Được Mark Zuckerberg sáng lập năm 2004 và trình làng ra công chúng năm 2006, Facebook là một ứng dụng kỹ thuật đạt đến người sử dụng cao và nhanh nhất trong lịch sử. Với khoảng gần ba tỉ người sử dụng, Facebook là cuộc cách mạng về thông tin liên lạc đầy ảnh hưởng trong hơn một thập niên vừa qua. Hồi tuần trước, Facebook đã bất ngờ thông báo đổi tên sang Meta, một khái niệm và chiến lược kinh doanh nhắm đến một vũ trụ ảo sống thực (Metaverse) trong tương lai. Mời các bạn theo dõi lý do tại sao Facebook đổi tên?
Mark Zuckerberg
Đinh Yên Thảo chuyển dịch
Thư ngỏ nhà sáng lập Facebook về việc đổi tên sang Meta
Chúng ta đang ở sự khởi đầu của chương internet nối tiếp và đây cũng là chương tiếp theo cho tập đoàn chúng tôi.
Trong những thập niên gần đây, kỹ thuật đã mang lại cho con người quyền năng nối kết và thể hiện mình một cách tự nhiên hơn. Khi tôi lập Facebook, chúng ta chủ yếu là đánh chữ lên mạng. Khi chúng ta có điện thoại có máy chụp hình, internet trở nên hiển thị và di động hơn. Khi đường truyền nhanh hơn, video trở thành phương tiện phong phú hơn để chia sẻ các trải nghiệm. Chúng ta đã chuyển từ máy tính điện toán sang web rồi đến thiết bị di động, từ chữ sang ảnh rồi video. Nhưng đây chưa phải là sự chấm dứt.
Nền tảng tiếp theo sẽ còn sống thực hơn, đưa bạn hóa thân vào nơi đang trải nghiệm chứ không chỉ nhìn vào nó. Chúng tôi gọi đây là metaverse – một vũ trụ ảo sẽ liên quan đến mọi sản phẩm mà chúng tôi tạo ra.
Ðặc tính của metaverse sẽ là cảm giác hóa thân như bạn đang có mặt với một người hay nơi khác. Cảm thấy thực sự hiện diện với một người khác là giấc mơ cuối cùng của mạng xã hội. Ðó là lý do tại sao chúng tôi tập trung cho việc xây dựng nền tảng vậy.
Trong metaverse, bạn sẽ có thể làm hầu hết mọi điều mà bạn có thể tưởng tượng ra như tụ tập với bạn bè và gia đình, làm việc, học hành, vui chơi, mua sắm, kiến tạo, cũng như những trải nghiệm hoàn toàn mới không có trong máy điện toán hoặc điện thoại hiện nay. Chúng tôi đã có làm một đoạn phim giới thiệu cách bạn có thể sử dụng metaverse vào một ngày nào đó ra sao.
Trong tương lai này, bạn sẽ có thể nhập chuyển tức thời dưới dạng ảnh 3 chiều để có mặt tại văn phòng mà không đến hãng, có mặt với bạn bè tại một buổi hòa nhạc hoặc với cha mẹ trong phòng khách của họ. Ðiều này sẽ mở ra nhiều cơ hội hơn bất kể bạn sống ở đâu. Bạn sẽ có thể dành nhiều thời gian hơn cho những việc quan trọng với mình, cắt giảm thời gian lái xe và giảm lượng khí thải carbon.
Thử nghĩ xem có bao nhiêu vật thể hiện nay có thể thành không gian 3 chiều trong tương lai. Truyền hình, bàn làm việc với nhiều màn hình, bàn trò chơi và hơn thế nữa, thay vì vật dụng được lắp ráp trong cơ xưởng, chúng sẽ là không gian 3 chiều được thiết kế bởi những nhà sáng tạo khắp thế giới.
Bạn sẽ dịch chuyển những trải nghiệm này bằng các thiết bị khác nhau như loại mắt kính để hiện diện trong thế giới thực, không gian thực tế ảo để hoàn toàn hoá thân vào và điện thoại cùng máy điện toán mới. Ðiều này không phải để làm bạn tốn nhiều thời gian hơn trên màn hình mà làm cho thời gian sử dụng hiệu quả hơn.
Metaverse sẽ không được tạo ra bởi chỉ một tập đoàn. Nó sẽ được xây dựng từ những nhà sáng tạo và kỹ sư nhu liệu để tạo ra những trải nghiệm mới và các thiết bị kỹ thuật có thể tương tác với nhau và mở ra một nền tảng kinh tế sáng tạo rộng lớn hơn so với nền tảng và chính sách giới hạn hiện nay.
