến là đẩy nhanh tiêm vắc-xin COVID-19 để mở cửa dần dần các tỉnh và thành phố, thúc đẩy các hoạt động thương mại trở lại bình thường.
“Một trong những vấn đề cấp bách nhất bây giờ là cần có hộ chiếu vắc-xin điện tử để tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển tự do cho những người đã được tiêm chủng trong và ngoài nước. Chúng tôi cố gắng đàm phán, mua vắc-xin để đem về Việt Nam nhưng thực sự khó khi các hãng chỉ bán qua Chính phủ, doanh nghiệp tư nhân không thể mua được”, ông Cany nói.
Ông Alain Cany cho biết đến nay đã có 10 triệu liều vắc-xin của EU được cung cấp cho Việt Nam qua cơ chế COVAX. Ba ngày trước, thỏa thuận song phương của Đức cung cấp 5 triệu liều, Pháp 700.000 liều, tới đây một số nước khác sẽ hỗ trợ thêm khoảng 3-4 triệu liều cho Việt Nam.
Theo ông Cany, những gì các doanh nghiệp thành viên của EuroCham cần bây giờ là một lộ trình rõ ràng cho các biện pháp hiện tại; giải pháp giải quyết các rào cản đối với hoạt động thương mại và cung cấp cho họ một lộ trình có thể dự đoán được để tái khởi động việc kinh doanh.
Hơn một nửa doanh nghiệp cho hay không có hướng dẫn cụ thể của cơ quan quản lý và chính quyền về việc họ cần làm gì trong trường hợp xuất hiện các ca F0 tại nhà máy. Còn gần 2/3 doanh nghiệp đề nghị cần có quy tắc tập trung của Chính phủ cho hoạt động kinh doanh, thay vì để các địa phương tự quyết định.