Triệu Hằng
Các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa Hoa Kỳ đang kêu gọi chính quyền Biden có những chính sách cứng rắn hơn đối với Bắc Kinh, nói rằng những nhận xét gần đây của các quan chức cấp cao cho thấy sự thất bại trong việc “nắm bắt được mối đe dọa thực sự từ ĐCSTQ”, theo Epoch Times.
Đặc phái viên khí hậu Hoa Kỳ John Kerry gần đây đã trả lời câu hỏi về hoàn cảnh của người Duy Ngô Nhĩ ở khu vực phía tây Tân Cương,Trung Quốc bằng cách nói rằng, “cuộc sống luôn có nhiều lựa chọn khó khăn trong mối quan hệ giữa các quốc gia”.
Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo cũng báo hiệu mong muốn cải thiện mối quan hệ kinh doanh của Hoa Kỳ với Trung Quốc. Với quy mô của thị trường Trung Quốc, “chúng tôi cần phải kinh doanh ở đó”, bà nói với tờ Wall Street Journal vào ngày 24/9, đồng thời nói thêm rằng “sự tham gia thương mại mạnh mẽ sẽ giúp giảm thiểu mọi căng thẳng tiềm ẩn” và “ngăn ngừa xung đột ngoài ý muốn”.
Những nhận xét như vậy đã khiến các nhà lập pháp lo ngại. Trong một tuyên bố ngày 29/9, Đảng Cộng hòa kêu gọi hai quan chức “ngay lập tức nhận được một bản tóm tắt về mối đe dọa và xem xét lại những lời hứa đã thất bại, hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ, gián điệp kinh tế tràn lan và cưỡng bức trắng trợn công dân Mỹ” – mà họ cho biết là do “Nhiều thập niên giả định sự tham gia thương mại sẽ ngăn chặn căng thẳng”.
Dân biểu Mike McCaul nói: “Thật không may, chính quyền Biden đã không trình bày một cách tiếp cận rõ ràng, toàn diện để giải quyết mối đe dọa thế hệ của ĐCSTQ”.
Những thách thức mà chế độ Trung Quốc đặt ra, từ an ninh quốc gia đến kinh tế, đang ngày càng khiến Washington lo ngại.
Tại phiên điều trần của Ủy ban An ninh Nội địa Thượng viện vào tuần trước, Giám đốc FBI Christopher Wray đã làm chứng rằng cơ quan này đang “mở một cuộc điều tra phản gián Trung Quốc mới cứ sau 12 giờ”.
Hoa Kỳ đã giao thiệp với Trung Quốc trong nhiều thập niên với suy nghĩ rằng việc tự do hóa kinh tế của đất nước sẽ dẫn đến các quyền tự do chính trị lớn hơn. Các quan chức và chuyên gia phương Tây nói rằng dự báo này đã không thành hiện thực, cho thấy điều kiện nhân quyền ở nước này đang ngày càng xấu đi. Washington bắt đầu chuyển sang cách tiếp cận cứng rắn đối với chế độ dưới thời chính quyền Trump trong các vấn đề như hoạt động thương mại không công bằng, đánh cắp công nghệ, vi phạm nhân quyền và gián điệp mạng của Bắc Kinh.
Chính quyền Biden đã mô tả mối quan hệ của họ với Trung Quốc là một mối quan hệ vừa hợp tác vừa cạnh tranh. Nó cũng nhấn mạnh việc thúc đẩy liên minh với các nền dân chủ phương Tây để đẩy lùi sự xâm lược quân sự và kinh tế của chế độ ĐCSTQ. Đầu tháng này, Hoa Kỳ, Úc và Anh đã tạo ra một quan hệ đối tác an ninh mới tập trung vào Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, một hiệp ước được nhiều người xem là hướng tới việc chống lại sự quyết đoán ngày càng tăng của Bắc Kinh trong khu vực.
Trong khi đó, chính quyền vẫn khẳng định rằng họ không tìm kiếm một cuộc Chiến tranh Lạnh mới hoặc xung đột với Bắc Kinh.
Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Jen Psaki nói với các phóng viên vào ngày 20/9: “Mặc dù chúng tôi có thể gặp vấn đề với một số phương tiện mà họ tham gia vào thế giới, nhưng chúng tôi cũng có những lĩnh vực mà chúng tôi muốn tiếp tục làm việc cùng nhau.
Tổng thống Joe Biden đã lặp lại thông điệp hòa giải tương tự trong bài phát biểu tại Liên Hợp Quốc vào ngày hôm sau mà không đề cập trực tiếp đến Trung Quốc – một cử chỉ mà Thượng nghị sĩ Rick Scott gán cho là “sự xoa dịu yếu ớt” đối với Bắc Kinh – mặc dù lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình sau đó đã tận dụng cùng một nền tảng để thực hiện một số cuộc tấn công vào Hoa Kỳ.
Việc Hoa Kỳ thả giám đốc điều hành Huawei Mạnh Vãn Chu gần đây, sau đó đã chứng kiến hai người Canada bị giam giữ ở Trung Quốc được thả ngay sau đó, đã khiến nhiều người đặt câu hỏi liệu có một thỏa thuận hoán đổi tù nhân được đàm phán bí mật giữa Washington và Bắc Kinh hay không. Việc Bắc Kinh giam giữ hai người Canada được nhiều người coi là hành vi “ngoại giao con tin” được thực hiện để đáp trả vụ bắt giữ của bà Mạnh.
Bà Psaki phủ nhận bất kỳ mối liên hệ nào giữa việc thả các cá nhân kể trên nhưng xác nhận rằng trường hợp của họ được đưa ra trong cuộc điện thoại thứ hai của ông Biden với ông Tập khoảng ba tuần trước.
Trong cuộc gọi, ông Tập đã đổ lỗi cho áp lực của Hoa Kỳ vì đã làm căng thẳng quan hệ song phương trong khi ông Biden nói với ông Tập rằng ông không thấy “có lý do gì” để “cạnh tranh thành xung đột”.
Dân biểu McCaul nói: “Tòa Bạch Ốc đang lãng phí thời gian và phá hoại an ninh quốc gia bằng cách từ chối thừa nhận lịch sử giao tranh thất bại”.
Thượng nghị sĩ Tom Cotton nhấn mạnh phạm vi đe dọa mà ĐCSTQ đưa ra trong bài phát biểu dài 9 phút tại Thượng viện vào ngày 28/9. Ông nói: “Cho dù chúng ta có tìm kiếm hay không, Trung Quốc đã tiến hành một cuộc chiến tranh lạnh với Mỹ. Câu hỏi duy nhất là liệu chúng ta sẽ thắng hay thua?”
Ông lập luận rằng sự thiếu sót dễ thấy của ông Biden trong bài phát biểu của Liên hợp quốc về Trung Quốc là tổng thống đã tuyên bố “đầu hàng đối với ĐCSTQ”.
“Chúng ta là nhà lãnh đạo toàn cầu, không phải Trung Quốc, chúng ta không yêu cầu Trung Quốc tha thứ hay ưu ái”, ông nhấn mạnh.