Đông Phương
“Tổ chức Bảo vệ Dân chủ” (FDD) của Washington, Mỹ, đã công bố một báo cáo về ảnh hưởng của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đối với chính quyền các tiểu bang và cấp địa phương của Hoa Kỳ vào ngày 15/11 vừa qua. Trong đó nói rằng, Bắc Kinh “coi các mối quan hệ địa phương là một công cụ tiềm năng để gây ảnh hưởng lên Washington”. Do hệ thống liên bang của Hoa Kỳ, thống đốc có thể bỏ qua mệnh lệnh của Nhà Trắng, vậy nên Trung Quốc cho rằng thái độ của các tiểu bang cũng cực kì quan trọng.
FDD (Foundation for Defense of Democracy) là một tổ chức nghiên cứu phi đảng phái ở Washington, DC, được thành lập sau vụ khủng bố ngày 11/9/2001, tập trung vào an ninh quốc gia và chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.
Vào ngày 15/11, FDD đã đưa ra báo cáo nghiên cứu có tên “All Over the Map – The Chinese Communist Party’s Subnational Interests in the United States” (tạm dịch: Trên khắp Bản đồ – Lợi ích Địa phương của Đảng Cộng sản Trung Quốc tại Mỹ) của hai nhà nghiên cứu cấp cao Emily de La Bruyère và Nathan Picarsic.
Hai nhà nghiên cứu cho biết: “Trong toàn bộ lĩnh vực chính trị, người Mỹ đang đạt được sự đồng thuận rằng chế độ độc tài của Trung Quốc đã gây ra mối đe dọa lớn nhất đối với an ninh quốc gia của Mỹ. Dưới sự kiểm soát chặt chẽ của ĐCSTQ (CCP), Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) đưa ra những thách thức vượt xa lĩnh vực quân sự và thậm chí cả lĩnh vực kỹ thuật. Bắc Kinh đang cố gắng định hình cấu trúc toàn cầu và thông quá đó để duy trì quyền kiểm soát toàn cầu. Tham vọng của Bắc Kinh thể hiện ở việc nó nỗ lực thiết lập các tiêu chuẩn kỹ thuật toàn cầu và kiểm soát cơ sở hạ tầng mới nổi; biến sự phụ thuộc của nước ngoài vào tài nguyên và khả năng sản xuất của Trung Quốc thành sức mạnh tạo lập thị trường; và tác động đến dư luận quốc tế thông qua thông tin và tuyên truyền sai lệch”.
Báo cáo chỉ ra rằng, các nỗ lực ảnh hưởng toàn cầu của ĐCSTQ là nhằm vào các khu vực công và tư của tất cả các quốc gia, bao gồm cả chính phủ các nước. Đặc biệt là đối với chính phủ Hoa Kỳ, nó không chỉ giới hạn ở phạm vi cấp nhà nước, mà còn bao gồm cả chính quyền các tiểu bang và địa phương, nó gây ảnh hưởng thông qua các cuộc vận động có hệ thống.
Báo cáo dẫn lời “Viện Nghiên cứu Quốc tế Dân Trí” (D&C Think) có trụ sở tại Bắc Kinh và “Trung tâm Nghiên cứu Toàn cầu hóa” của Đại học Thanh Hoa, Trung Quốc (sau đây gọi tắt là Dân Trí và Thanh Hoa). Vào tháng 6/2019, hai tổ chức nghiên cứu này đã công bố một bản điều tra về thái độ của các thống đốc Mỹ đối với Trung Quốc. Trong đó trình bày rất rõ về cách ĐCSTQ bồi dưỡng các quan chức tiểu bang và địa phương ở Hoa Kỳ, và sử dụng họ để chống lại nhận thức của Washington về “mối đe dọa đến từ ĐCSTQ”.
Báo cáo điều tra của Dân Trí và Thanh Hoa cho biết: “Ở Washington, những tiếng nói ủng hộ lập trường cứng rắn chống lại Trung Quốc dường như đã trở thành xu hướng chủ đạo và đang trên đà phát triển. [Tuy nhiên] trong chính trị Mỹ, ngoài Nhà Trắng và Quốc hội, còn có tác nhân quyết định khác: các thống đốc. Do hệ thống liên bang của Hoa Kỳ, thống đốc có thể bỏ qua mệnh lệnh của Nhà Trắng … Mọi thành viên liên bang đều được hưởng một mức độ độc lập ngoại giao nhất định … Do đó, khi thái độ tổng thể của Washington đối với Trung Quốc có xu hướng cứng rắn, thì thái độ của các tiểu bang [cũng] cực kỳ quan trọng”.
Căn cứ vào các tuyên bố công khai của các thống đốc Hoa Kỳ, cuộc khảo sát của Dân Trí và Thanh Hoa phát hiện ra rằng, “Trong số 50 thống đốc, 17 người thân thiện với Trung Quốc, 14 người có thái độ không rõ ràng, 6 người cứng rắn, 14 người không biểu đạt thái độ rõ ràng hoặc công khai”. Cuộc điều tra cũng cho rằng, phần lớn lập trường “cứng rắn” đối với ĐCSTQ của các thống đốc Hoa Kỳ là có liên quan đến nhân quyền và “hiếm khi liên quan đến các vấn đề kinh tế và thương mại”.
