Frank Fang
ĐÀI BẮC, Đài Loan – Ngoại trưởng Antony Blinken cho biết Hoa Kỳ và các đồng minh sẽ “hành động” trong trường hợp chính quyền Trung Quốc sử dụng vũ lực để đơn phương thay đổi hiện trạng của hòn đảo tự trị này.
Tuy nhiên, ông Blinken không nêu rõ Hoa Thịnh Đốn hoặc các đồng minh có thể thực hiện hành động gì khi trả lời các câu hỏi trong một diễn đàn hôm 10/11 do The New York Times tổ chức. Câu trả lời của ông phù hợp với chiến lược chính sách ngoại giao kéo dài hàng thập niên của Hoa Kỳ được gọi là “sự mơ hồ chiến lược”, có nghĩa là Hoa Kỳ đang cố tình trả lời không rõ ràng cho câu hỏi liệu họ có hành động bảo vệ Đài Loan hay không.
“Đồng thời, tôi nghĩ thực tế mà nói chúng ta không đơn độc trong quyết định này để bảo đảm việc chúng ta duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực đó của thế giới,” ông Blinken nói. “Có nhiều quốc gia, cả trong và ngoài khu vực đó, sẽ coi bất kỳ hành động đơn phương sử dụng vũ lực nào nhằm phá vỡ hiện trạng là một mối đe dọa đáng kể đối với hòa bình và an ninh, và họ cũng sẽ hành động trong trường hợp điều đó xảy ra.”
Đảng Cộng sản Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình và đã đe dọa gây chiến để đưa hòn đảo này nằm dưới quyền kiểm soát của họ. Trên thực tế, hòn đảo này là một quốc gia độc lập với chính phủ được bầu cử dân chủ, quân đội, hiến pháp, và tiền tệ của riêng họ.
Hồi tháng Mười, Bộ trưởng Quốc phòng Đài Loan đã cảnh báo rằng nhà cầm quyền Trung Quốc sẽ có khả năng tiến hành một cuộc xâm lược toàn diện hòn đảo tự trị này vào năm 2025.
Năm 1979, Hoa Thịnh Đốn đã chấm dứt liên hệ ngoại giao với Đài Bắc để ủng hộ Bắc Kinh, nhưng họ vẫn duy trì mối liên hệ phi ngoại giao với hòn đảo này dựa trên Đạo luật Quan hệ Đài Loan (TRA). Đạo luật này cho phép Hoa Kỳ cung cấp thiết bị quân sự cho Đài Loan để tự vệ.
Ông Blinken cho biết, “Chúng tôi sẽ bảo đảm rằng Đài Loan có đủ phương tiện để tự vệ, bởi vì mục đích ở đây là không bao giờ để đến mức mà ai đó sẽ thực sự cố gắng phá vỡ hiện trạng bằng vũ lực, để bảo đảm có sự răn đe, và không ai thực hiện các hành động có thể gây mất trật tự, nguy hiểm sâu sắc đến hòa bình và an ninh thế giới.”
Bắc Kinh đã lên tiếng phản đối tuyên bố của ông Blinken. Trong một cuộc họp báo thường nhật hôm 11/11, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân (Wang Wenbin) đã cáo buộc ông Blinken “vi phạm luật pháp quốc tế” khi ủng hộ Đài Loan. Ông Uông cũng cho biết Trung Quốc sẽ không bao giờ cho phép Hoa Kỳ “can thiệp vào công việc nội bộ của mình”, đối với các vấn đề liên quan đến Đài Loan.
Bà Trần Tuệ Trân (Chen Huei-jen), Phó Vụ trưởng Vụ Bắc Mỹ thuộc Bộ Ngoại giao Đài Loan, đã cảm ơn sự ủng hộ của ông Blinken trong một cuộc họp báo hôm 11/11.
Bà Trần cũng cho biết chính phủ Đài Loan sẽ tiếp tục tăng cường mối liên hệ hợp tác với Hoa Kỳ và các quốc gia cùng chí hướng khác.
Anh Frank Fang là một ký giả tại Đài Loan. Anh đưa tin về Trung Quốc và Đài Loan. Anh có bằng Thạc sĩ về khoa học vật liệu tại Đại học Thanh Hoa ở Đài Loan.
Cẩm An biên dịch