Vai trò của chúng tôi trong hành trình này là thúc đẩy nhanh chóng sự phát triển của các kỹ thuật cơ bản, các nền tảng mạng xã hội và các phương tiện sáng tạo để đưa metaverse vào đời sống, kết hợp chúng vào các ứng dụng mạng truyền thông xã hội của chúng tôi. Chúng tôi tin rằng metaverse có thể mang lại trải nghiệm xã hội tốt hơn bất kỳ thứ gì đang tồn tại hiện nay và chúng tôi sẽ dành sức lực của mình để giúp đạt đến tiềm năng của nó. Như tôi đã viết trong lá thư nhà sáng lập lúc ban đầu: “chúng tôi không tạo dịch vụ để kiếm tiền mà chúng tôi kiếm tiền để tạo các dịch vụ tốt hơn”.
Phương cách tiếp cận này đã khá hữu hiệu. Chúng tôi đã xây dựng doanh nghiệp của mình nhằm hỗ trợ vào các khoản đầu tư to lớn và lâu dài để xây dựng các dịch vụ tốt hơn và đó là những gì chúng tôi dự định sẽ làm việc này.
5 năm vừa qua với tôi và tập đoàn chúng tôi còn khiêm tốn về nhiều mặt. Một trong những bài học chính yếu mà tôi học được là tạo ra sản phẩm mọi người yêu thích là chưa đủ.
Tôi càng nhận thức rằng câu chuyện của internet không đơn giản. Mỗi chương đều mang lại tiếng nói mới và ý tưởng mới, nhưng cũng có những thách thức mới, rủi ro và sự gián đoạn các lợi ích đã được thiết lập. Chúng ta sẽ cần làm việc cùng nhau ngay từ đầu, để mang lại phiên bản tốt nhất có thể cho tương lai.
Quyền riêng tư và sự an toàn cần được gắn vào metaverse ngay từ ngày đầu tiên. Các tiêu chuẩn và khả năng giao tiếp mở rộng cũng vậy. Ðiều này sẽ không chỉ thuần kỹ thuật mới như hỗ trợ các dự án tiền điện tử và NFT trong cộng đồng mà còn cả các hình thức quản trị mới. Trên hết, chúng ta cần giúp xây dựng môi trường để có nhiều người hơn dự phần trong tương lai và có thể mang lại lợi ích không chỉ trong vai trò người tiêu dùng mà còn là nhà sáng tạo. Sống theo các nguyên tắc của các nền tảng này đã định hình sâu đậm quan điểm của tôi về kỹ thuật. Tôi tin rằng nếu người tiêu dùng thiếu sự chọn lựa và các nhà phát triển tốn kém nhiều sẽ kìm hãm sự đổi mới và nền kinh tế internet.
Tôi đã từng học về văn học cổ điển và từ “meta” xuất phát từ tiếng Hy Lạp cổ mang ý nghĩa là “vượt khỏi”. Ðối với tôi, nó tượng trưng việc luôn có nhiều thứ để xây dựng và luôn có một chương tiếp theo cho câu chuyện. Với chúng tôi là một câu chuyện bắt đầu từ một căn phòng ký túc xá rồi vượt khỏi bất cứ điều gì chúng ta tưởng tượng, để làm ra chuỗi ứng dụng mà mọi người sử dụng trong việc nối kết với nhau, cất tiếng nói của mình và khởi nghiệp, hoạt động cộng đồng và những phong trào làm thay đổi thế giới.
Tôi tự hào về những gì chúng tôi đã tạo ra cho đến nay và tôi phấn khởi về những gì tiếp theo khi chúng tôi vượt khỏi những gì hôm nay, vượt khỏi những ràng buộc của màn hình, vượt ra ngoài giới hạn của không gian và thể lý để hướng tới một tương lai mà mọi người có thể hiện diện với nhau, tạo ra cơ hội và trải nghiệm những điều mới mẻ. Ðó là một tương lai vượt ra ngoài bất kỳ một tập đoàn nào và điều đó sẽ được tạo ra bởi hết thảy chúng ta.
Chúng tôi đã xây dựng những điều mới mẻ để mang mọi người lại với nhau. Chúng tôi đã học hỏi từ khó khăn trong các vấn đề xã hội và sống trong các nền tảng bị khép kín. Bây giờ đã đến lúc lấy mọi điều chúng tôi đã học được để xây dựng cho chương tiếp theo.
Tôi dành trọn sức lực của chúng tôi cho việc này, nhiều hơn bất kỳ hãng nào khác trên thế giới. Nếu đây là tương lai mà bạn muốn thấy, tôi hy vọng các bạn cũng sẽ tham gia cùng chúng tôi. Tương lai sẽ vượt khỏi bất cứ điều gì chúng ta có thể tưởng tượng.