17 thống đốc thân thiện với Trung Quốc (hoặc ĐCSTQ) là của các bang Alabama, Arizona, Colorado, Delaware, Idaho, Indiana, Maine, Massachusetts, Montana, New Hampshire, North Carolina, North Dakota, Oregon, Tennessee, Utah, Vermont, và West Virginia.
Báo cáo của FDD chỉ ra rằng, cuộc điều tra của Dân Trí và Thanh Hoa có “phương pháp luận quá đơn giản, hoàn toàn dựa trên các tuyên bố công khai, thiếu tính chặt chẽ hoặc toàn diện”. Tuy nhiên, báo cáo điều tra này cho thấy ĐCSTQ đang “sử dụng các mối quan hệ địa phương để tác động đến nền kinh tế, công nghệ và các hệ sinh thái khác của Hoa Kỳ”.
Theo báo cáo, ĐCSTQ “coi các mối quan hệ địa phương là một công cụ tiềm năng để gây ảnh hưởng lên Washington”. Điều mà ĐCSTQ mong đợi là, “trong ngắn hạn, chính quyền tiểu bang và địa phương có thể gây áp lực lên chính phủ liên bang; về lâu dài, Bắc Kinh sẽ coi các quan chức địa phương [Hoa Kỳ] như những nhà lãnh đạo quốc gia [Hoa Kỳ] trong tương lai”.
Báo cáo của FDD đề cập rằng, các tiểu bang và địa phương ở Hoa Kỳ thường có xu hướng “ưu tiên tạo việc làm và tăng trưởng kinh tế hơn là quan tâm tới rủi ro an ninh quốc gia”, vì vậy điều này “mở ra cánh cửa” cho ĐCSTQ và các thực thể của chế độ này.
Báo cáo của FDD nêu rõ rằng, các chiến dịch gây ảnh hưởng cấp địa phương của Trung Quốc và bộ máy thực hiện chúng đã tồn tại từ lâu. Báo cáo liệt kê một số thực thể và hành động gây ảnh hưởng của ĐCSTQ, chẳng hạn như các hoạt động và diễn đàn để thúc đẩy quan hệ Trung – Mỹ, bao gồm Thành phố kết nghĩa (Sister Cities), diễn đàn Internet quốc tế, Diễn đàn thống đốc và tỉnh trưởng (China-U.S. Governors Forum), v.v.
Báo cáo cũng ghi lại và phân tích tình hình chuyến thăm Seattle của nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình năm 2015. Chuyến đi tới Seattle đó đã xác định “định hướng chiến lược, các mục tiêu to lớn và các công cụ đa dạng để thực hiện các chiến dịch gây ảnh hưởng tại Hoa Kỳ” cho chính quyền ông Tập.
Có một điểm sáng là, báo cáo của FDD cho biết: “Chính phủ Mỹ đã bắt đầu thừa nhận những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm gây ảnh hưởng đến các địa phương [của Mỹ]. Vào tháng 8/2020, Bộ Ngoại giao đã chỉ định trụ sở của Viện Khổng Tử ở Mỹ là phái bộ nước ngoài của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, … Hai tháng sau, Bộ Ngoại giao ban hành một chỉ định phái bộ nước ngoài khác, lần này nhắm vào 6 cơ quan truyền thông của Trung Quốc đang hoạt động tại Hoa Kỳ là: Yicai Global, Jiefang Daily, Xinmin Evening News, Social Sciences in China Press, Beijing Review, và Economic Daily. Vài ngày sau, Ngoại trưởng Mike Pompeo khi đó đã tuyên bố trong biên bản ghi nhớ rằng ông sẽ ngừng tham gia ‘Diễn đàn Thống đốc (Tỉnh trưởng) Trung – Mỹ’ “.
Để chống lại ảnh hưởng của ĐCSTQ đối với các tiểu bang và địa phương của Mỹ, báo cáo của FDD đưa ra một số khuyến nghị cho Quốc hội Hoa Kỳ như sau:
- Hỗ trợ thành lập một cơ quan chuyên trách để phân tích cách ĐCSTQ gây ảnh hưởng lên các địa phương của Mỹ, và lên kế hoạch thu thập thông tin về cách họ thâm nhập vào Hoa Kỳ;
- Biến Đạo luật Đăng ký Đại diện Nước ngoài (FARA) thành một công cụ mạnh mẽ để tăng cường cơ chế kiểm tra xem liệu có ảnh hưởng của nước ngoài trong các đầu tư vào Mỹ hay không;
- Tăng cường điều tra mối quan hệ của các nhà đầu tư nước ngoài với ĐCSTQ khi họ xin thẻ xanh của Hoa Kỳ.
Đông Phương
Theo Vision Times