Trong một cuốn truyện viết cho thiếu nhi của Dr. Suess có nhân vật hư cấu Grinch, không chỉ có hình dáng bề ngoài xấu xí mà còn rất xấu tính, chuyên đi ăn trộm quà Giáng sinh với mục đích là để phá bĩnh cuộc vui đón mừng ngày lễ của người dân sống tại thị trấn Whoville.
Biến thể Omicron được nhiều người cho chính là nhân vật Grinch của dịp lễ cuối năm 2021, gián tiếp gây ra tình trạng nhiều ngàn chuyến bay tại Hoa Kỳ phải huỷ bỏ trong những ngày trước và sau Lễ Giáng sinh khiến cho hàng chục ngàn người lỡ mất dịp để gặp gỡ người thân hoặc thảnh thơi du lịch trong ít ngày. Nhưng chưa hết, nhiều lễ hội đón Giao thừa Tết Tây tại nhiều thành phố lớn trên thế giới, từ Sydney tới Paris tới London, cũng đã phải huỷ bỏ vì lo ngại sự lây lan quá nhanh của Omicron.
Trận đại dịch nay đang chuẩn bị bước qua năm thứ ba và người dân trên thế giới ngày càng tỏ ra mệt mỏi trong khi vẫn phải tiếp tục đương đầu với con vi khuẩn Sars-Cov-2 cùng với tốc độ lây lan ngày càng gia tăng bởi sự xuất hiện của những biến thể mới, tuy nhiên nhiều nhà khoa học lạc quan tin rằng ảnh hưởng xấu đối với sức khỏe toàn cầu do đại dịch gây ra sẽ giảm bớt trong năm 2022.
Mặc dù biến thể Omicron vẫn chưa hết đe doạ một cuộc khủng hoảng y tế có thể xảy ra trong mấy tháng sắp tới, tình trạng sức khoẻ của người dân trên thế giới cho thấy có nhiều khả quan hơn do khả năng miễn dịch ngày càng tăng cao trong dân số toàn cầu, qua việc chích ngừa cũng như qua khả năng kháng thể của những người đã từng bị nhiễm bệnh trước đây, và do đó hậu quả sau khi bị nhiễm bệnh với những biến thể mới cũng ít nghiêm trọng hơn.
Theo nhận định của Sir Jeremy Farrar, giám đốc của tổ chức y khoa Wellcome, con số trường hợp nhiễm Omicron tại châu Âu và Bắc Mỹ gia tăng cực kỳ nhanh trong mấy tuần qua và chúng ta có thể thấy sự sụt giảm cũng nhanh chóng không kém trong một hoặc hai tháng tới, mặc dù thời gian để biến thể mới này lây lan ra khắp thế giới có thể mất từ 4 đến 6 tháng. Như vậy có nghĩa là đến khoảng giữa năm 2022 thì biến thể Omicron sẽ biến mất hoặc ít ra là chỉ còn xuất hiện lẻ tẻ ở một vài nơi.
Một dấu hiệu đầy khích lệ là vào hôm Thứ Năm 30/12 vừa qua khi chính phủ Nam Phi, nơi biến thể Omicron lần đầu được ghi nhận vào tháng 11, đã cho nới lỏng một số biện pháp giới hạn sự đi lại của người dân được áp dụng từ khi con số trường hợp nhiễm bệnh gia tăng mạnh. Tất cả các số liệu y tế cho thấy quốc gia Nam Phi có thể đã vượt qua đỉnh điểm của đợt lây nhiễm thứ tư của Covid-19. (Ba đợt lây nhiễm trước là từ con vi khuẩn Sars-Cov-2 nguyên thuỷ, sau đó là biến thể Alpha và kế đến là Delta.)
Thêm một nhận định nữa của Tim Colbourn, giáo sư dịch tễ học tại Ðại học College London, cho rằng sự thiệt hại do Covid gây ra có thể giảm 95 phần trăm trong năm 2022 là điều hoàn toàn hợp lý, và do đó Covid không còn là vấn đề sức khỏe hàng đầu nữa. Ðó sẽ là mục tiêu hợp lý để chấm dứt đại dịch.
Một số chuyên gia coi Omicron chính là dấu hiệu chỉ ra sự biến hóa của con vi khuẩn Sars-Cov-2 trong tương lai, vì quá trình chọn lọc tự nhiên thường nghiêng về những biến thể mới có khả năng lây truyền nhanh nhất giữa những người đã có sẵn một số miễn dịch bảo vệ.
Nhiều cuộc thử nghiệm trong phòng thí nghiệm cho thấy các biến hoá ở Omicron khiến cho biến thể này có khả năng lây nhiễm cao hơn nhiều so với những biến thể trước đó là ở khoang mũi và đường hô hấp phần trên – có khả năng lây truyền nhanh – nhưng ngược lại ít có khả năng xâm nhập sâu vào phổi, là nơi Covid có xu hướng gây tổn thương nhiều nhất.
Dựa trên các bằng chứng về dịch tễ học, các chuyên gia đi tới kết luận cho rằng nguy cơ mắc bệnh nặng giảm tới một nửa hoặc hơn với biến thể Omicron.
Theo mô hình nghiên cứu của Viện Ðo lường và Ðánh giá Sức khỏe (IHME) thuộc Ðại học Washington, khả năng lây truyền cao của Omicron có nghĩa là trong vòng hai tháng tới, số trường hợp nhiễm bệnh trên toàn cầu có thể đạt tới con số đáng kinh ngạc là 3 tỷ người, ngang bằng số trường hợp nhiễm bệnh trong hai năm đầu của đại dịch. Tuy nhiên, mặc dù số trường hợp nhiễm bệnh tăng cao nhưng số người nhập viện sẽ thấp hơn nhiều so với đợt lây nhiễm bởi biến thể Delta hoặc thời gian đỉnh điểm của mùa Ðông trước.
Nhiều bằng chứng cho đến nay cho thấy Omicron sẽ thay thế Delta để trở thành biến thể lưu hành ở hầu hết mọi khu vực trên thế giới, giống như Delta đã từng quét sạch các chủng trước đó
Giáo sư Hunters cho rằng con vi khuẩn Sars-Cov-2 sẽ còn tiếp tục phát sinh ra những biến thể mới trong một thời gian dài nữa nhưng khả năng miễn dịch của loài người sẽ tăng cường khả năng bảo vệ chống lại trường hợp bệnh nghiêm trọng mỗi khi có ai đó bị nhiễm bệnh. Và cuối cùng rồi thì tất cả mọi người sẽ thôi không còn lo lắng quá mức về căn bệnh Covid này nữa.
Vậy ta có thể tin rằng một số biến thể mới sẽ tiếp tục xuất hiện và ngày càng yếu đi, và tới một thời điểm nào đó, có thể là trong năm 2022, và trong một ý nghĩa nào đó, trận đại dịch coi như chấm dứt. Con vi khuẩn Sars-Cov-2 không hoàn toàn biến mất hẳn nhưng rất có thể nó chỉ còn gây ra những triệu chứng Covid nhẹ tựa như những bệnh cúm mùa mà loài người vẫn phải đối phó hằng năm vậy.
Vũ Hiến