Rita Li
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết hôm 08/11 rằng họ “vô cùng lo lắng” về tình trạng sức khỏe ngày càng xấu đi của ký giả công dân Trương Triển (Zhang Zhan) do tuyệt thực kéo dài và bị bức thực trong thời gian bị cầm tù vì đã đưa tin về những ngày đầu đại dịch ở Trung Quốc.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ned Price nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo: “Theo nhiều báo cáo dẫn lời từ những người thân của cô ấy, thì cô Trương đang trong tình trạng thập tử nhất sinh.”
Ông nói: “Chúng tôi đã nhiều lần bày tỏ mối lo ngại sâu sắc của mình về bản chất tùy tiện của việc giam giữ và ngược đãi cô ấy trong quá trình đó. Chúng tôi nhắc lại rằng chúng tôi kêu gọi CHND Trung Hoa hãy trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho cô ấy, đồng thời yêu cầu Bắc Kinh tôn trọng tự do báo chí và quyền tự do biểu đạt của mọi người.”
Tháng 12/2020, các cơ quan tư pháp của Trung Quốc đã kết án cô Trương, 37 tuổi, bốn năm tù giam vì đã đưa tin về đợt bùng phát virus Trung Cộng ở Vũ Hán, Trung Quốc.
Do sự kiểm duyệt gắt gao của chính quyền ở Trung Quốc, người dân thường dựa vào các ký giả công dân để nắm được tin tức về các sự kiện — đặc biệt là khi các vụ việc nhạy cảm thường được báo cáo thiếu đầy đủ hoặc chỉ được báo cáo theo đường lối chính thức của đảng.
Cô Trương là một ký giả công dân xuất thân từ Thượng Hải. Tháng 02/2020, cô đã đến thành phố Vũ Hán của Trung Quốc, tâm chấn sớm nhất của đợt bùng phát, để nói cho những người khác biết về các nguồn thông tin trực tiếp mà cô đã nghe được hoặc chứng kiến.
Ký giả tuyến đầu này từng có lần quay được hình ảnh về các lò hỏa táng ở một nhà tang lễ địa phương đã hoạt động đến tận đêm khuya, cũng như [những hình ảnh] về hệ thống y tế quá tải, điều mà các hãng thông tấn phương Tây hoặc các kênh truyền thông nằm ngoài sự quản lý của nhà nước sẽ rất khó tiếp cận. Cô Trương đã chia sẻ các clip ít người biết đến nhưng đang được lưu truyền rộng rãi trên [các nền tảng] WeChat, Twitter và YouTube, trước khi cô bị mất liên lạc với thế giới bên ngoài vào ngày 14/05/2020.
Mặc dù cô Trương không phải là ký giả công dân duy nhất gióng lên hồi chuông cảnh báo về mức độ nghiêm trọng của dịch bệnh bùng phát ở Vũ Hán, nhưng cô Trương là người đầu tiên phải đối mặt với một phiên tòa công khai. Cô đã bị bắt tại Thượng Hải vào tháng 06/2020 vì tội “gây gổ và gây rối”, một tội danh thường được ĐCSTQ áp dụng đối với những người bất đồng chính kiến.
Cô gái cao 6 feet (1.83 mét) này hiện chỉ nặng chưa đầy 90 pound (chưa đầy 40kg) do tuyệt thực kéo dài khi ở trong tù, người anh trai Trương Cử (Zhang Ju) sống tại Thượng Hải của cô cho biết trong một bài đăng gần đây.
Các quan chức đã có lần bức thực cô Trương bằng một đoạn ống luồn qua mũi trong thời gian cô bị giam giữ. Cô Trương nói với luật sư của mình rằng quá trình đó rất đau đớn. Cô Trương đã nhập viện vào ngày 31/07, nhưng nói với mẹ cô rằng cô từ chối ngừng phản kháng cho đến khi tòa án tuyên bố mình vô tội.
“Tôi nghĩ rằng em ấy sẽ không thể trụ được lâu,” anh Trương Cử viết vào ngày 30/10. “Tôi mong thế giới sẽ nhớ tới hình ảnh của em ấy nếu em ấy không qua khỏi mùa đông lạnh giá sắp tới.”
Sau bài đăng của người anh trai, Tổ chức Ân xá Quốc tế đã kêu gọi Trung Quốc trả tự do cho cô Trương để được điều trị y tế.
Cô Gwen Lee, một nhà hoạt động của Trung Quốc tại tổ chức này cho biết: “Cô Trương Triển ngay từ đầu đã không đáng phải bị bỏ tù, hiện cô ấy đang trong tình trạng rất nguy kịch ở trong tù.”
“Chính quyền Trung Cộng phải trả tự do cho cô ấy ngay lập tức để cô có thể chấm dứt tuyệt thực và nhận được sự chăm sóc y tế phù hợp mà mình đang rất cần,” cô Lee nói trong một tuyên bố hôm 04/11.
Hôm 06/11, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã bác bỏ cáo buộc về nhân quyền, gọi đó là “thao túng chính trị chống lại Trung Quốc.”
Do lo ngại về môi trường truyền thông ở Trung Quốc, tuần trước, ông Price cũng đã thúc giục Trung Quốc cấp quyền tự do truyền thông trong Thế vận hội Mùa đông năm 2022 mà ba tháng nữa sẽ khai mạc ở Bắc Kinh.
Cô Rita Li là phóng viên của The Epoch Times, tập trung vào các chủ đề liên quan đến Trung Quốc. Cô bắt đầu viết cho ấn bản Hoa ngữ vào năm 2018.
Minh Ngọc biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times