Katabella Roberts
Theo dữ liệu từ Viện Thống kê Thổ Nhĩ Kỳ được công bố hôm thứ Hai (03/01/2022), lạm phát hàng năm của Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lên mức cao nhất trong 19 năm vào tháng 12/2021.
Lạm phát hàng năm của Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lên 36.08% so với cùng thời kỳ năm ngoái vào tháng 12, mức cao nhất kể từ tháng 09/2002, chỉ vài tháng trước khi Đảng AK của Tổng thống Tayyip Erdogan lần đầu tiên nắm quyền, và vượt xa mức dự báo lạm phát hàng năm là 30.6%.
Giá tiêu dùng đã tăng 13.58% theo tháng.
Các mặt hàng thiết yếu cơ bản như giao thông vận tải và thực phẩm và đồ uống có mức tăng cao nhất hàng năm, với giao thông vận tải tăng 53.66%, thực phẩm và đồ uống không cồn tăng 43.80%, và đồ nội thất và thiết bị gia đình tăng 40.95%.
Chi phí gia tăng khiến nhiều công dân Thổ Nhĩ Kỳ không đủ khả năng mua hàng hóa căn bản và phụ thuộc vào thực phẩm do chính phủ cấp, chẳng hạn như bánh mì đã có giá tăng đáng kể tại các siêu thị trên khắp thành phố trong những tháng gần đây.
Những người khác đang quay sang các tổ chức phi chính phủ để được giúp đỡ trong việc thanh toán các hóa đơn ngày càng tăng của họ, với giá điện được thiết lập để tăng từ 50 đến 100% cho các hộ gia đình và công ty trong năm nay.
Theo dữ liệu không chính thức từ tổ chức nghiên cứu lạm phát độc lập ENAG, tỷ lệ lạm phát hàng năm của Thổ Nhĩ Kỳ trong lĩnh vực giá tiêu dùng là 82,8% trong tháng 12, cao hơn nhiều so với các tuyên bố chính thức. Tổ chức này cũng cho biết giá tiêu dùng ở Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng 19.35% so với tháng trước trong tháng 12.
Ở một diễn biến khác trong dữ liệu hôm thứ Hai (03/01/2022) của Viện Thống kê Thổ Nhĩ Kỳ, chỉ số giá của nhà sản xuất trong nước, đo lường mức thay đổi trung bình về giá mà các nhà sản xuất trong nước nhận được đối với hàng hóa và dịch vụ của họ, đã tăng 19.08% so với tháng trước và tăng 79.89% so với năm trước, phản ánh giá nhập cảng tăng vọt do đồng tiền Thổ Nhĩ Kỳ suy yếu.
Các số liệu được đưa ra trong bối cảnh các nhà đầu tư đang tiếp tục lo ngại về chính sách tiền tệ của ông Erdogan: liên tục hạ lãi suất trong bối cảnh lạm phát gia tăng.
Tháng trước, tổng thống tuyên bố sẽ thanh toán khoản chênh lệch giữa giá trị tiết kiệm bằng đồng lira và các khoản tiền gửi bằng đồng USD tương đương, nếu sự sụt giảm của nó so với đồng tiền này vượt quá lãi suất mà các ngân hàng đã hứa, trong nỗ lực bảo vệ tiền gửi bằng đồng nội tệ quốc gia trước những biến động.
Trong khi hành động này dường như mang lại cho đồng lira đang giảm một thời gian ổn định tạm thời, đồng tiền này đã dần dần mất động lực trở lại trong những ngày gần đây. Nhìn chung, đồng lira đã mất khoảng một nửa giá trị so với đồng USD trong năm nay.
Vào lúc 1:04 chiều GMT hôm thứ Hai (3/1/2022), đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ được giao dịch ở mức 13.30 so với đồng USD.
Mặc dù vậy, hôm thứ Hai, ông Erdogan cho biết thâm hụt thương mại của nước này đã giảm 7.8% so với cùng thời kỳ năm ngoái xuống còn 45.9 tỷ USD, được thu hẹp lại do doanh số bán hàng ra ngoại quốc tăng 32.9%.
Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Istanbul, nơi ông công bố số liệu ngoại thương sơ bộ cho năm 2021, ông Erdogan cho biết doanh số bán hàng ra ngoại quốc tăng vọt đã thúc đẩy sự điều chỉnh tăng trong mục tiêu xuất cảng cho năm 2022.
Tổng thống cho biết, “Chúng tôi đang điều chỉnh mục tiêu [xuất cảng] năm 2022 là 250 tỷ USD.”
Ông Erdogan lưu ý, “Nhờ kết quả hoạt động mạnh mẽ trong xuất cảng, chúng tôi đã hoàn thành vượt mức mục tiêu của chương trình trung hạn cho năm 2021. Trong chương trình này, chúng tôi đã xác định gần 231 tỷ USD xuất cảng cho năm tới. Tôi tin rằng chúng tôi cũng sẽ vượt qua con số này. Vì lý do đó, chúng tôi đang điều chỉnh mục tiêu năm 2022 lên 250 tỷ USD.”
Tổng thống cho biết tỷ lệ xuất cảng so với nhập cảng tăng 5.8 điểm lên 83.1% vào năm 2021. Ông nói, mức tăng lớn nhất được thấy trong xuất cảng sang Hoa Kỳ, trong khi xuất cảng sang Liên minh châu Âu tăng 33% lên 93,1 tỷ USD.
Ông Erdogan cho biết: “Chúng tôi vui mừng nhận thấy rằng sự gia tăng xuất cảng của chúng ta đã trải đều trên toàn thế giới, thay vì chỉ tập trung vào một số khu vực nhất định.”
Bà Katabella Roberts là một ký giả hiện đang sống tại Thổ Nhĩ Kỳ. Bà đưa tin tức và kinh doanh cho The Epoch Times, tập trung chủ yếu vào Hoa Kỳ.
Bình Hòa biên dịch